Τελείωσα το
Ηπειρώτικο Μοιρολόι του Κρίστοφερ Κίνγκ.
Είχα ακούσει πολλά, είχα διαβάσει αρκετά γι' αυτό το βιβλίο κι όταν το αγόρασα ο βιβλιοπώλης το επαίνεσε λέγοντας "τι φανταστικό βιβλίο!"
Δεν ήξερα τι να περιμένω ακριβώς. Οπωσδήποτε περίμενα κάτι σπουδαίο, αλλά αγνοούσα με ποιον τρόπο θα ήταν σπουδαίο, μιας και είμαι παντελώς άσχετος με το θέμα της παραδοσιακής (ή δημώδους) μουσικής, της παράδοσης και της λαογραφίας.
Το βιβλίο, καταρχήν, είναι πάρα πολύ καλό. Είναι μια προσπάθεια ενός αμερικανού να αποτυπώσει την μουσική παράδοση χιλιάδων χρόνων μιας γωνιάς της Ελλάδας. Το έχει καταφέρει. Είναι τεκμηριωμένο, φαίνεται ότι έχει κάνει δουλειά και έρευνα, φαίνεται ότι σέβεται απόλυτα το υλικό και τους ανθρώπους. Κατάφερε να περιγράψει ιστορικά γεγονότα και να συνδυάσει ιστορικές περιόδους της Ηπείρου (αρχαϊκά χρόνια, αρχαιότητα, τουρκοκρατία, εμφύλιος, Β΄Π.Π.) χωρίς να γίνεται κουραστικός, χωρίς να παραλείπει ή να πέφτει σε κλισέ. Αυστηρά προσωπικά, θα ήθελα λίγη ακόμα έρευνα, λίγο ακόμα ιστορικό παρασκήνιο. Αλλά ό,τι παρατίθεται είναι τεκμηριωμένο, είναι σωστό.
Αυστηρά προσωπικά επίσης θα ήθελα λίγη περισσότερη συγγραφική τέχνη. Σε κάποια σημεία φαίνεται σαν "δημοσιογραφική" η αφήγηση. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, είν΄η αλήθεια. Και μέχρι ενός σημείου έπρεπε να είναι έτσι, μιας και φαίνεται ότι ο συγγραφέας διάβασε πολύ και έκανε πάρα πολύ δουλειά. Σκοπός του άλλωστε δεν ήταν να καταγράψει την ιστορία της Ηπείρου, αλλά την εμπειρία από ένα πολύ συγκεκριμένο μουσικό είδος. Ούτε καν την ιστορία του μοιρολογιού. Την εμπειρία μόνο, τις προϋποθέσεις γέννησης του σε σχέση με τον τόπο και τις αντιξοότητες, το εκάστοτε ιστορικό πλαίσιο και την κοσμοθεωρία των ανθρώπων της συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής.
Απο κει και πέρα, οι 2-3 φιγούρες οργανοπαικτών που αναδύονται από τις σελίδες είναι γοητευτικές, σχεδόν μυθικές. Ο Κίνγκ κατορθώνει να αποτυπώσει τα αισθήματά του περιγράφοντας τη διαδικασία "υλοποίησης" αυτών των ανθρώπων: από την πρώτη του επαφή μέσω ενός δίσκου 78 στροφών, μέχρι τις φωτογραφίες και τις προφορικές ιστορίες που άκουσε στα χωριά του Ζαγορίου. Το γεγονός ότι κατάφερε να συνδυάσει, έστω χαλαρά, την ιστορία των μουσικών της Ηπείρου με εκείνη των έγχρωμων πρωτοπόρων των μπλουζ στο δέλτα του Μισσισσίπη, είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο και συγχρόνως λειτουργεί ευεργετικά για την ανάγνωση. Στα μάτια κάποιου πιο εξοικειωμένου με το θέμα, φαντάζομαι η αφήγηση θα είναι συναρπαστική. Δεν είμαι τόσο εξοικειωμένος, παρ΄ολα αυτά, με συνεπήρε.
Σε γενικές γραμμές, πολύ ωραίο και πολύ ενδιαφέρον βιβλίο.