Τίτλος: Το Ινστιτούτο
Πρωτότυπος τίτλος: The Institute
Συγγραφέας: Στίβεν Κινγκ (Stephen King)
Μετάφραση: Έφη Τσιρώνη
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Έτος έκδοσης: 2019
Έτος πρώτης έκδοσης: 2019 (Αγγλικά)
Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.
Αριθμός σελίδων: 683
ISBN: 978-960-645-009-9
ΥΠΟΘΕΣΗ
Ενα βαθιά οργανωμένο σύστημα διεφθαρμένων ανθρώπων, έχει τις εγκαταστάσεις του κοντά στο Μέιν. Η βάση αυτή, με το όνομα Ινστιτούτο, φροντίζει να απαγάγει χαρισματικά παιδιά από τις οικογένειες τους, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν ως πειραματόζωα. Οι άνθρωποι αυτοί φροντίζουν να παρακολουθούν τα παιδιά, από τη μέρα που θα γεννιούνται και έτσι τα χωρίζουν σε τηλεπαθητικούς και τηλεκινητικούς. Αφού φτάσουν τα παιδιά στο Ινστιτούτο προσγειώνονται στην πραγματικότητα με τον πιο σκληρό τρόπο. Ξυπνάνε σε δωμάτια, τα οποία έχουν διακοσμηθεί ώστε να μοιάζουν με τα πρωτότυπα, δικά τους. Όπως ο Λουκ Έλις, έτσι και ο Νικ, η Καλίσα, η Άιρις, ο Τζορτζ, ο Έιβερι και η Έλεν έχουν φτάσει στο Ινστιτούτο κατά παρόμοιο τρόπο.
ΣΧΟΛΙΑ/ΣΚΕΨΕΙΣ
Η βασική θεματολογία του “Ινστιτούτου”, δεν χαρακτηρίζεται από κάποια πρωτοτυπία στο χώρο του βιβλίου και της συγγραφής, ούτε καν του κινηματογράφου. Στα κόμικς και στα βιβλία επιστημονικής φαντασίας, έχουμε δει χαρισματικά παιδιά και ανθρώπους που κινούν νήματα και μετακινούν αντικείμενα, απλά και μόνο με τη σκέψη τους. Μια πρόχειρη αναφορά στους Xmen, και αγαπημένους χαρακτήρες όπως η Τζιν Γκρέϋ, ο Μαγκνέτο και ο καθηγητής Χ., ενώ ο πιο πρόσφατος χαρακτήρας από τη σειρά Stranger Things, αυτός της Ιλέβεν (11). Οπότε το αναγνωστικό κοινό του Κινγκ ενδεχομένως, να έχει απογοητευτεί καθώς η έλλειψη φανταστικού τρόμου είναι ηχηρή. Δεν έχουμε ούτε Τρομακτικούς Κλόουν, ούτε Δαιμόνιους Βιβλιοθηκονόμους, ούτε Δράκουλες. Έχουμε κάτι πιο βαθύ και ουσιαστικό.
Σε σχέση λοιπόν, με τα υπόλοιπα τέρατα που έχουμε συναντήσει στα βιβλία του Κινγκ, στο συγκεκριμένο βιβλίο τα πραγματικά τέρατα είναι οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι αυτοί, για μερικές μίζες -είτε εμφανίζονται με την ταυτότητα των Φροντιστών, είτε των Γιατρών, είτε των Επιστατών, είτε των Επιστημών, είτε των υψηλά Ιστάμενων-, έχουν ξεχάσει τι σημαίνει να μεγαλώνεις σαν παιδί. Πίσω από τις φανταστικές διηγήσεις του ο Κινγκ, παρουσιάζει ένα φλέγον θέμα. Το θέμα αυτό έχει να κάνει με τα παιδιά που κάτω από άθλιες συνθήκες δοκιμάζονται καθημερινά και αναγκάζονται να χάσουν και τα τελευταία ψήγματα της παιδικότητας τους.
Ο τίτλος ανταποκρίνεται ξεκάθαρα στο περιεχόμενο του βιβλίου, αν και ο μέσος αναγνώστης έχει συνδέσει τη λέξη Ινστιτούτο με κάτι ακαδημαϊκό, με έρευνες ή με θέματα που σχετίζονται με τον ίδιο τον πολιτισμό. Στη παρούσα φάση όμως λειτουργεί ως φυλακή για παιδιά. Η κεντρική αφήγηση λοιπόν, διαδραματίζεται σε αυτό το Ινστιτούτο. Αν και όπως συμβαίνει με τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας και δυστοπίας, το όλο κλίμα χαρακτηρίζεται από μια χωροταξική προτυποποίηση. Μπορείς να φανταστείς ανθρώπους με ίδιες στολές και φόρμες, τρελούς επιστήμονες, άσπρα πατώματα, βλοσυρά βλέμματα. Αυτού του είδους οι περιγραφές που σε αφήνουν πάντα μια πικρή γεύση.
Νομίζω πως βασικός στόχος του συγγραφέα είναι να παρουσιάσει με τον πιο άμεσο τρόπο τις προσωπικές σκέψεις του και φοβίες. Πάλι, χρησιμοποιεί ο Κινγκ ένα τσούρμο παιδιά και εφήβους για να μεταφέρει τους προβληματισμούς του, χωρίς να χρησιμοποιεί προσωπεία και μάσκες. Έτσι ο αναγνώστης δεν μετατοπίζει την σκέψη του σε φανταστικούς φόβους. Μοιράζεται έμμεσα τους ίδιους πραγματικούς φόβους με τον συγγραφέα, συμπάσχει τον συγγραφέα. Πολλοί έχουν αναρωτηθεί γιατί ο Κινγκ φέρεται τόσο βάναυσα στους παιδικούς μας φίλους. Δεν είναι όμως κάτι που συναντάμε πρώτη φορά. Το ίδιο ερώτημα έρχεται στο μυαλό μας για τα παιδικά του χρόνια του συγγραφέα. Όλοι μας μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ή να αποδεχτούμε έναν Pennywise, κρυμμένο στην ντουλάπα μας. Αλλά κανένας μας δεν μπορεί -γονείς και μη- να διανοηθεί την σεξουαλική και σωματική κακοποίηση ενός παιδιού, τον θάνατο ενός παιδιού
Μέσα σε όλα αυτά, έρχεται να προστεθεί και το ψυχογράφημα του Λουκ Έλις, ένας εκ των οποίων είναι ο βασικός πρωταγωνιστής. Και ενώ φαίνεται να είναι ένας ευφυέστατος νεαρός, ο τρόπος με τον οποίο μεταφέρονται στο χαρτί οι σκέψεις και οι διάλογοι του, σε προβληματίζουν. Στην αρχή, προβληματίζεσαι για τη γραφή του Κινγκ. Ότι μετά από 60 βιβλία, δεν μπορεί να αποτυπώσει τον χαρακτήρα ενός παιδιού; Η απάντηση είναι, πως ο Κινγκ ξέρει πάρα πολύ καλά τι κάνει. Παιδιά, καθημερινά, βιώνουν τον πόλεμο, την κακοποίηση. Αναγκάζονται να ωριμάσουν για να επιβιώσουν. Είναι τα φυσικά ένστικτα του παιδιού να σκεφτεί ως ενήλικας. Κάτι που οι ενήλικες δείχνουν αδυναμία να κάνουν το αντίστροφο.
Εκτός από το ψυχογράφημα του Λουκ Έλις, έχουμε και και τα ψυχογραφήματα των φροντιστών. Κάποιοι από τους φροντιστές θα δοθούν στη μάχη, κάποιοι από αυτούς να είναι ευνοιοκρατικοί, κάποιοι μεγάλωσαν σε ανθυγιεινά περιβάλλοντα, ενώ κάποιοι από αυτούς φτάνουν τα όρια της τρέλας (με τη βούλα).
Οι φροντιστές, λοιπόν, φροντίζουν να γίνονται οι εξετάσεις των παιδιών, ενώ προσπαθούν να τα πείσουν ότι είναι καθήκον τους να προστατέψουν τη χώρα τους. Βασικός σκοπός του Ινστιτούτου είναι:
- “Το να διατηρείς τον κόσμο ασφαλή για τη δημοκρατία ήταν δευτερεύον. Το να τον διατηρείς ασφαλή τελεία και παύλα ήταν πρωτεύον.”
Οπότε απαντάται και ένα άλλο ερώτημα- κατά πόσο είναι βιωματικό το βιβλίο. Τα βιώματα για εμένα δεν έχουν να κάνουν μόνο με κάτι σωματικό, εμπειρικό και φυσικό. Τα βιώματα είναι και κάτι ανώτερο. Να θες να μοιραστείς τις φοβίες σου με έναν ξένο. Να βλέπεις φως εκεί που υπάρχει σκοτάδι, να βλέπεις την ελπίδα στον θάνατο. Να θες να πιστεύεις ότι ο κόσμος είναι ήδη καλύτερος , χωρίς να έχεις αυταπάτες για τα μεγαλεπήβολα σχέδια του μέλλοντος.
Βιωματικό είναι επίσης, και λόγω της αναφοράς του στο Μέιν. Πόλη στην οποία έχει μεγαλώσει και έχει ζήσει ο συγγραφέας. Πόλη, που έχει χιλιοαναφέρει ο Κινγκ. Βιωματικό είναι και το γεγονός ότι περιγράφει μια μικρή πόλη όπως το ΝτιΠρέι. Ο Κινγκ, γνωρίζει τη σημαίνει να μεγαλώνεις σε μια μικρή πόλη όπου οι άνθρωποι δεν απαιτούν περισσότερα από αυτά που έχουν. Συμβιβάζονται με αυτά που έχουν. Γνωρίζει τι σημαίνει να μεγαλώνεις με ελάχιστη αστυνόμευση.
Συμπληρωματικά, βαθιά επηρεασμένος από την πολιτική κατάσταση της χώρας του ο Κινγκ έγραψε το Ινστιτούτο, κατά τη διάρκεια της Εκλογής του Τράμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με τον πιο έμμεσο τρόπο, και μέσω του Λουκ Έλις, θα δείξει τη σημαίνει να κλείνει η γειτονική σου χώρα τα σύνορα της. Όποτε, θα θίξει ζητήματα όπως το να είναι κανείς λαθρομετανάστης και λαθρεπιβάτης.
Εν κατακλείδι, το βιβλίο κλείνει με τον πιο ελπιδοφόρο τρόπο. Το τελευταίο έρχεται σε συνάρτηση και με το εξώφυλλο του βιβλίου, όπου τα χρώματα και τα σχέδια ακολουθούν τη new age γραφιστική. Τα χρώματα αφήνουν να εννοηθεί αυτή η ελπίδα. Τα φωσφορούχα χρώματα έμμεσα συμβολίζουν τα φώτα Στάζι που έβλεπαν τα χαρισματικά παιδιά, κατά τη διάρκεια των πιο βάναυσων εξετάσεων τους. Μήπως το Ινστιτούτο έχει πιο συμβολικό χαρακτήρα; Μήπως ο συγγραφέας ήθελε να εννοηθεί πως είτε βρίσκεσαι στη φυλακή, είτε ελεύθερος...πάντα θα είσαι κυνηγημένος;
Και... για το κλείσιμο.
Last edited by a moderator:
