Άλκη Ζέη: "Το Καπλάνι της Βιτρίνας" (Το ομώνυμο βιβλίο σε τηλεοπτική σειρά της ΕΤ-1 το 1990)

[Ροντιόν]

[video=youtube;uKr7e5GtTYY]https://www.youtube.com/watch?v=uKr7e5GtTYY[/video]

ΕΥ-ΠΟ; ΛΥ-ΠΟ; είναι η συνθηματική ερώτηση που ανταλλάσσουν μεταξύ τους η Μέλια και η Μυρτώ λίγο πριν κοιμηθούν. Δυο μικρές αδερφές που ζουν σ’ ένα νησί του Αιγαίου το 1936 ακούνε τον παππού τους να τους μιλάει ώρες ατέλειωτες για τους «αρχαίους» του, ανυπομονούν να ανταμώσουν με τους φίλους και τις φίλες τους από τα τσαρδάκια σαν έρχεται το καλοκαίρι, μα πάνω απ’ όλα τρελαίνονται με τις μαγικές ιστορίες του καπλανιού που τους διηγείται ο ξάδερφός τους ο Νίκος, φοιτητής από την Αθήνα.Το καπλάνι –όπως το λένε στο νησί–, ένας βαλσαμωμένος τίγρης, που βρίσκεται κλειδωμένο μέσα στη βιτρίνα της μεγάλης σάλας του σπιτιού, πότε κοιτάει με το γαλάζιο και πότε με το μαύρο του μάτι, ανάλογα με τη διάθεσή του.Τι συμβαίνει μια ζεστή μέρα του Αυγούστου που αναστατώνει τη ζωή των κοριτσιών και των δικών τους; Ποιος θέλει να βλάψει το καπλάνι; (Πηγή: Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

[Χρυσηίδα]

Το Καπλάνι της Βιτρίνας δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο σήμερα, που τα παιδιά σε ρωτάνε να τους πεις αν η Χρυσή Αυγή είναι καλή ή κακή κι εσύ δεν ξέρεις πώς ακριβώς να το εξηγήσεις. Η Ζέη το κάνει περίφημα.

Το βιβλίο είναι για παιδιά από δέκα χρονών και πάνω και προσωπικά πιστεύω ότι είναι πολύ ευχάριστο και για ενήλικες. Εγώ μεγάλη το διάβασα και το ευχαριστήθηκα πολύ.

 

[Τζόνι Κας]

πολυ αγαπημενο βιβλιο το εχω διαβασει τοσες φορες που μου φαινεται σαν να ειναι πρωτη φορα...απο τη σειρα της ΕΤ-1 εχω πετυχει καποια επεισοδια και αυτα δε τα εχω δει

 

[Αστράρχης]

Και εμένα μου είχε αρέσει πολύ αλλά δεν επιδίωξα ποτέ να δω ολόκληρη τη σειρά, μπορεί να έχω πετύχει 1-2 επεισόδια.

 

[Τιπούκειτος]

Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την κυκλοφορία του βιβλίου "Το καπλάνι της βιτρίνας" οι εκδόσεις Μεταίχμιο εξέδωσαν ξανά το έργο σε μία επετειακή συλλεκτική έκδοση 3000 αντιτύπων υπογεγραμμένα από την ίδια τη συγγραφέα Άλκη Ζέη. Το νέο βιβλίο είναι υφασματόδετο με χάρτινο κάλυμμα. Το εμπροσθόφυλλο, η ράχη και το οπισθόφυλλο είναι ακριβώς τα ίδια με αυτά της πρώτης έκδοσης του 1963 από τις εκδόσεις Θεμέλιο. Στο εμπροσθόφυλλο, το καπλάνι σχεδιασμένο προφίλ, σηκωμένο στα πίσω πόδια, και ο τίτλος γραμμένος στο πολυτονικό. Στο οπισθόφυλλο, μια μικρή φωτογραφία της, νεότατης τότε, Άλκης Ζέη και ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα. Και στο εσωτερικό, στο τρίτο φύλλο, η υπογραφή της συγγραφέως και το έτος κυκλοφορίας 2013. Πέρα από το γνωστό μας κείμενο περιέχεται προλογικό σημείωμα με τίτλο "Παλιώνουν τα βιβλία;" από τη Μαρίζα Ντεκάστρο, φωτογραφία του αυθεντικού εξωφύλλου του 1963 και παράρτημα που περιλαμβάνει το κείμενο "Η Άλκη Ζέη για το Καπλάνι της βιτρίνας", κείμενα της Έλλης Αλεξίου, του Χρήστου Λάνδρου και του Μάριου Πλωρίτη, κατάλογο με τα εξώφυλλα και τους ξένους τίτλους του βιβλίου όπως αυτό κυκλοφόρησε στο εξωτερικό και αποσπάσματα από κριτικές του ξένου τύπου. Επίσης, καταγράφονται τα βραβεία με τα οποία έχει τιμηθεί το έργο και οι καταχωρίσεις του σε βιβλιογραφικούς οδηγούς.

Υ.Γ. Αυτή τη στιγμή κρατώ στα χέρια μου ένα αντίτυπο της νέας, πολύ προσεγμένης έκδοσης του βιβλίου. Η συγκίνησή μου δεν περιγράφεται... Το παλιό μου αντίτυπο, από τα μέσα της δεκαετίας του '80, έχει φθαρεί τόσο, που σχεδόν δεν αναγνωρίζεται. Αλλά, ευτυχώς, μόνο απέξω. Γιατί μέσα του διατηρεί τη φρεσκάδα και την ανεμελιά των παιδικάτων παρά την εκάστοτε δύσκολη περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Όχι, τελικά τα βιβλία δεν παλιώνουν.

 

[Παρωνύμιος]

Δεν ξέρω αν κάποιοι συγγραφείς γράφουν με σκοπό να διαβαστούν ειδικά από παιδιά αλλά δεν ξεχνώ ότι οι ίδιοι τους είναι ενήλικες όταν γράφουν. Κι ένα κομμάτι της ενήλικης ψυχής τους, θέλοντας και μη, διοχετεύεται στην πένα τους και αυτή φτάνει στον ενήλικο αναγνώστη. Απεχθάνομαι τις νόρμες και τα στεγανά κι έτσι θα δηλώσω φανατικός λάτρης των "παιδικών/εφηβικών/νεανικών" ή όπως αλλιώς τα λένε βιβλίων καθώς, η μοίρα το φέρνει, οι συγγραφείς τους να έχουν δώσει τον πιο καλό τους εαυτό σε αυτά. Ένας άλλος "παιδικός" συγγραφέας, που πολλοί ενήλικες αποφεύγουν όπως ο διάολος το λιβάνι, είναι ο Ιούλιος Βέρν. Τον μελέτησα σε αρκετά μεγάλη ηλικία και μου μίλησε άπταιστα στη δική μου ενήλικη γλώσσα.

 

[Χόλντεν]

Δεν υπάρχουν παιδικά /εφηβικά βιβλία και συγγραφείς. Απλά υπάρχουν έργα που μπορούν να διαβαστούν ευχάριστα και από παιδιά ή εφήβους. Μάλιστα όταν τα διαβάζεις ενήλικος ανακαλύπτεις και ένα δέυτερο επίπεδο.

 

[Νικολέτα Μποντιόλη]

Η παιδική λογοτεχνία υφίσταται ως είδος. Το ποιος θα την διαβάσει και σε ποιον θα αρέσει ή όχι είναι θέμα γούστου. Το ίδιο άλλωστε δεν συμβαίνει με τις παιδικές ταινίες και σειρές, το παιδικό θέατρο κτλ; Για παράδειγμα εμένα μου αρέσουν πολύ τα στρουμφάκια αλλά και πολλές παιδικές ταινίες της Ντίσνεϋ. Επίσης όμως μου αρέσουν πολύ και τα θρίλερ. Μπορώ ανάλογα με τα κέφια να δω το Bambi ή το Curse Of Chucky. Αλλά δε θα επέτρεπα επουδενί σε ένα εξάχρονο να το δει το δεύτερο.
Με αυτό θέλω να πω ο όρος παιδικός έχει να κάνει με το τι είναι κατάλληλο για τα παιδιά. Βοηθά τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και όλους όσους ασχολούνται με την διαπαιδαγώγηση των παιδιών έτσι ώστε να επιλέγουν για τα παιδιά τους έργα (βιβλία, ταινίες, τραγούδια, δραστηριότητες κτλ) που θα συμβάλουν στην μόρφωση, ψυχαγωγία και υγιή ανάπτυξή τους.
Από εκεί και πέρα αν ένα παιδί αισθάνεται την ανάγκη να διαβάσει ή να δει ένα έργο πιο σύνθετο, πιο δύσκολο, εφόσον υπάρχει η κατάλληλη παρακολούθηση και εποπτεία από το περιβάλλον του, μια χαρά μου φαίνεται αυτό. Όπως επίσης, από την άλλη πλευρά κι εγώ, που είμαι 33 ετών διαβάζω ακόμα την Μωβ Ομπρέλα και το καταευχαριστιέμαι.

 

[Χόλντεν]

Προτιμώ το διαχωρισμό έργα για ενηλίκους και έργα για όλους. Εξυπηρετεί μια χαρά αυτά που παρέθεσες με τα οποια συμφωνώ.

 

[Φαροφύλακας]

Κι εγώ πιστεύω πως ξεκάθαρα υπάρχουν "παιδικά" κι "εφηβικά" βιβλία, καθώς και "γυναικεία". Στοχεύουν σε συγκεκριμένο κοινό και όντως, διαβάζονται κυρίως από αυτό.

Αυτό, για παράδειγμα, είναι ένα παιδικό βιβλίο:

γράφτηκε για παιδιά, αγοράζεται αποκλειστικά από γονείς για τα παιδιά τους, και διαβάζεται από τους γονείς γι' αυτά (ενδεχομένως κι από τα ίδια, εάν έχουν μάθει να διαβάζουν· τα κείμενα μέσα είναι πολύ απλά).

Αυτό εδώ είναι ένα εφηβικό βιβλίο:

Έχει γραφτεί για εφήβους, έτσι διαφημίζεται από τον εκδότη, και είναι σχεδόν βέβαιο πως θα το βρεις σχεδόν αποκλειστικά σε εφηβικές βιβλιοθήκες (και όχι π.χ. στην δικιά μου.)

Το "Χωρίς Χειροκρότημα" της Μαντά, είναι γυναικεία λογοτεχνία γιατί γράφτηκε στοχεύοντας σε αυτό το κοινό και διαβάζεται, σχεδόν αποκλειστικά, από γυναίκες.

Τώρα αν ένας άντρας θέλει να διαβάσει ένα βιβλίο της Μαντά, ή αν ένας ενήλικας θέλει να ξεφυλλίσει ένα παιδικό βιβλίο, φυσικά και γίνεται. Όμως νομίζω πως είναι αρκετά διακριτά αυτά τα είδη λογοτεχνίας και δεν βρίσκω κάτι επιλήψιμο σε αυτήν την διάκριση.

 

[Χρυσηίδα]

Η παιδική λογοτεχνία υφίσταται ως είδος. Το ποιος θα την διαβάσει και σε ποιον θα αρέσει ή όχι είναι θέμα γούστου.

Θα συμφωνήσω κι εγώ με την άποψή σου. Φυσικά και υπάρχει ως είδος και μάλιστα με τα υποείδη του (για μικρά παιδιά, για παιδιά προσχολικής ηλικίας, για εφήβους κλπ). Επίσης υπάρχουν συγγραφείς που δηλώνουν φανατικά ότι γράφουν μόνο για παιδιά. Εννοείται βέβαια ότι δεν θα πουν όχι σε έναν ενήλικα αν διαβάσει το βιβλίο τους ή αν του πει τη γνώμη του, απλώς λέγοντας ότι γράφουν μόνο για παιδιά εννοούν ότι γράφοντας, ο αποδέκτης που οραματίζονται για το κείμενό τους είναι ανήλικος. Το Καπλάνι της Βιτρίνας είναι σίγουρα ένα βιβίο παιδικής λογοτεχνίας, το οποίο μπορεί να διαβαστεί από παιδιά Τετάρτης δημοτικού και πάνω (πάντα με ένα μικρό συν και πλην αυτό)

 

[Πολυξενη]

Πολύ αγαπημένο βιβλίο, το διάβασα κι εγώ μεγαλύτερη και είχαμε υιοθετήσει το ΕΥ-ΠΟ, ΛΥ-ΠΟ με μια φίλη για πολύ καιρό. Τη σειρά δεν την έχω δει ολόκληρη, μόνο σκόρπια επεισόδια.
Βιβλία για παιδιά σίγουρα υπάρχουν αλλά εγώ είμαι από τους μεγάλους που ψαχουλεύουν και στις παιδικές βιβλιοθήκες. Δεν θα διάβαζα το Μανιταρόσπιτο που ανάρτησε πιο πάνω ο Φάρος αλλά πέρσι τα χριστούγεννα βούτηξα από την πεντάχρονη ανηψιά μου τα Αγιοβασιλιάτικα Μπερδέματα και το ευχαριστήθηκα!!

 

[Μπιατριξ Κιντο]

Εχω διαβασει το βιβλιο, δεν εχω δει τη σειρα... Αλλα ηταν ωραιο. Απο τα αγαπημενα μου παιδικα βιβλια θα ελεγα.