Τίτλος: Γιατί έφαγα τον πατέρα μου
Πρωτότυπος τίτλος: The evolution man or, how I ate my father
Συγγραφέας: Ρόι Λιούις (Roy Lewis)
Μετάφραση: Έλση Τσούτη
Εκδόσεις: Άγρα
Έτος έκδοσης: 2010
Έτος πρώτης έκδοσης: 1960 (Αγγλικά)
Διαστάσεις: 21χ12
Αριθμός σελίδων: 192
ISBN: 978-960-325-908-4
Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα ιδιαίτερο βιβλίο, ένα βιβλίο που δεν ξέρεις ποια είναι η θέση του στη βιβλιοθήκη. Ένα υπέροχο μυθιστόρημα ή καλύτερα ένα αληθινό παραμύθι· μία απολαυστική ιστορία που ανήκει στους νέους χωρίς να είναι νεανική λογοτεχνία (περίεργο ε; ), βιβλίο που το διεκδικούν πολλές κατηγορίες, η εκλαϊκευμένη επιστήμη και τα βιβλία τής γνώσης, αλλά και η επιστημονική φαντασία, που όπως λέει ο Terry Pratchett στον πρόλογο τού βιβλίου: [...] Ο Άλντις εντόπισε αυτό που μέχρι τότε κανείς άλλος, συμπεριλαμβανομένου του συγγραφέα, δεν είχε παρατηρήσει – ότι στην πραγματικότητα ήταν εξαιρετικά καλή επιστημονική φαντασία. Το αυθεντικό είδος. Βέβαια δεν είχε μέσα πυραύλους. Και λοιπόν; Δεν χρειάζονται πύραυλοι. Όλοι ξέρουμε τώρα. Το 1960, εντούτοις, αυτή η αντίληψη ήταν λιγότερο γενικευμένη. [...]
Τελικά, η θέση του είναι στην επιστημονική φαντασία από την ανάποδη, ένα «προϊστορικό μυθιστόρημα» το οποίο έχει να μας μάθει πολλά. Υπέροχη αφηγηματική τεχνική και μια ιστορία γραμμένη το 1960 [κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1960 από τον Εκδοτικό Οίκο Hutchinson με τον τίτλο: What We Did to Father (στην κυριολεξία: Τι κάναμε στον πατέρα)] και με μοναδικά λεπτό χιούμορ μέχρι την τελευταία γραμμή. Οι διάλογοι είναι πανέξυπνοι και με σύγχρονη ορολογία στα λόγια των ηρώων. Η ιστορία τώρα· μία μεγάλη οικογένεια ανθρώπων κατά το ήμισυ... (πίθηκοι ακόμα κατά το άλλο ήμισυ...) που πρόσφατα κατέβηκαν από τα δέντρα· είναι στο κρίσιμο σημείο τής εξέλιξης και στο κατώφλι τού ανθρώπινου και που αγωνίζονται να διαβούν, τα πάντα είναι εχθρικά και σε κάθε τους βήμα παραμονεύει κι ένα αρπακτικό έτοιμο να τους εξαφανίσει. Η καθημερινότητά τους είναι και μία νέα σελίδα, κάθε βήμα και μία νέα αρχή. Απλοί και τίμιοι πιθηκάνθρωποι που μόλις στάθηκαν στα δύο τους πόδια, και χαίρονται γι' αυτό (όχι όλοι τους βέβαια...), όλα αυτά στην Πλειστόκαινη Εποχή, κάπου στην Αφρική (δεν λέω πού).
Ο αφηγητής της ιστορίας είναι ένας από τους γιους της οικογένειας, ο ρεαλιστής Έρνεστ. Ο πατέρας του, ο σημαντικότερος πιθηκάνθρωπος, ο ευφυής Έντουαρντ. Ο αντιδραστικός θείος Βάνυα (αδερφός του Έντουαρντ), παθιασμένος οικολόγος και αμετανόητος αρνητής της εξέλιξης, η φιλοσοφία του είναι μία: επιστροφή στα δέντρα. Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας δεν θα τα αποκαλύψω, το μόνο που θα πω τελειώνοντας είναι πως η ιστορία τού ανθρώπου κρύβει πολλά υπέροχα πράγματα, οι συμβολισμοί μέσα στην ιστορία είναι πολλοί και σπουδαίοι, ο τρόπος τού συγγραφέα είναι απολαυστικός και η ανάγνωση είναι μία μοναδική εμπειρία με άφθονα χαμόγελα, από τη φωτιά μέχρι το ακόντιο και την εξωγαμία... τρέχουν όλοι, τρέχει ο χρόνος, τρέχουν γενικώς αλλά όχι αορίστως... εξάλλου δεν ξεχνούν πως παντού παραμονεύουν αρούμ, γλυπτόδοντα, επίορνι, κονγκόνι, μάμπα, οσελότοι, τεράτορνι, και άλλα χαριτωμένα πλασματάκια. Όλα αυτά μέχρι το τέλος· κάπου εκεί θα δούμε και γιατί ο τίτλος τού βιβλίου είναι τόσο άγριος.
Καλή σας όρεξη.
Στο τελευταίο εσώφυλλο διαβάζουμε:
O Roy Lewis λέει για τον εαυτό του: «Γεννήθηκα κατά την προϊστορική εποχή, δηλαδή το 1913». Τελείωσε το γυμνάσιο King Edward VI στο Μπίρμιγχαμ και κατόπιν σπούδασε στο University College στην Οξφόρδη και στο London School of Economics. Μια ζωή στη δημοσιογραφία -είκοσι χρόνια ως ανταποκριτής στον τομέα εξωτερικών υποθέσεων των Times- γύριζε σ' ολόκληρο τον κόσμο, συχνά σε μέρη όπου τα πολιτικά δρώμενα τού 20ού αιώνα προκαλούσαν αρκετή έξαψη. Έχει γράψει αρκετά βιβλία για την κοινωνική ιστορία. Το «Γιατί έφαγα τον πατέρα μου» ήταν για χρόνια το μοναδικό του μυθιστόρημα. Προς το τέλος τής ζωής του έγραψε ένα θεατρικό έργο με θέμα τη ζωή του Σαίξπηρ, το οποίο παίχτηκε στο Φεστιβάλ τού Εδιμβούργου, καθώς και μία νουβέλα με τον τίτλο The Extraordinary Reign of Ludd: an historical tease, η οποία μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες με τον τίτλο «Η πραγματική ιστορία τού τελευταίου σοσιαλιστή βασιλιά». Έζησε στο Λονδίνο, διατηρώντας έναν μικρό εκδοτικό οίκο, με κύριο αντικείμενο την ποίηση. Πέθανε το 1996.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:
Προσεγγίστε τον homo sapiens! Αυτό το βιβλίο θα σας καταδιασκεδάσει. Γνωρίστε μια προϊστορική οικογένεια: Τον Έντουαρντ, τον πατέρα, τον ιδιοφυή εφευρέτη που θα αλλάξει την όψη του κόσμου, φέρνοντας τη φωτιά. Τον Βάνυα, τον αντιδραστικό θείο, πολέμιο της προόδου. Τον αφηγητή Έρνεστ, λιγάκι αφελή. Την Έλζυ, την Γκριζέλντα και τις άλλες γοητευτικές δεσποσύνες. Οι απολαυστικοί αυτοί χαρακτήρες γύρω από μια φωτιά, δημιουργούν τον κόσμο, γευόμενοι το μεδούλι από τα κόκαλα. Δείτε τους να ανακαλύπτουν τον έρωτα, να δοκιμάζονται στο ψάρεμα, να παλεύουν με την εξέλιξη. Καταστάσεις κωμικοτραγικές, πρόσωπα ιλαρά ενός κόσμου όπου o "άνθρωπος", παρ' όλα αυτά, είναι ήδη άνθρωπος: καβγατζής, ζηλόφθονος, αγνώμων, εφευρετικός και συνάμα οπισθοδρομικός. Ένας καθρέφτης που καλό είναι να τον συμβουλευόμαστε συχνά - και για να γελάμε αλλά και για να σκεφτόμαστε. Οι εφευρέσεις και οι συμφορές του Έντουαρντ, του επινοητικού ανθρωποειδούς, με τον οποίο διαφωνεί ο αδελφός του Βάνυα - οικολόγος της προϊστορικής εποχής - προσδίδουν σ' αυτό το βιβλίο τη γεύση και την ιλαρότητα που του χάρισαν άμεση επιτυχία από την πρώτη κιόλας έκδοση.
Ο διάσημος ανθρωπολόγος Theodore Monod ήταν εκείνος που ανακάλυψε το αποστομωτικό αυτό μυθιστόρημα, και πρότεινε στον Vercors να το μεταφράσει στα γαλλικά. O Vercors, όταν το τελείωσε, ομολόγησε πως είχε να γελάσει τόσο πολύ και τόσο αυθόρμητα από τον καιρό τού Μπάστερ Κήτον. Οπωσδήποτε είναι ένας ανατρεπτικός τρόπος -κάτι που δεν συνηθίζεται- για προβληματισμό σχετικά με την καταγωγή τού ανθρώπου, την εξέλιξή του, το κοινωνικό καθεστώς, τις συγκρούσεις των γενεών...
Σημ. Υπέροχο, υπέροχο βιβλίο σε όλα του. Οι εκδόσεις Άγρα είναι γνωστές, υπέροχο εξώφυλλο και χαρτί, όμορφη γραμματοσειρά· σε όλα του Άριστα με τόνο!
Last edited by a moderator: