Συγγραφείς που αναφέρουν στα βιβλία τους άλλους συγγραφείς

[Τραβιατα]

Έχω παρατηρήσει αρκετές φορές σε διάφορα βιβλια οτι οι συγγραφέις των βιβλίων αναφέρονται σε άλλους συγγραφείς ή σε άλλα γνωστα πρόσωπα για το έργο τους, για να ξεκινήσουν μια σκέψη τους ή να τεκμηριώσουν κάποιο επειχήρημα τους.

Για παράδειγμα στο φάντασμα της αξόδευτης αγάπης της Μάρως Βαμβουνάκης, κάνει επίκληση στην αυθεντία, χρησιμοποιώντας δίαφορους ψυχολόγους και ψυχιάτρους για να διευκρινήσει κάποιους ψυχιατρικόυς όρους. Αναφέρετει για παράδειγμα συχνά στον Φρόυντ. Επίσης έχει αναφερθεί και στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και στο έργο του η φόνισσα.

Σε άλλο βιβλίο που έχω συναντήσει κατι παρόμοιο είναι στο Όταν έκλαψε ο Νίτσε του Γίαλομ, που χρησιμοποιεί ένα μέρος του έργου του Φρόυντ και του Νίτσε, που είναι και οι κύριοι πρωταγωνιστές του βιβλίου.

Τέλος ενα άλλο βιβλίο που θυμάμαι είναι η αναφορά στον Γκρέκο του Καζαντζάκη, που παραθέτει κείμενα που μιλάνε για τον Βούδα, τον Νίτσε και τον Λένιν.

 

[Βιβλιολάτρης]

Σε πολλά μυθιστορήματα που έχω διαβάσει αναφέρονται ονόματα άλλων συγγραφέων αλλά όχι να ασχολούνται περαιτέρω. Υπάρχει μια ειδική κατηγορία συγγραφέων που γράφουνε μυθιστορηματικές βιογραφίες όπως ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος. Γενικά δεν με συγκινεί αυτό το είδος, δεδομένου ότι πολλές φορές αυτό γίνεται από θέση κριτικής ή και προσωπικής εμπάθειας με μπόλικη δόση μύθου και κουτσομπολιού. Η βιογραφία σαν είδος πεζογραφίας μου κλωτσάει γιατί είτε υπερεξιδανεικεύει είτε συκοφαντεί και υποτιμά, σπανίως όμως τοποθετεί το πρόσωπο στις πραγματικές του διαστάσεις. Την αυτοβιογραφία όμως, όταν το ίδιο το πρόσωπο μιλάει για τον εαυτό του, τη βρίσκω ενδιαφέρουσα.

 

[Πολύτλας Οδυσσεύς]

-Ξέρετε τι θα του κάνω γω αυτουνού;
-Τι καλέ μαμά;
-Θα του κόψω... θα του κόψω...
(Ο Ροΐδης το λέει «πάσαν πατρότητος ελπίδα»)

Ελληνική μυθολογία, Τσιφόρος

 

[Μαρτίνι]

Ο Roberto Bolano είναι ένας συγγραφέας που στα βιβλία του αναφέρει πάρα πολλά ονόματα συγγραφέων, ποιητών και έργα τους. Και γενικότερα η θεματολογία του έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την λογοτεχνία. Έχω διαβάσει τους Άγριους ντετέκτιβ και το Μακρινό αστέρι. Και στα δυο αυτά βιβλία έχει πάρα πολλές τέτοιες αναφορές. Παρόλο που γράφει ωραία, δεν με εντυπωσίασε σε κανένα από τα δυο.

 

[Μέγας Μάγιστρος]

Εδώ μου θυμίζετε το παράδοξο του καταλόγου των μη αυτοαναφορικών βιβλίων: ένα βιβλίο-κατάλογος όλων των βιβλίων που ΔΕΝ περιέχουν μνεία του εαυτού τους δεν θα μπορούσε να υπάρξει ποτέ: αν περιέχει τον εαυτό του είναι ψευδής, αν όχι δεν είναι πλήρης.

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

Συχνά οι Κθουλολόγοι επίγονοι του Λάβκραφτ τον αναφέρουν στα έργα τους (συνήθως όχι σαν ένα απλό συγγραφέα τρόμου αλλά σαν κάποιον γνώστη που με τα έργα του προσπαθεί να δώσει στον κόσμο πληροφορίες για τους Μεγάλους Παλαιούς). Μερικά παραδείγματα: Ο Αύγουστος Ντέρλεθ στο Μονοπάτι του Κθούλου και στις Μάσκες του Κθούλου. Ο Ρόμπερτ Μπλοχ στο Παράξενες εποχές (όπου υπάρχει και αναφορά στον Κλαρκ Άστον Σμιθ). Φριτζ Λάιμπερ Ο τρόμος από τα βάθη. Ο ίδιος ο Λάβκραφτ έχει γράψει ένα ποίημα για τον Κλάρκας Τον, τον άρχοντα της Αβερουάν (ο Κλαρκ Άστον Σμιθ έχει γράψει μαι σειρά διηγήματα τρόμου-φαντασίας τοποθετημένα στο φανταστικό βασίλειο της Αβερουάν το οποίο μοιάζει με την μεσαιωνική Γαλλία).

Στον κατήγορό του ο (βραβευμένος με Θερβάντες) Παραγουανός Αουγκούστο Ροα Μπάστος κάνει μια αναφορά στον (βραβευμένο με Θερβάντες) Αργεντινό Χόρχε Λουίς Μπόρχες.

αυτά μπορω να θυμηθώ τώρα... θα επανέλθω (ελπίζω )

 

[Ίζι]

Εδώ μου θυμίζετε το παράδοξο του καταλόγου των μη αυτοαναφορικών βιβλίων: ένα βιβλίο-κατάλογος όλων των βιβλίων που ΔΕΝ περιέχουν μνεία του εαυτού τους δεν θα μπορούσε να υπάρξει ποτέ: αν περιέχει τον εαυτό του είναι ψευδής, αν όχι δεν είναι πλήρης.

Μου θύμισες το Βιβλίο Κόλαση του Κάρλο Φραμπέτι. Κι εδώ υπάρχει πληθώρα αναφορών σε άλλους συγγραφείς και βιβλία, και μερικές αντισυμβατικές απόψεις για τον Μικρό Πρίγκιπα, τα παραμύθια του Άντερσεν κ.ά.

Γέλασα πολύ με μια αναφορά στον Θόλο του Κινγκ (αν και η ίδια η σκηνή δεν ήταν καθόλου αστεία). Μια ηρωίδα επιτίθεται λεκτικά σε μια άλλη, επειδή η δεύτερη διαβάζει Twilight αντί για Harry Potter Είναι γνωστό ότι ο ίδιος ο Κινγκ αντιπαθεί το έργο της Μέγιερ και είναι φαν της Ρόουλινγκ.

Υπάρχει κι ένα καταπληκτικό απόσπασμα στον Φύλακα στη Σίκαλη του Σάλινγκερ:

"Το βιβλίο που διάβαζα, ήτανε ένα που είχα πάρει από τη βιβλιοθήκη καταλάθος. Μου δώσανε λάθος βιβλίο, και δεν το πρόσεξα μέχρι που γύρισα στο δωμάτιό μου. Μου δώσανε το Έξω απ’ την Αφρική, του Άισακ Ντίνσεν. Έλεγα πως θα ’ναι καμιά σαχλαμάρα, αλλά δεν ήτανε. Ήτανε πολύ καλό βιβλίο. Είμαι εντελώς αστοιχείωτος,. Αλλά διαβάζω πολύ. Ο καλύτερός μου συγγραφέας είναι ο αδερφός μου ο D.B. και μετά έρχεται ο Ρινγκ Λάρτνερ. Ο αδερφός μου μου ’χε χαρίσει ένα βιβλίο του Ρινγκ Λάρτνερ στα γενέθλιά μου, λίγο πριν πάω στο Πένσυ. Έλεγε κάτι πολύ αστεία και παλαβά πράματα εκεί μέσα, κι έπειτα είχε και μια ιστορία για ένα τροχονόμο που ερωτεύεται μια νοστιμούλα, που τρέχει πάντα του σκοτωμού. Μόνο που είναι παντρεμένος ο τροχονόμος, κι έτσι δεν μπορεί να την παντρευτεί ή ξέρω γω τι. Και μετά το κορίτσι σκοτώνεται, επειδή όλο τρέχει. Εκείνη η ιστορία μ’ έκανε λιώμα. Αυτό που μ’ αρέσει περισσότερο, είναι κανένα βιβλίο που να έχει και λίγη πλάκα που και που. Διαβάζω ένα σωρό κλασικά βιβλία, όπως την Επιστροφή στην Πατρίδα και τα λοιπά, και μ’ αρέσουνε, και διαβάζω ένα σωρό πολεμικά και αστυνομικά και τα ρέστα, αλλά δεν μου τη δίνουνε και τόσο πολύ. Αυτό που μου τη δίνει στ’ αλήθεια είναι ένα βιβλίο που, άμα τελειώσεις να το διαβάζεις, θα’ θελες να ’χεις φιλαράκο σου το συγγραφέα που το ’γραψε, και να μπορείς να τον παίρνεις τηλέφωνο όποτε σου κάνει όρεξη. Αυτό όμως δε μου συμβαίνει και πολύ. Δε θα με πείραζε να πάρω στο τηλέφωνο εκείνο τον Άισακ Ντίνσεν. Και το Ρινγκ Λαρντερ, εξόν που ο D.B. μου’ πε πως έχει πεθάνει. Πάρτε όμως εκείνο το βιβλίο, την Ανθρώπινη Δουλεία του Σώμερσετ Μωμ. Το διάβασα πέρσι το καλοκαίρι. Είναι πολύ καλό βιβλίο και τα ρέστα, αλλά δε θα’ θελα να τηλεφωνήσω του Σώμερσετ Μωμ. Δεν ξέρω, απλά και μόνο δεν είναι απ’ τους τύπους που θα ’θελα να τηλεφωνήσω. Αυτό ειν’ όλο. Πιο καλά θα μ’ άρεσε να τηλεφωνήσω του Τόμας Χάρντυ. Μ’ αρέσει εκείνη η Ευσταθία Βάι."

 

[Χήθκλιφ]

Στην "Φλογισμένη σελήνη" του Μέμπο Τζιαρντινέλλι, ως παραλληλισμός προς τις πράξεις του πρωταγωνιστή Ραμίρο, γίνεται αναφορά σε ήρωες από την "Κόλαση" του Δάντη και στον Μάρκο Ντενέβι ο οποίος (σύμφωνα με τις σημειώσεις) στο βιβλίο του "Η Ροσάουρα απόψε στις δέκα" δίνει μία παραλλαγή της ιστορίας του Δάντη.

Επίσης ο Ραμίρο μπερδεμένος από τα αντιφατικά του συναισθήματα σκέφτεται: "Πρώτα ο Ντε Κουίνσι κι ύστερα ο Ντοστογιέφσκι έδειξαν ότι όλοι μας απολαμβάνουμε το έγκλημα, με μια έξαρση του κυνισμού και της απραξίας μας. Σε κάποια γωνιά του εαυτού μας αισθανόμαστε ικανοποίηση θαυμάζοντας τη φρίκη μιας δολοφονίας."

Στις "Εκκρεμείς Υποθέσεις" του Τόμας Τέσσιερ, η Λίνα διαβάζει στον Τομ το αγαπημένο της απόσπασμα από το βιβλίο "Ο Ανηθικολόγος" του Αντρέ Ζίντ, θέλοντας να καταστήσει σαφές το πώς δεν πρέπει να καταλήξει η σχέση τους.

Στο βιβλίο "Η λέσχη Δουμάς ή η σκιά του Ρισελιέ" του Αρτούρο Πέρεθ Ρεβέρτε, πέρα από την προφανή αναφορά στον Αλέξανδρο Δουμά και τους τρείς σωματοφύλακες, η μυστηριώδης γυναίκα που αυτοαποκαλείται Ιρέν Άντλερ - έμμεση αναφορά στον Σέρλοκ Χόλμς του Άρθουρ Κόναν Ντόυλ - και βοηθάει τον Λούκας Κόρσο στην έρευνα του, διαβάζει το βιβλίο του Ζακ Καζότ "Ο Ερωτευμένος Διάβολος", ενώ σε έναν διάλογο με τον Κόρσο: "-Ποιά είσαι; -Ο διάβολος, είπε εκείνη, Ο ερωτευμένος διάβολος, και γέλασε" κλείνει ίσως το μάτι προς την αληθινή φύση της.

 

[Πολύνιους]

Απίθανο το απόσπασμα, Ίζι, μου ήρθε πρώτο στο μυαλό όταν διάβασα το τίτλο του νήματος.
Έχω αρκετά παραδείγματα στο μυαλό μου, αλλά θα προσπαθήσω να βρω τα συγκεκριμένα αποσπάσματα προτού τα ανεβάσω, για να μην μπερδέψω ονόματα.

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

Ο Καζαντζάκης στον Αλέξη Ζορμπά αναφέρει ότι όταν πρωτοείδε τον Ζορμπά αυτός του θύμισε τη βασανισμένη μορφή του Ελληνορουμάνου συγγραφέα Παναΐτ Ιστράτι (1884-1935). Επιπλέον σε όλο το μυθιστόρημα υπάρχει πλήθος αναφορών στον Σαίξπηρ (1564-1616).

Ακόμα περισσότερες αναφορές στον Σαίξπηρ υπάρχουν και στο Ταξιδεύοντας: Αγγλία, όπου υπάρχουν και αναφορές και σε αρκετούς άλλους συγγραφείς όπως οι Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς (1866-1946), Μπέρναρ Σω (1856-1950), Τζέφρι Τσόσερ (1343-1400), Δάντη (1265-1321), Χριστόφορο Μάρλοου (1564-1593) κα

 

[Πολύτλας Οδυσσεύς]

Στο βιβλίο «Σπουδή στο Κόκκινο» (A study in Scarlet)
αναφέρεται ο Πόε και ο Emile Gaboriau.

"You remind me of Edgar Allen Poe's Dupin. I had no idea that such individuals did exist outside of stories."

"Have you read Gaboriau's works?" I asked. "Does Lecoq come up to your idea of a detective?"

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

Έχει και ένα πολυσέλιδο κεφάλαιο που αναφέρεται στον Σαίξπηρ

 

[Ηλίας Άλφα]

Στο βιβλίο «Σπουδή στο Κόκκινο» (A study in Scarlet)
αναφέρεται ο Πόε και ο Emile Gaboriau.

"You remind me of Edgar Allen Poe's Dupin. I had no idea that such individuals did exist outside of stories."

"Have you read Gaboriau's works?" I asked. "Does Lecoq come up to your idea of a detective?"

Επίσης αναφέρεται και το Δεκαήμερο του Βοκάκιου

"Το Δεκαήμερο του Βοκάκιου σε έκδοση τσέπης με το όνομα Τζόσεφ Στάγκερσον στο εσώφυλλο."

Ακόμα:
"-Αυτό είναι ένα παλιό βιβλίο που αγόρασα χθες από ένα παλαιοπωλείο Περί του δικαίου μεταξύ των εθνών τυπωμένο στα λατινικά στη Λιέγη των Κάτω Χωρών, το 1642. Το κεφάλι του Καρόλου έστεκε ακόμα καλά στους ώμους του.
-Ποιος είναι ο εκδότης;
-Ο Φιλίπ ντε Κρουά, όποιος κι αν είναι αυτός. Στο εσώφυλλο, με πολύ ξεθωριασμένη μελάνι, γράφει: Από τα γράμματα του Γουίλιαμ Χουάιτ. Αναρωτιέμαι ποιος να ήταν αυτό ο Γουίλιαμ Χουάιτ. Σίγουρα κάποιος πραγματιστής δικηγόρος του 17ου αιώνα. Το γράψιμό του έχει νομικό στυλ."

"Δεν είχα ιδέα πόσο θα έκανε, αλλά κάθισα καπνίζοντας την πίπα μου και φυλλομετρώντας την Μποέμικη Ζωή του Ανρί Μαρζέ."

 

[Παρωνύμιος]

"Αν με ρωτούσαν ποτέ "ποιο βιβλίο θέλεις να πάρεις μαζί σου στην εξορία, όπου θα σε στείλουμε για είκοσι χρόνια", αναμφισβήτητα θα διάλεγα τους Αθλίους του Ουγκώ, έστω και στην πιο ελεεινή μετάφρασή τους."

Γιάννης Ξανθούλης, Η εκδίκηση της Σιλάνας

 

[Φαντινα]

Μην ξεχναμε οτι το βιβλιο με τις περισσοτερες ισως αναφορες σε αλλα βιβλια δεν ειναι αλλο παρα η...ΒΙΒΛΟΣ.Θυμαμαι χωρια της σε εισαγωγες βιβλιων η μεσα στην πλοκη(ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ,ΑΔΕΡΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΩΦ,ΑΘΛΙΟΙ,Η ΚΑΛΥΒΑ ΤΟΥ ΜΠΑΡΜΠΑ ΘΩΜΑ,Ο ΚΑΤΑΔΙΚΟΣ του σοσιαλιστικων ροπων Θεοτοκη κ πληθος αλλων πυ μου διαφευγουν τωρα φυσικα.)

Και ειναι γεγονος οτι οσα βιβλια επιστρατευουν χωρια της Βιβλου φυσικα αναδεικνυουν στα κεντρικα νοηματα τους υψιστες αρετες,οπως η ταπεινωση,ο αλτρουισμος και η συγχωρεση...Τυχαιο?Δε νομιζω...

Σε πιο συγκεκριμενες αναφορες Ο τοσο οξυδερκης και καιριος ΤΖΑΚ ΛΟΝΤΟΝ αναφερεται -ενιοτε σχολιαζει μεσω των ηρωων του στο ΘΑΛΑΣΣΟΛΥΚΟ- χαρακτηριστικα εργα οπως

Παραβολες απο την Καινη Διαθηκη(πχ του Σπορεα)

Ο ΑΠΟΛΕΣΘΕΙΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ του ΤΖΟΝ ΜΙΛΤΟΝ

ΤΑ ΡΟΥΜΠΑΓΙΑΤ του ΟΜΑΡ ΚΑΓΙΑΜ

Η Καταγωγη των ειδων του Δαρβινου

Χωρια απο τον Εκκλησιαστη

Αναφορες στο Σπενσερ

Και κανει μια δυνατη παρομοιωση του κεντρικου εωσφορικου του ηρωα ΛΥΚΟΥ ΛΑΡΣΕΝ επιστρατευοντας χαρακτηρα απο την ΤΡΙΚΥΜΙΑ του ΣΑΙΞΠΗΡ.

Ενω εξελισσονται στο εργο ενδιαφερουσες φιλοσοφικες αντιμαχιες δεν επιστρατευονται καθολου οι Αρχαιοι Ελληνες,αλλα του το συγχωρω για το εξοχο αυτο θαλασσινο εργο και την απεραντη τραγικοτητα του γοητευτικου ηρωα που μας χαρισε.Τουτο το βιβλιο μπορει να ειναι η ιδανικη εισαγωγη σε πιο βαθυστοχαστα βιβλια για καποιον μη εξοικειωμενο σε πολυ "βαρια"αναγνωσματα,που επιθυμει να παει λιγο βαθυτερα...Το λατρευω αυτο το βιβλιο κυριολεκτικα...

Στο εφηβικο ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ της Διδως Σωτηριου γινεται μια αξιεπαινη αναδειξη της αυτοβιογραφιας της πρωτης Ελληνιδας πεζογραφου της γλυκιας και συνονοματης Ζακυνθινης που διατρανωσε φωνη εναντιον της γυναικειας καταπιεσης ,της ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΖΑΝ -ΜΑΡΤΙΝΕΓΚΟΥ

Στο οπισθοφυλλο απο τις ΕΥΜΕΝΙΔΕΣ του ΛΙΤΤΕΛ-(ευχαριστω ΣΑΝΤΣΟ!)γραφει πως μεσα στις περιπου 950 σελιδες υπαρχουν αναφορες σε λογοτεχνικα κ φιλοσοφικα εργα κ ειμαι σιγουρη,θα ειναι συγκλονιστικες,αλλα αναμενω να το διαβασω για να εχω ιδία (κ οχι..."αηδια") αποψη.

Επισης,για να ριξω το επιπεδο κ να απολαυσω τις...ξανθες μου ανταυγειες, μου ερχεται στο νου και η ΛΕΝΑ ΜΑΝΤΑ που στο ρομαντζο της ΕΡΩΤΑΣ ΣΑ ΒΡΟΧΗ αναφερεται στην ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΗ του ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ-με την κεντρικη ηρωιδα της να λατρευει το εν λογω μυθιστορημα ,να δανειζεται το ιδιο ονομα με την πρωταγωνιστρια του-Κλαιλια-κ να ακολουθει παρομοια χναρια με κεινη του Ξενοπουλου.

Δεν ξεχνω επισης πληθος αναφορων του ...ΑΡΚΑ σε πληθωρα αριστουργηματων!!!

Αυτα μου ερχονται προχειρα-προχειρα και βιαστικα!

 

[Αζέλμα]

Όντως, Φαντίνα... Και τώρα που το ανέφερες, η Τζέιν Έιρ είναι γεμάτη αναφορές στη Βίβλο - σε κουραστικό βαθμό, για μένα.

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

Στο διήγημα του Παναΐτ Ιστράτι στην Ταβέρνα του κυρ-Λάμπρου ο έφηβος ήρωας που ζει στη Ρουμανία της δεκαετίας του 1890 έρχεται σε επαφή με τον κόσμο της ανάγνωσης μέσα από εφημερίδες όπου πληροφορείται για τον ρόλο του Ζολά στην υπόθεση Ντρέιφους

 

[Ηλίας Άλφα]

Ένα παιδί μετράει τ' άστρα, Μενέλαος Λουντέμης
"«Προχθές ακριβώς...» άρχισε να λέει σκοντάφτοντας και βήχοντας ο Σκαμβουράς... «ο Ιωάννη-Ιάκωβος Ρουσσώ.. εις το Περί Κοινωνίας Συμβόλαιον... δυστυχώς, συχνά με προδίδει η μνήμη. Πάντως είναι αδιάφορον. Ο ιπποτισμός απέναντι των κυριών είναι μια επιβεβλημένη αρετή. Θα ληθελα ειδικώς να επιμείνω στη λέξη "επιβεβλημένη". Δεν θέλω να καλυφθώ όπισθεν του Ιωάννη-Ιάκωβου... η γνώμη μου κύριε συνάδελφε... Εν συνόψει... Τέλος, αποδοκιμάζω την συμπεριφορά σας, θλιβόμενος διότι...»"

"Να, αυτός ήταν ο νεωκόρος Περδικόπουλος, ο πρώτος βιβλιοθηκάριος του χωριού. Τι ήθελες και δεν το 'χε. Ο Οδοιπόρος, Εσμέ η Τουρκοπούλα, Φρενοκομείον ή Οίκος, Ο Δεκαπενταετής πλοίαρχος, Μετά είκοσιν έτη, Είκοσι χιλιάδες λεύγαι υπό την θάλασσαν, Το φρικτόν λάθος, Ραδιουργία ή έρως του Συλλέρου, Ο Βέρθερος υπό Γηθείου, Τα άνθη του κακού υπό Βωδελέρου, Χούγιου: Οι Άθλιοι... Όλα λαδωμένα, γιαμάτα λεκέδες και μολυβιές, μα με γερή υπομονή τα διάβαζες και έχανες το νου σου.
Άμα τελείωσαν οι βιβλιοθήκες του χωριού, άρχισε ο Μέλιος ν' αγοράζει βιβλία δικά του. Τότε ήταν που έπιασε τις μεγάλες φιλίες. Ο Δοστογιέφσκης, ο Γόρκης, ο Φλωβέρ, ο Δίκενς, ο Βύρων, ο Ζολάς, ο Βαλζάκ, ο Λαμαρτίνος... ήταν οι καλύτεροι φίλοι του."


Σε άλλα σημεία αναφέρει το βιβλίο Σεβάχ ο Θαλασσινός, τον Κωστή Παλαμά και το ποίημα του Ο διγενής κι ο Χάροντας και τον Αλεξάντρ Πούσκιν.
Κάνει αρκετές αναφορές στον Ηλίθιο του Ντοστογιέφσκι και του Άθλιους του Ουγκώ.
Σίγουρα θα αναφέρει κι άλλους που μου ξέφυγαν.

 

[Παρωνύμιος]

...Ερωτάς αν πρέπει να μου στείλης τα βιβλία μου. — Αγαπητέ μου, δι' όνομα Θεού σε παρακαλώ, μη μου τα φορτώσης! Δεν θέλω πλέον να οδηγούμαι, να παρορμώμαι, να παροτρύνομαι· αρκετά μάλιστα πάσχει η καρδία αφ' εαυτού της· έχω ανάγκην νανουρίσματος, και τούτο ηύρα αφθονώτατα εις τον Όμηρόν μου....

...Τόσον προσφιλή, τόσον οικείον δεν ηύρα εύκολα άλλον τόπον και εκεί διατάσσω και μου φέρουν από το ξενοδοχείον το τραπεζάκι μου και την καρέκλαν μου, πίνω τον καφέ μου εκεί και αναγινώσκω τον Όμηρόν μου....

...Όταν το πρωί με την ανατολήν του ηλίου πηγαίνω έξω εις το Βαλάιμ μου, και εκεί εις τον κήπον του ξενοδοχείου εγώ ο ίδιος μαζεύω τα μπιζέλια μου, κάθωμαι, τα καθαρίζω και εν τω μεταξύ αναγινώσκω τον Όμηρόν μου...

...Σήμερα είναι η μέρα των γενεθλίων μου· και πολύ νωρίς έλαβα ένα δεματάκι από τον Αλβέρτο. Ευθύς μόλις το άνοιξα πέφτει στα μάτια μου ένας τριανταφυλλί φιόγκος, που τον είχεν η Καρολίνα στο στήθος όταν την πρώτη φορά την εγνώρισα και που κάμποσες φορές της τον είχα ζητήσει. Μαζί μ' αυτόν ήταν δύο βιβλία σε μικρό σχήμα, ο Όμηρος στην έκδοση, του Βετστάιν, που συχνά την επιθύμησα, για να μη φορτόνωμαι στον περίπατο την έκδοση του Ερνέστου...

...Έφυγα αγάλια αγάλια από την ευγενή συναναστροφήν, επήγα, ανέβηκα εις μίαν άμαξαν, και εκίνησα εις Μ . . ., για να ιδώ εκεί από τον λόφον την δύσιν του ηλίου, και αναγνώσω εκεί εις τον Όμηρόν μου το λαμπρόν άσμα, πώς ο Οδυσσεύς ξενίζεται από τον καλόν συβώτην...

...Ο Οσσιανός παρετόπισε στην καρδιά μου τον Όμηρο. Τι κόσμος είναι αυτός, εις τον οποίον με εισάγει ο λαμπρός ποιητής! Να πλανώμαι στο γυμνό τον κάμνο, γύρω μου να βουίζη η θύελλα, που μέσα σε μιαν ομίχλη πυκνών ατμών οδηγεί τα πνεύματα των προγόνων κάτω από το αμυδρόν φως της σελήνης. Να ακούω από τα βουνά, εις την βοήν του χειμάρρου, τον υπόκωφον στεναγμόν των πνευμάτων από τα σπήλαιά των, και τους θανασίμους αλολυγμούς της κόρης που θρηνολογεί κοντά στις τέσσαρες πέτρες που σκεπάζουν τον αγαπητικό της, σκεπασμένες με βρύον και ανθηρή χλόη. Όταν τότε ευρίσκω τον περιπλανώμενον παλιόν ραψωδόν, ο οποίος επάνω στην εκτεταμένην έρημο ζητεί τα ίχνη των πατέρων του, και αλλοίμονο! βρίσκει τα μνήματά των, και τότε θρηνώντας προσβλέπει το αγαπητό αστέρι της εσπέρας, που κρύπτεται εις την κυμαινομένη θάλασσα, και οι χρόνοι του παρελθόντος επανέρχονται ζωηροί εις την ψυχήν του ήρωος, εκείνοι όταν η καλόβολη ακτίνα εφώτιζε τους κινδύνους των ανδρείων, και η σελήνη το καράβι που ξαναγύριζε στεφανομένο, νικηφόρο. Όταν αναγινώσκω τη βαθεία λύπη επάνω στο μέτωπό του, όταν βλέπω τον τελευταίον, εγκαταλελειμένο ήρωα να κινήται αλλοιωμένος εις τον τάφον, και πώς καταπίνει πάντοτε νέες, αλγεινά φλογερές ηδονές αντικρύζοντας την ακίνητη εμφάνιση των σκιών των αποθαμμένων του, και προσβλέπει την κρύα γη, την υψηλήν κυματίζουσα χλόη και αναφωνεί: Ο οδοιπόρος θα έλθη, θα έλθη, με εγνώρισε στην ομορφιά μου, και θα ρωτήση: Πού είναι ο τραγουδιστής, ο έξοχος υιός του Φιγκάλ; Το πόδι του πατεί τον τάφο μου, και αυτός του κάκου ρωτά για μένα πάνω στη γη. — Ω φίλε! επιθυμούσα σαν ευγενής οπλοφόρος να σύρω το ξίφος, να ελευθερώσω διά μιας τον ηγεμόνα μου από τη σπασμωδική βάσανο της αργοσβυνομένης ζωής, και να στείλω προς τον ελευθερωθέντα ημίθεον την ψυχήν μου....





Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, Βέρθερος, ~1774
μτφρ. Ι. Αρέτα, ~1922

 

[Λευτέρης Λ]

ο Πίντσον είναι παντού

Αντιγραφή απο την ιστοσελίδα Pynchonikon:

Spoiler

Είναι φανερό ότι ο Πίντσον λατρεύει την ποπ κουλτούρα. Αλλά και η ποπ κουλτούρα δεν αδιαφόρησε γι’ αυτόν, εμπνευσμένη από το βάθος και το εύρος των βιβλίων του αλλά και από το μυστήριο που τον τυλίγει εξαιτίας της άρνησής του να φωτογραφηθεί και να δώσει συνεντεύξεις. Έτσι, στο κόμιξ (πιο σωστά: εικονιστόρημα) V for Vendetta, σε ένα καρέ που δείχνει τη βιβλιοθήκη του πρωταγωνιστή, βλέπουμε να φιγουράρει το V. του Τόμας Πίντσον, ενώ ο Αμερικανός εικαστικός καλλιτέχνης Ζακ Σμιθ έχει φτιάξει ένα βιβλίο το οποίο περιέχει ένα σκίτσο για κάθε σελίδα του Gravity’s Rainbow. Το ίδιο μυθιστόρημα, που είναι και το πιο διάσημο βιβλίο του Πίντσον, εμφανίζεται για λίγο στις ταινίες Mr. Jealousy, Good Will Hunting και Storytelling, ενώ στο The Miracle Mile (Μεγάλος πανικός σε μικρή πόλη) χρησιμοποιείται σε μια σκηνή ένας οδηγός με σημειώσεις για το βιβλίο, ο οποίος όμως δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Στην καλτ ταινία Οι Περιπέτειες του Μπακαρού Μπανζάι στην 8η Διάσταση, υπάρχουν μπόλικες υπόγειες αναφορές στη Συλλογή των 49 στο Σφυρί και στο V., κάτι που ο Πίντσον αργότερα ανταπέδωσε με ανάλογες υπόγειες αναφορές στην ταινία (και ταυτόχρονα στον Πόλεμο των Κόσμων του Γουέλς) μέσα στο Βάινλαντ. Και υπάρχει και ένα ντοκιμαντέρ του 2001 για τον Πίντσον και τη διεθνή κοινότητα των φανατικών αναγνωστών του, με τον τίτλο A Journey into the Mind of P., ο οποίος αποτελεί αναφορά στο δοκίμιο του Πίντσον που είχε τίτλο A Journey into the Mind of Watts και μιλούσε για τις ταραχές που ξέσπασαν στη συνοικία Γουάτς του Λος Άντζελες τον Αύγουστο του 1965.

Το 1994, το σενάριο ενός σκετς στην τηλεοπτική κωμική εκπομπή The John Larroquette Show έβαζε κάποιον χαρακτήρα να λέει ότι είδε τον Πίντσον στο δρόμο να φοράει ένα μπλουζάκι με στάμπα που απεικόνιζε τον Γουίλι Ντεβίλ. Σύμφωνα με ένα άρθρο στο περιοδικό New York, ο αρχισυντάκτης της εκπομπής επικοινώνησε με τον Πίντσον για να πάρει την έγκρισή του για το σενάριο, και ο Πίντσον (μέσω της ατζέντισσάς του) απάντησε ότι, παρ’ όλο που του άρεσε ο Γουίλι Ντεβίλ, θα προτιμούσε το μπλουζάκι να απεικονίζει τον Ρόκι Έρικσον (από το ψυχεδελικό συγκρότημα The 13th Floor Elevators), πράγμα που έγινε. Στην ίδια εκπομπή υπήρχαν κι άλλες μικρές αναφορές στα βιβλία του Πίντσον, πάντοτε ενσωματωμένες στο σενάριο.

Αναφορές στον Πίντσον εμφανίζονται και το 1999 σε δυο επεισόδια της πολύ καλής σειράς κινουμένων σχεδίων Futurama, που είναι παραγωγή της ίδιας ομάδας που κάνει τους Simpsons. Αλλά η πιο εμφανής παρουσία του Πίντσον στην ποπ κουλτούρα έγινε το 2004 στους Simpsons, όπου ο Πίντσον εμφανίζεται ως χαρακτήρας μέσα στο καρτούν με χαρτοσακούλα στο κεφάλι, παίζοντας, έτσι, με το γεγονός ότι δεν επιτρέπει στα μήντια να δείξουν την εικόνα του· η φωνή που ακούγεται, όμως, είναι επιβεβαιωμένα δική του.

Αλλά η μεγαλύτερη επίδραση του Πίντσον στην ποπ κουλτούρα μάλλον έγινε στη μουσική: η Pat Benatar έδωσε σε ένα δίσκο της τον τίτλο Gravity’s Rainbow· οι Ed Hall ονόμασαν ένα τραγούδι τους Roger Mexico (χαρακτήρας από το Ουράνιο Τόξο της Βαρύτητας)· οι Soft Machine έφτιαξαν ένα μεγάλο progressive κομμάτι, το Esther’s Nose Job, βασισμένοι σε ένα επεισόδιο από το V. που περιγράφει μια πλαστική εγχείρηση στη μύτη· το συγκρότημα Benny Profane πήρε το όνομά του από τον έναν από τους δύο βασικούς χαρακτήρες του V., και οι The Whole Sick Crew από το όνομα της συμμορίας του· το γερμανικό αβανγκάρντ συγκρότημα Cassiber χρησιμοποίησε σε τραγούδια του αποσπάσματα από το Gravity’s Rainbow· οι Insect Trust βάσισαν στίχους τους στο V., ενώ ο Jazz Butcher ονόμασε ένα τραγούδι του Looking for Lot 49· Lot 49 ήταν και το όνομα δύο συγκροτημάτων, το ένα από το Οντάριο και το άλλο από τη Νέα Υόρκη· από τη Νέα Υόρκη είναι και οι Lotion, για τους οποίους ο Πίντσον έγραψε κείμενο που ενσωματώθηκε σε ένα δίσκο τους· το καλιφορνέζικο μέταλ συγκρότημα Time in Malta πήρε το όνομά του από το V., και οι Yoyodyne από τη Συλλογή των 49 στο Σφυρί. Πιντσονικές επιδράσεις βρίσκουμε και σε κομμάτια των Pere Ubu, των Radiohead, των Yo La Tengo και του Warren Zevon.

Ειδική μνεία αξίζει η περίπτωση της Laurie Anderson, η οποία αφιέρωσε το εξαιρετικό κομμάτι της Gravity’s Angel στον Τόμας Πίντσον. Όπως έχει πει η ίδια σε συνέντευξή της, είχε τη φιλοδοξία να ανεβάσει το Ουράνιο Τόξο της Βαρύτητας σε μορφή όπερας. Κατάφερε να επικοινωνήσει με τον Πίντσον, ο οποίος της απάντησε ότι δέχεται, αλλά με την προϋπόθεση το μοναδικό όργανο που θα χρησιμοποιήσει να είναι το μπάντζο. Η Άντερσον κατάλαβε ότι αυτός ήταν ένας ιδιότυπος τρόπος άρνησης, και δεν επέμεινε.