Search results

Ευχαριστούμε, αγαπητέ, για την ενδιαφέρουσα ερώτηση. Η εξομοίωση του άρθρου των θηλυκών με το αρσενικό οφείλεται στην πανίσχυρη ιδιότητα της αναλογίας και δεν πρόκειται για τροπή. Καθώς τα δύο γένη ταυτίζονταν ως προς τα ληκτικά μορφήματα σε διάφορες πτώσεις και κατηγορίες (π.χ. α΄ κλίση: οἱ...

Ευχαριστούμε τους αγαπητούς φίλους για το ενδιαφέρον ερώτημα και είναι αξιέπαινο το λεπτό αισθητήριο των σχολιαστών και σε αυτό το θέμα. Στις κατάλληλες παρατηρήσεις τής αγαπητής φίλης ήθελα να προσθέσω μόνο ότι ο λόγος τής αμφιβολίας είναι η εσφαλμένη εντύπωση που ίσως υπάρχει, ότι δηλαδή το...

Αγαπητέ μου, η παρατήρησή σας είναι σωστή. Η αναλογία όντως βασίζεται στην αντίληψη ομοιότητας, η οποία με τη σειρά της στηρίζεται σε μία από τις βασικές γνωσιακές (cognitive) αρχές τής γλώσσας, που είναι η εικονικότητα (συνήθως αναφέρεται στην ακουστική εικόνα, αλλά μελέτες έχουν δείξει ότι...

Αγαπητέ μου, επιτρέψτε μου να επανέλθω στο ερώτημά σας, επειδή έχει ενδιαφέρον. Η απορία σας είναι δικαιολογημένη για δύο σημαντικούς λόγους: 1) Το ρήμα μπερδεύω (μεσαιωνικό) προέρχεται από τύπο *ἐμπεριδέω, ο οποίος όμως είναι αμάρτυρος, δηλαδή υποθετικός. Επομένως, δεν υπήρξαν ποτέ...

Αγαπητέ, η γραφή που ξετρυπώσατε έχει μεγάλο ενδιαφέρον, διότι απηχεί μια πεπαλαιωμένη και γλωσσολογικώς αβάσιμη θεωρία, η οποία είχε διαδοθεί μεταξύ των λογίων τον 19ο κυρίως αιώνα: Πρόκειται για την αποκαλούμενη αιολοδωρική θεωρία, την οποία δίδασκαν και προωθούσαν πολυμαθείς λόγιοι, όπως ο...

Ευχαριστούμε τον αγαπητό φίλο για την ενδιαφέρουσα ερώτηση, η οποία έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος από όσο εκ πρώτης όψεως φαίνεται. Η ουσία τού ζητήματος έγκειται στον τρόπο σχηματισμού τού μέλλοντα, όταν έπαψε να είναι μονολεκτικός κατά την ύστερη ελληνιστική εποχή. Τότε άρχισαν να...

Ασφαλώς, αγαπητέ, σωστή η παρατήρησή σας. Αν και τον καιρό τής ελληνιστικής Κοινής (της Κ.Δ.) είχαν ήδη συμβεί μεγάλες αλλαγές προς τον ιωτακισμό και την ισοχρονία, έχει καθιερωθεί να τονίζονται τα κείμενα με το σύστημα που βασίζεται στην αρχαία κλασική προφορά. Σύμφωνα με αυτό, υποθέτουμε ότι...

Ευχαριστούμε, αγαπητέ, για την ενδιαφέρουσα ερώτηση. Κατ' αρχάς, έχετε δίκιο ότι η βαρεία στη συγκεκριμένη θέση είναι εσφαλμένη, διότι δεν πρόκειται για τον κύριο τόνο τής λέξης. Στην πραγματικότητα, υπάρχει έγκλιση τόνου, η οποία σημειώνεται πάντοτε με οξεία: τοῦ λαλοῦντός μοι. Υποπτεύομαι...

Πρόκειται για πραγματικά ενδιαφέρουσα ερώτηση και είναι ευκαιρία να αντιληφθούμε ότι τα πράγματα δεν είναι όπως εκ πρώτης όψεως φαίνονται. Ευχαριστούμε τον αγαπητό φίλο για αυτή την καίρια απορία. Ίσως φανεί παράξενο, αλλά το εγκλιτικό (κτητικό) τους, ήδη μεσαιωνικό, δεν προέρχεται από το...

Καλημέρα, αγαπητέ, οπωσδήποτε υπάρχει και αυτή η εκδοχή, που μας θυμίζει τα παιδικά μας χρόνια... Ήθελα μόνο να παρατηρήσω ότι σε αυτή την προφορική παρουσίαση του πολλαπλασιασμού δεν έχουμε διάζευξη, αλλά απλώς πληθυντικό: δύο (ενν. φορές) οι πέντε δέκα, τρεις οι τέσσερεις δώδεκα, έξι οι επτά...

Το τερλίκι (ή τιρλίκι) προέρχεται από το τουρκ. terlik «παντόφλα (κυρίως πλεχτή)» και δεν σχετίζεται με τη λέξη τουρλού. Καλημέρα.

Καλημέρα σας, αγαπητέ μου, και ευχαριστούμε για την ενδιαφέρουσα ερώτηση. Είναι γνωστό ότι τα αρχαία συνηρημένα ρήματα σε -όω μεταπλάστηκαν σε -ώνω (π.χ. ὀρθῶ, -όω > ορθώνω, βεβαιῶ, -όω > βεβαιώνω κτλ.). Εντούτοις, πριν από την ανάπτυξη της ιστορικοσυγκριτικής γλωσσολογίας ως επιστήμης και την...

Αγαπητέ, ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον ερώτημα, που μας δίνει την αφορμή να εκτιμήσουμε τη σταδιακή σταθεροποίηση της νεοελληνικής ορθογραφίας τον προηγούμενο αιώνα. Σε πολλά κείμενα του πρώιμου δημοτικισμού δεν ήταν ασυνήθιστη η γραφή βασιληάς, όπως και γραφές τού τύπου δίκηο, παληός, εληά...

Ευχαριστώ, αγαπητέ, για το σχόλιό σας. Είναι λογικό ότι κάπως έχετε μπερδευτεί και δεν καταλήξατε στο σωστό συμπέρασμα. Οι τρεις γραφές δεν είναι ισοδύναμες ούτε υποστηρίζονται εξίσου από τη βιβλιογραφία. 1) Η γραφή ξενητ(ε)ιά είναι εξολοκλήρου εσφαλμένη· δεν υποστηρίζεται από πουθενά. 2) Η...

Αγαπητέ φίλε, ευχαριστούμε για την ενδιαφέρουσα ερώτηση. Η σωστή γραφή είναι ξενιτειά. Πρόκειται για μεσαιωνική λέξη (παρουσιάζει συνίζηση ήδη έκτοτε), η οποία ανάγεται στο ελληνιστικό ξενιτεία, που προέρχεται από το αρχ. ξενιτεύω, -ομαι. Μπορείτε να βρείτε τη σχετική τεκμηρίωση σε αυτή την...

Ευχαριστούμε, αγαπητέ, για την ενδιαφέρουσα απορία. Εν πρώτοις, κάτι που αξίζει να διευκρινιστεί και θα βοηθήσει στην κατανόηση του όλου ζητήματος: Το σημερινό γ΄ ενικό/πληθυντικό είναι δεν προέρχεται από το αρχ. απαρέμφατο εἶναι (του ρήματος εἰμί). Απεναντίας, προέρχεται από το μεσαιωνικό ἔναι...

Καλημέρα αγαπητέ φίλε. Στα ελληνιστικά κείμενα απαντά η μετοχή παρακειμένου μεμαγευμένος του αρχ. ρήματος μαγεύω, η οποία είναι σχηματισμένη με αναδιπλασιασμό. Κατόπιν, ήδη στη μεσαιωνική γλώσσα συναντούμε τον νεοελληνικό τύπο μαγεμένος, με την αναμενόμενη απλοποίηση [vm] > [m] και την απαλοιφή...

Ευχαριστούμε, αγαπητέ, για το ενδιαφέρον ερώτημα. Ίσως έχει νόημα να αναφερθεί ότι τέτοιοι τύποι είναι ήδη μεσαιωνικοί και ξεκίνησαν από την αντωνυμία εκείνος, η οποία απαντά ενίοτε στη λήγουσα ἐκεινός (ως εμφατικός τύπος κατά το αὐτός), και από την αντωνυμία κανείς, κανενός. Οι τονισμένες...

Βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την αρχική ανάρτηση του αγαπητού μας οικοδεσπότη και τον ευχαριστώ θερμά που έθιξε αυτό το σπουδαίο θέμα. Πριν από αρκετά χρόνια, όταν είχα ακόμη λίγο χρόνο, είχα ασχοληθεί κάπως συστηματικά με τις παραμέτρους τού ζητήματος και προέκυψε τότε ένα, μάλλον μακροσκελές...

Αγαπητοί φίλοι, παραθέτω το κείμενο του δελτίου τύπου: Στην «Αίθουσα Λόγου και Τέχνης» της Στοάς του Βιβλίου, στο κέντρο της Αθήνας, οι Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ παρουσιάζουν το βιβλίο του Γεράσιμου Ρηγάτου «Βαδίζοντας προς την τρέλα». Η παρουσίαση θα γίνει την Τρίτη 14 Οκτωβρίου και ώρα 8 μ.μ...