Τίτλος: Η Πέμπτη Εποχή
Πρωτότυπος τίτλος: The fifth season
Συγγραφέας: Nora K. Jemisin
Μετάφραση: Ηφαιστίων Χριστόπουλος
Εκδόσεις: Οξύ
Χρονολογία έκδοσης: 2019
Πρώτη έκδοση: 2015 (Αγγλικά)
Αριθμός σελίδων: 624
ISBN: 978-960-436-594-4
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ακολουθεί σοβαρή κριτική. Ζητώ συγγνώμη για την απογοήτευση των φανς. Τουλάχιστον δεν υπάρχουν σπόιλερς.
Πρελούδιο (ναι έχουμε και πρελούδιο) : Αν κάποιος ανατρέξει στους νικητές των ετήσιων βραβείων φαντασίας Hugo, θα δει ονόματα που προκαλούν δέος : Isaac Asimov, Arthur Clarke, George R.R. Martin, Frank Herbert, Philip K. Dick, Robert Heinlein και πολλών άλλων ''ιερών τεράτων'' του χώρου. Στα έτη 2016, 2017 και 2018 δεσπόζει το όνομα της νεαρής (γεννηθείσας το 1972) Αμερικανίδας Nora K. Jemisin με την τριλογία ''The Fifth Season'', ''The Obelisk Gate'' και ''The Stone Sky'', αντιστοίχως, που στο σύνολό τους συνθέτουν την σειρά ''The Βroken Earth (Σπασμένη Γη)''. Το πρώτο εξ αυτών κυκλοφορεί, ήδη, στα ελληνικά (με δύο εξώφυλλα) σε μία καλοδουλεμένη από τις εκδόσεις ''ΟΞΥ'' (Brainfood), με τον τίτλο ''Η Πέμπτη Εποχή'', σε (πολύ καλή) μετάφραση Ηφαιστίωνα Χριστόπουλου.
Πριν ξεκινήσουμε, να σημειωθεί, ότι ο αναγνώστης έχει την δυνατότητα να συμβουλευθεί τα δύο παραρτήματα, το ένα εκ των οποίων βοηθά στην κατανόηση των εποχών και το δεύτερο στην κατανόηση των όρων. Αυτό θα βοηθήσει ιδιαίτερα, καθώς από τον πρόλογο κιόλας, η συγγραφέας ρίχνει στα βαθιά τον αναγνώστη, ο οποίος θα συναντήσει όρους, με τους οποίους δεν είναι οικείος.
Γενικά: Η Πέμπτη Εποχή είναι δυστοπικό μυθιστόρημα φαντασίας. Μεταφερόμαστε, λοιπόν, σε ένα πλανήτη (ο οποίος δεν αποκλείεται να είναι ο πλανήτης Γη είτε στο παρελθόν, είτε στο μέλλον), στον οποίον υφίσταται μόνο μία υπερήπειρος, η Γαλήνη (ονομασία μάλλον ειρωνική, όπως θα αποδειχθεί). Για την Γαλήνη πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν δύο πράγματα. Πρώτον, ότι όλες οι κοινωνίες που την απαρτίζουν, διαχωρίζουν τους πολίτες σε κάστες, ανάλογα με το κυρίαρχο χαρακτηριστικό τους (σωματική δύναμη, ηγετικότητα, εφευρετικότητα, ανθεκτικότητα, κ.λπ.) και δεύτερον, ότι ανά τους αιώνες λαμβάνουν χώρα φονικές φυσικές καταστροφές (σεισμοί, ηφαίστεια, τοξικά νέφη, τσουνάμι και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε). Μετά από κάθε τέτοια καταστροφή έρχεται η ‘’εποχή’’, η οποία είναι η περίοδος που αρχίζει με την συνειδητοποίηση της απώλειας, συνεχίζει με τον θρήνο και καταλήγει, εν τέλει, στην ανοικοδόμηση και την προετοιμασία για την επόμενη καταστροφή, η οποία είναι καθαρά ζήτημα χρόνου να συμβεί. Οι κάτοικοι του πλανήτη, έστω και με ανυπολόγιστες απώλειες, έχουν μάθει να επιβιώνουν και να προετοιμάζονται, αλλά αυτή τη φορά η κατάσταση προμηνύεται πιο δυσοίωνη, πιο καταστροφική από ποτέ. Ο πλανήτης θα τα καταφέρει μεν, αλλά ουδείς εγγυάται το ίδιο για τον κόσμο (Εξάλλου η λαϊκή δοξασία είναι σαφής: ''Οι άνθρωποι έγιναν αυτό που είχε ανάγκη ο Πατέρας Γη και μετά ακόμα παραπάνω από ότι είχε ανάγκη. Τότε στραφήκαμε εναντίον Του και από τότε Εκείνος μας καίει με το μίσος του για μας'') .
Κομβικό ρόλο στο ζήτημα των φυσικών καταστροφών, διαδραματίζουν οι Ορογενείς, οι οποίοι ανήκουν σε ένα είδος ανθρώπων, που έχουν την έμφυτη ικανότητα να ελέγχουν τα φυσικά φαινόμενα και ενίοτε να τα προκαλούν όταν δεν μπορούν να ελέγξουν την ικανότητά τους αυτή. Δυστυχώς, όπως συμβαίνει και στην πραγματική ζωή, ότι δεν μπορεί να κατανοήσει ο κόσμος, το φοβάται.. Οπότε, επειδή, κάπως πρέπει να ελέγχονται, δημιουργήθηκε το Τάγμα των Κηδεμόνων (δεν τους συμπαθούμε)..
Ο αναγνώστης παρακολουθεί το ταξίδι τριών χαρακτήρων, που αρχικά φαίνονται τόσο διαφορετικοί και τόσο ασύνδετοι, αλλά, όσο φεύγουν οι σελίδες, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται την σύνδεσή τους :
Της Νταμάγια, η οποία είναι ένα μικρό αλλά πανέξυπνο και ταλαντούχο ορογενετικό κορίτσι. Οι γονείς της από φόβο αναγκάζονταν να την κρύβουν από την τοπική κοινωνία και, τελικώς, να την παραδώσουν σε ένα Κηδεμόνα, χωρίς να τους ενδιαφέρει πραγματικά τι θα της συμβεί.
Της Συηνίτιδας, μίας υπερβολικά φιλόδοξης κοπέλας, η οποία εκπαιδεύεται ως ορογενής. Ο Πόλος (δηλαδή το κέντρο εκπαίδευσης και διοίκησης των Ορογενών) αποφασίζει να την στείλει σε ένα επαγγελματικό ταξίδι με τον δυνατότερο, εν ζωή, ορογενή, επιπέδου δέκα (εξ ου και τα δέκα δαχτυλίδια-βέρες που κοσμούν τα δάχτυλά του). Η Συηνίτιδα έχει μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να μάθει από τον καλύτερο, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει κάπως να ξεπεράσει την αντιπάθεια της για τον εξυπνάκια δεκάβερο, ώστε να φέρει σε πέρας την παράλληλη αποστολή της : να συλλάβει το παιδί του.
Και της - μεσήλικης ορογενούς - Έσσουν. Η Έσσουν είναι η τραγικότερη μορφή από τους τρεις χαρακτήρες. Είναι η μητέρα δύο, επίσης ορογενών παιδιών, την ταυτότητα των οποίων καμουφλάρει επί σειρά ετών, χρησιμοποιώντας τις δικές της δυνάμεις. Το βιβλίο ξεκινάει με αυτήν και το νεκρό αγοράκι της στην αγκαλιά της, ξυλοκοπημένο μέχρι θανάτου από τον πατέρα του και σύζυγό της, ο οποίος ανακάλυψε την ντροπιαστική ιδιότητά του γιου του. Η Έσσουν θα ξεκινήσει ένα ταξίδι όχι μόνο για να τον βρει και να πάρει την εκδίκησή της, αλλά για να σώσει και την ορογενή κόρη της, την οποία απήγαγε ο σύζυγός της.
Ο αναγνώστης θα συντροφεύσει αυτές τις τρεις προσωπικότητες στις περιπέτειες τους, οι οποίες οδηγούν στο τέλος του κόσμου, τουλάχιστον όπως τον γνωρίζουμε. Θα είναι εκεί, λοιπόν, όταν η Νταμάγια αντιμετωπίζει τις δυσκολίες κατά το στάδιο της εφηβείας και της εκπαίδευσης, θα δει πως είναι όταν η φιλόδοξη Συηνίτιδα προσπαθεί να ανέλθει στην ιεραρχία των ορογενών, αναγκαζόμενη μάλιστα να τεκνοποιήσει μαζί του και θα γίνει μέτοχος του πόνου της μάνας Έσσουν που κρατά στην αγκαλιά της το δολοφονημένο παιδί της. Συνεπώς, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, ο αναγνώστης έχει στα χέρια του, ένα βαθύτατα αλληγορικό έργο.
Η Πέμπτη Εποχή δεν είναι ένα εύκολο βιβλίο. Θα προβληματίσει τον αναγνώστη, θα αποτελέσει γροθιά στο στομάχι του, θα προκαλέσει θλίψη, αγωνία, σασπένς, αλλά και ελπίδα για το αύριο. Η γραφή της Jemisin έχει λυρισμό, έχει ροή, στοιχεία, τα οποία δεν χάνονται μέσα στις περιγραφές του πολύ καλά δομημένου σύμπαντος, που έχει χτίσει η συγγραφέας. Περαιτέρω, θα ήταν παράλειψη να μην σταθεί κάποιος στην αμεσότητα των ομολογουμένως βιτριολικών διαλόγων ανάμεσα στους χαρακτήρες του βιβλίου.
Η Nora K. Jemisin γνωρίζει πώς να χτίζει χαρακτήρες, άλλωστε μην ξεχνάμε ότι πριν καταπιαστεί ιδιαιτέρως επιτυχημένα (κρίνοντας εκ του αποτελέσματος) με την συγγραφή, ήταν ψυχολόγος. Πιο συγκεκριμένα, η συγγραφέας δεν αμελεί σε κανένα σημείο να παρουσιάζει την ψυχοσύνθεση του κάθε ήρωα. Συνδυάζοντας τις επαγγελματικές της γνώσεις με το πηγαίο ταλέντο της παρουσιάζει αυτές τις διαφορετικής ηλικίας γυναίκες, την κάθε μία με τα δικά της προβλήματα, συνθέτοντας αληθοφανείς και πειστικούς χαρακτήρες, στοιχεία, τα οποία εκτείνονται και στους δευτερεύοντες χαρακτήρες. Ιδιαίτερη μνεία στον δεκάβερο, αλλά διασκεδαστικά ενοχλητικό, Αλάβαστρο, τον μυστηριώδη ανήλικο Χόα (ο οποίος για έναν ανεξήγητο λόγο γνωρίζει τις απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις) και τον επιβλητικό ηγέτη των πειρατών, Ίννον (οι περιπέτειες του οποίου θα μπορούσαν να αποτελέσουν το αντικείμενο μίας άλλης τριλογίας).
Κατακλείδα:
Πρόκειται, αναμφισβήτητα, για ένα πολλά υποσχόμενο ορεκτικό, ενόψει και της συνέχειας της ιστορίας στα επόμενα δύο βιβλία της τριλογίας ( η έκδοση των οποίων αναμένεται στην Ελλάδα ). Στο πρώτο μισό γνωρίζουμε τους χαρακτήρες που θα μας απασχολήσουν στην συνέχεια και στο δεύτερο μισό, η ιστορία αποκτά ένα φρενήρη ρυθμό με σειρά ανατροπών και αποκαλύψεων, μπροστά στις οποίες ο αναγνώστης θα σαστίσει.
Συνοψίζοντας, η Πέμπτη Εποχή είναι ένα βιβλίο για τους προικισμένους αλλά αδικημένους, για αυτούς που ξέρουν να επιβιώνουν. Για τους ανθρώπους που έχουν την ενέργεια και τη θέληση να αδράξουν την μέρα και το βιβλίο, από την πλευρά του, ως αντάλλαγμα, για λόγους δικαιοσύνης δεν ζητά τίποτα λιγότερο κατά την ανάγνωσή του. Το προτείνω καθώς το βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρον.
Βαθμολογία:
Πλοκή 4/5 και Γραφή 4/5=8/10
Last edited by a moderator:
