Κι εγώ σου λέγω αλήθεια πως τούτη τη φορά σε κατάλαβα.
Συνανάγνωση: "Έγκλημα και Τιμωρία" του Φ.Μ.Ντοστογιέφσκυ.
- Thread starter Παρωνύμιος
- Start date
Χοχο χο
Άλλο ένα σπάνιο μπαμπουλάκι για χάρη σου
Σημ. Φίλε Βασιλεύ Θέοντεν -όπως και η υπέροχη Ιωάννα-, με δυο εικόνες είπες τα δύσκολα,
που δεν μπορώ, τουλάχιστον εγώ, να πω κάτι. Ελπίζω ο πάτερ να πει.
Πιστεύω ότι ο Ρασκόλνικωφ κατέχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός αντι-ήρωα, αντιθέτως η Ντούνια είναι μια ηρωίδα ''με τα όλα της''.
Μέρος πρώτο:
Μέρος δεύτερο:
Μέρος τρίτο:
Μέρος τέταρτο:
Αρχές Ιουλίου, Αγία Πετρούπολη, Ρωσία, έτος 1866.
Τα μέχρι τώρα ονόματα (από μετάφραση: Σ. Παταντζής):
Ροντιόν Ρωμάνοβιτς Ρασκόλνικωφ (ο νέος)
Ντούνια / Αβντότια Ρομάνοβνα (η αδερφή)
Πουλχερία Ρασκολνίκοβα (η μητέρα)
Αλιόνα Ιβάνοβνα (η γριά τοκογλύφα / περίπου 60 χρονών)
Ελισάβετ Ιβάνοβνα [η μικρότερη αδερφή της γριάς (από άλλη μάνα) / περίπου 35 χρονών]
Ναστάσια (υπηρέτρια και μαγείρισσα τού σπιτιού)
Πρασκόβια Πάβλοβνα (σπιτονοικοκυρά)
Σεμιόν Ζαχάριτς / Μαρμελάντωφ
Κατερίνα Ιβάνοβνα (2η σύζυγος του Μαρμελάντωφ)
Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ (μοναχοκόρη του Μαρμελάντωφ / απ' τον 1ο γάμο / 18 χρονών)
Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων σύζυγος Ντούνιας και μακρινός συγγενής Μ. Πετρόβνα / 40 χρονών)
[Ιβάν Ιβάνοβιτς, Ντάρια Παύλοβνα, Ντάρια Φραντσόβνα, Ιβάν Αθανάσιεβιτς, (ράφτης) Καπερναούμωβ,, Αμαλία Φιοντόροβνα Λιπεβέσχελ (σημ. Σελ. 22, ως Αμαλία Φεντόροβνα), Λεμπεζιάντικωφ, Ραζουμίχιν (παλιός συμφοιτητής), Ποκόρεβ (παλιός φίλος / φοιτητής), Αθανάση Ιβάνοβιτς Βαχρούσιν, Σβιντριγκάιλωφ, Μάρθα Πετρόβνα, Μικόλκα, Κοχ]
Τα μέχρι τώρα ονόματα (από μετάφραση: Σ. Παταντζής):
Ροντιόν Ρωμάνοβιτς Ρασκόλνικωφ (ο νέος)
Ντούνια / Αβντότια Ρομάνοβνα (η αδερφή)
Πουλχερία Ρασκολνίκοβα (η μητέρα)
Αλιόνα Ιβάνοβνα (η γριά τοκογλύφα / περίπου 60 χρονών)
Ελισάβετ Ιβάνοβνα [η μικρότερη αδερφή της γριάς (από άλλη μάνα) / περίπου 35 χρονών]
Ναστάσια (υπηρέτρια και μαγείρισσα τού σπιτιού)
Πρασκόβια Πάβλοβνα (σπιτονοικοκυρά)
Σεμιόν Ζαχάριτς / Μαρμελάντωφ
Κατερίνα Ιβάνοβνα (2η σύζυγος του Μαρμελάντωφ)
Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ (μοναχοκόρη του Μαρμελάντωφ / απ' τον 1ο γάμο / 18 χρονών)
Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων σύζυγος Ντούνιας και μακρινός συγγενής Μ. Πετρόβνα / 40 χρονών)
[Ιβάν Ιβάνοβιτς, Ντάρια Παύλοβνα, Ντάρια Φραντσόβνα, Ιβάν Αθανάσιεβιτς, (ράφτης) Καπερναούμωβ,, Αμαλία Φιοντόροβνα Λιπεβέσχελ (σημ. Σελ. 22, ως Αμαλία Φεντόροβνα), Λεμπεζιάντικωφ, Ραζουμίχιν (παλιός συμφοιτητής), Ποκόρεβ (παλιός φίλος / φοιτητής), Αθανάση Ιβάνοβιτς Βαχρούσιν, Σβιντριγκάιλωφ, Μάρθα Πετρόβνα, Μικόλκα, Κοχ]
Στο πρώτο μέρος εμφανίστηκαν αρκετά ονόματα, πέρα από τους βασικούς χαρακτήρες παρουσιάστηκαν αρκετές διασκορπισμένες φιγούρες. Στο δεύτερο μέρος, λοιπόν, έχουμε την εμφάνιση αρκετών ακόμα:
Πρασκόβια Πάβλοβνα Ζαρνίτσυν / Πατσένκα (σπιτονοικοκυρά / 40 χρονών) / στο 2ο μέρος αναφέρεται πλέον ολόκληρο το όνομα της σπιτονοικοκυράς / ως κυρία Ζαρνίτσυν, χήρα δικαστικού παρέδρου).
Ναστάσια Πετρόβνα [υπηρέτρια και μαγείρισσα του σπιτιού / εδώ την αναφέρει λάθος ο Ραζουμίχιν ως Νικηφόροβνα (σελ. 114)]
Πορφύρης Σιμεόνοβιτς (ανακριτής, 30 χρονών / μακρινός συγγενής του Ραζουμίχιν)
Νικοντίμ Φόμιτς (διοικητής αστυνομικού τμήματος)
Ηλίας Πετρόβιτς (αξιωματικός ανακριτικού γραφείου / βοηθός διοικητή α/τ)
Ζαμιότοβ Αλέξανδρος Γρηγορίεβιτς (γραμματέας αστυνομικού τμήματος / ανακριτικό γραφείο)
Ζοσίμωφ (και ως Ζοσίμοφ / κατά τη μετάφραση): (ο νεαρός γιατρός)
[Λουίζα Ιβάνοβνα, θυρωρός Καρλ, Εριέττα, αυλικός σύμβουλος / δικηγόρος / επιχειρηματιας Τσεμπάρωφ, εκδότης Χερουβίμωφ, έμπορος Σεμιόν Σεμιόνοβιτς Τσελοπάγιεφ , υπάλληλος Αλέξης Σεμιόνοβιτς, Χαρλάμοβ / Μπουκ, στρατηγός Κομπέλιεβ, νεκρή κόρη σπιτονοικοκυράς Ναταλία Γιεγκόροβνα, Τολστιάκοβ, παλιατζής Φεντιάγεφ, Πεστριάκωφ, ταβερνιάρης / κλεπταποδόχος Ντούσκιν, μπογιατζής Νικολάι Ντεμέντιεφ (παιδικός φίλος Ραζουμίχιν / απ' το Ριαζάν), μπογιατζής Ντμίτρι, δικηγόρος Κριούκοβ, έμπορος Γιούσιν, η πανδοχέας Λιπεβέχσελ, φίλος του Πιότρ Πετρόβιτς: Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάντικωφ, Ντουκλίντα, Αφροσινιούσκα, νεαρός ταπετσιέρης Τίτο Βασίλιτς, νεαρός ταπετσιέρης Αλιόσα, το μεγαλύτερο κορίτσι της Κατερίνα Ιβάνοβνα: Πόλια (10 χρονών), Ιβάν Μιχαήλιτς: 1ος σύζυγος της Κατερίνας Ιβάνοβνα και πατέρας των μικρών κοριτσιών, Λύντα: μικρότερη κόρη της Κατερίνα Ιβάνοβνα, Κόλιας: το μικρό αγόρι της Κατερίνα Ιβάνοβνα πριγκίπισσα Μπεζεμέλνυ, πρίγκιπας Τσεγκολσκόι, σπιτονοικοκυρά της Κ. Ιβάνοβνα: Αμαλία Λουντβίγκοβνα / Ιβάν, / Σημ. Στο 2ο μέρος ο Μαρμελάντωφ αναφέρεται και ως: Ζαχάροβιτς (σελ. 165). Σημ.2 Στο τέλος του 2ου μέρους (σελ.176), η μητέρα του Ρόντια αναφέρεται ως: Πουλχερία Αλεξάνδροβνα Ρασκόλνικωφ].
Σημ. Στο πρώτο μέρος είχαμε το παραλήρημα, τη σκοτεινή διαδρομή μέχρι το διπλό φονικό. Στο δεύτερο μέρος, η αρρώστια που κυριαρχεί στις σκέψεις και στο σώμα του νέου· ο παλιός συμφοιτητής και φίλος του νέου, ο Ραζουμίχιν, επιβάλει τη δυναμική του παρουσία, το ξεχασμένο γραμμάτιο, η πρώτη επαφή του νέου με τον Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων γαμπρός), οι πρώτες κινήσεις του νέου για ομολογία ενοχής, ο απρόσμενος θάνατος του Μαρμελάντωφ, η πρώτη επαφή του νέου (μετά από 3 σχεδόν χρόνια) με τη μητέρα και την αδερφή του.
Πρασκόβια Πάβλοβνα Ζαρνίτσυν / Πατσένκα (σπιτονοικοκυρά / 40 χρονών) / στο 2ο μέρος αναφέρεται πλέον ολόκληρο το όνομα της σπιτονοικοκυράς / ως κυρία Ζαρνίτσυν, χήρα δικαστικού παρέδρου).
Ναστάσια Πετρόβνα [υπηρέτρια και μαγείρισσα του σπιτιού / εδώ την αναφέρει λάθος ο Ραζουμίχιν ως Νικηφόροβνα (σελ. 114)]
Πορφύρης Σιμεόνοβιτς (ανακριτής, 30 χρονών / μακρινός συγγενής του Ραζουμίχιν)
Νικοντίμ Φόμιτς (διοικητής αστυνομικού τμήματος)
Ηλίας Πετρόβιτς (αξιωματικός ανακριτικού γραφείου / βοηθός διοικητή α/τ)
Ζαμιότοβ Αλέξανδρος Γρηγορίεβιτς (γραμματέας αστυνομικού τμήματος / ανακριτικό γραφείο)
Ζοσίμωφ (και ως Ζοσίμοφ / κατά τη μετάφραση): (ο νεαρός γιατρός)
[Λουίζα Ιβάνοβνα, θυρωρός Καρλ, Εριέττα, αυλικός σύμβουλος / δικηγόρος / επιχειρηματιας Τσεμπάρωφ, εκδότης Χερουβίμωφ, έμπορος Σεμιόν Σεμιόνοβιτς Τσελοπάγιεφ , υπάλληλος Αλέξης Σεμιόνοβιτς, Χαρλάμοβ / Μπουκ, στρατηγός Κομπέλιεβ, νεκρή κόρη σπιτονοικοκυράς Ναταλία Γιεγκόροβνα, Τολστιάκοβ, παλιατζής Φεντιάγεφ, Πεστριάκωφ, ταβερνιάρης / κλεπταποδόχος Ντούσκιν, μπογιατζής Νικολάι Ντεμέντιεφ (παιδικός φίλος Ραζουμίχιν / απ' το Ριαζάν), μπογιατζής Ντμίτρι, δικηγόρος Κριούκοβ, έμπορος Γιούσιν, η πανδοχέας Λιπεβέχσελ, φίλος του Πιότρ Πετρόβιτς: Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάντικωφ, Ντουκλίντα, Αφροσινιούσκα, νεαρός ταπετσιέρης Τίτο Βασίλιτς, νεαρός ταπετσιέρης Αλιόσα, το μεγαλύτερο κορίτσι της Κατερίνα Ιβάνοβνα: Πόλια (10 χρονών), Ιβάν Μιχαήλιτς: 1ος σύζυγος της Κατερίνας Ιβάνοβνα και πατέρας των μικρών κοριτσιών, Λύντα: μικρότερη κόρη της Κατερίνα Ιβάνοβνα, Κόλιας: το μικρό αγόρι της Κατερίνα Ιβάνοβνα πριγκίπισσα Μπεζεμέλνυ, πρίγκιπας Τσεγκολσκόι, σπιτονοικοκυρά της Κ. Ιβάνοβνα: Αμαλία Λουντβίγκοβνα / Ιβάν, / Σημ. Στο 2ο μέρος ο Μαρμελάντωφ αναφέρεται και ως: Ζαχάροβιτς (σελ. 165). Σημ.2 Στο τέλος του 2ου μέρους (σελ.176), η μητέρα του Ρόντια αναφέρεται ως: Πουλχερία Αλεξάνδροβνα Ρασκόλνικωφ].
Σημ. Στο πρώτο μέρος είχαμε το παραλήρημα, τη σκοτεινή διαδρομή μέχρι το διπλό φονικό. Στο δεύτερο μέρος, η αρρώστια που κυριαρχεί στις σκέψεις και στο σώμα του νέου· ο παλιός συμφοιτητής και φίλος του νέου, ο Ραζουμίχιν, επιβάλει τη δυναμική του παρουσία, το ξεχασμένο γραμμάτιο, η πρώτη επαφή του νέου με τον Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων γαμπρός), οι πρώτες κινήσεις του νέου για ομολογία ενοχής, ο απρόσμενος θάνατος του Μαρμελάντωφ, η πρώτη επαφή του νέου (μετά από 3 σχεδόν χρόνια) με τη μητέρα και την αδερφή του.
Φτάσαμε, λοιπόν, στα μισά της σκοτεινής διαδρομής. Αν κάνουμε μία μικρή παύση και κοιτάξουμε πίσω θα δούμε ως εικόνες: Στο 1ο μέρος, κυρίαρχη μορφή ο νέος. Το παραλήρημά του, τα βήματα μέχρι το διπλό φονικό. Στο 2ο μέρος, η αρρώστια κυριαρχεί στις σκέψεις και στο σώμα του νέου· η έντονη παρουσία του Ραζουμίχιν (παλιός φίλος και συμφοιτητής του νέου), το ξεχασμένο γραμμάτιο, η πρώτη επαφή του νέου με τον Πιότρ Πέτροβιτς Λούζιν (μέλλων γαμπρός), οι πρώτες κινήσεις του νέου για ομολογία ενοχής, το τυχαίο, ο απρόσμενος θάνατος του Μαρμελάντωφ, και η πρώτη επαφή του νέου με τη μητέρα και την αδερφή του, μετά από 3 σχεδόν χρόνια.
Το 3ο μέρος είναι μία έκρηξη. Οι πρώτες εικόνες, στο δωμάτιο-φέρετρο του νέου, η πρώτη επαφή με τη μητέρα και την αδερφή του. Η παρουσία του Ραζουμίχιν σε κάθε βήμα -ως φύλακας άγγελος- και η αμοιβαία συμπάθεια με τις δύο γυναίκες [σημ. Εδώ εμφανίζεται ολόκληρο τ' όνομα του Ραζουμίχιν: Ρ. Ντμίτριν Προκόφιτς / επίσης, αποκαλύπτεται η χρονική διάρκεια γνωριμίας του με τον Ρόντια. 18 μήνες. / (ένα ακόμη σημείο, η μητέρα του νέου αποκαλύπτει: ο Ρόντια ως ιδιότροπος και ικανός για πράγματα που ούτε μπορεί να τα βάλει ο νους του ανθρώπου / ως παράδειγμα, πριν 18 μήνες, η ανακοίνωση του νέου για την πρόθεσή του να παντρευτεί την άρρωστη κόρη της σπιτονοικοκυράς του)]. Η περιγραφή απ' τον συγγραφέα, της αδερφής του νέου (Ντούνια Αβνότια Ρομάνοβνα) ως μία πολύ όμορφης κοπέλας, ψηλή, λυγερή, γεμάτη αυτοπεποίθηση. Εδώ γίνεται και αναφορά στη μητέρα τού νέου ως επίσης όμορφη γυναίκα 43 χρονών, ευαίσθητη και σχετικά άτολμη. Η διακριτική παρουσία του Ζοσίμοβ, του νεαρού γιατρού 27 χρονών. Εδώ φαίνεται κι ο μεγάλος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν για τη γνωριμία του, για την έντονη παρουσία της Ντούνιας:
[...]Η Αβντότια Ρομάνοβνα ήτανε πολύ όμορφη κοπέλα, ψηλή, λυγερή, γεροδεμένη, γεμάτη αυτοπεποίθηση, πράγμα που φαινότανε στην κάθε κίνησή της, χωρίς όμως αυτό ν' αφαιρεί τίποτα από την απλότητα και τη χάρη που είχανε οι κινήσεις της. Έμοιαζε με τον αδελφό της στο πρόσωπο, αυτή όμως ήτανε σωστή καλλονή. Είχε καστανά μαλλιά, λίγο πιο ανοιχτόχρωμα από τού αδελφού της. Τα μάτια της, μαύρα σχεδόν και αστραφτερά έδειχναν περηφάνια και, σε μερικές στιγμές, απέραντη καλοσύνη. Ήτανε χλωμή, όχι όμως αρρωστιάρα. Το πρόσωπό της έλαμπε από υγεία και φρεσκάδα.[...]
[...]Ήτανε πολύ φυσικό λοιπόν να χάσει αμέσως τα μυαλά του ο Ραζουμίχιν, ο φλογερός, ο ανοιχτόκαρδος, ο απλός Ραζουμίχιν, που ήτανε τίμιος και δυνατός σα μυθικός ιππότης και δεν είχε ξαναϊδεί ποτέ του τέτοια ομορφιά.[...]
Ο απότομος κι έντονος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν, αποκαλύπτει -στον νεαρό γιατρό- μέσα απ' το μεθύσι του τα έντονα στοιχεία τού χαρακτήρα του, για το ξαφνικό του πάθος για την Αβντότια Ρομάνοβνα, και -ίσως- για τον έρωτα:
[...]«Τι αξιολάτρευτο που είναι αυτό το κορίτσι!», είπε ο Ζοσίμοβ ξερογλείφοντας τα χείλη του, όταν βρέθηκαν οι δυο τους έξω, στον δρόμο.
«Αξιολάτρευτο; Είπες αξιολάτρευτο;», ούρλιαξε ο Ραζουμίχιν πηδώντας ξαφνικά κατά πάνω του και αρπάζοντάς τον από τον λαιμό. «Αν το ξαναπείς ακόμη μια φορά... Καταλαβαίνεις; Καταλαβαίνεις;», φώναξε κουνώντας τον από τον γιακά και κολλώντας τον πάνω στον τοίχο.[...]
Μέσα απ' τον μονόλογό του:
[...]Ωραία δικαιολογία ότι είχε μεθύσει! Αυτό το ηλίθιο άλλοθι τον ντρόπιαζε ακόμα πιο πολύ. Από μεθυσμένο μαθαίνεις την αλήθεια και αυτή η αλήθεια βγήκε στη φόρα ολόκληρη. Δηλαδή, είχε αποδείξει «τη βρωμιά τής ζηλόφθονης καρδιάς του». Επιτρεπότανε ποτέ σ' αυτόν, τον Ραζουμίχιν να κάνει τέτοιο όνειρο, έστω και για μια στιγμή; Τι ήτανε αυτός ο χθεσινός μεθύστακας, καυγατζής και παινεψιάρης, μπροστά σ' εκείνη την κοπέλα. «Είναι δυνατόν να κάνεις μια τόσο κυνική και γελοία σύγκριση;».[...]
[...]το τι σκέψεις πέρναγαν απ' το μυαλό του, άσ' τα... να μη μιλάμε γι' αυτές καλύτερα. Χμ! Άντε τώρα να τα βάλεις όλ' αυτά, δίπλα στην Αβντότια Ρομάνοβνα. Ε, όχι διάβολε![...]
Μερικά σημεία που ξεχώρισα:
Η απάντηση του νέου στη μητέρα του (για τη χρηματική βοήθεια στην κηδεία του Μαρμελάντωφ)
[...]»Για να βοηθήσεις τον άλλο, πρέπει πρώτα-πρώτα να 'χεις το δικαίωμα να το κάνεις, αλλιώς: Crevez, chiens, si vous n' etes pas contents»[...] / (Ψοφήστε σκυλιά, αν δεν είσαστε ευχαριστημένα).
Η ταπεινή μορφή, η Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ. 18 χρονών. Η εμφάνισή της στο μικρό δωμάτιο του νέου, η πρόσκληση προς τον νέο, για τη νεκρώσιμη ακολουθία, στο νεκροταφείο του αγίου Μητροφάνους και για το τραπέζι της παρηγοριάς.
Το κακό προαίσθημα της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνας για την Σόνια Σεμιόνοβνα.
Η εμφάνιση στο 3ο μέρος, του ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς. 35 χρονών. Η κουβέντα με τον νέο και η μάχη τού μυαλού:
[...]Το «περιβάλλον» έχει μεγάλη σημασία για το έγκλημα. Στο λέω εγώ».[...]
Η συζήτηση και ανάλυση για ένα άρθρο τού νέου σε “Περιοδικό Λόγο” (δημοσίευση 2 μήνες πριν, και 6 μήνες απ' όταν παράτησε και το πανεπιστήμιο).
Η ανάλυση και των δύο πλευρών είναι μοναδική:
[...]Με μια λέξη όλοι έχουν, κατά την άποψή μου, το ίδιο δικαίωμα και... vive la guerre eternelle – ώσπου να έρθει στη νέα Ιερουσαλήμ, βέβαια»
«Πιστεύετε λοιπόν στη νέα Ιερουσαλήμ;»
«Πιστεύω», απάντησε χωρίς δισταγμό ο Ρασκόλνικωφ.[...]
[...]«Και... πιστεύετε και στον Θεό; Με συγχωρείτε που είμαι τόσο περίεργος».
«Πιστεύω», απάντησε ο Ρασκόλνικωφ σηκώνοντας τα μάτια του και κοιτάζοντας τον Πορφύρη.[...]
Τέλος, ο άγνωστος άνδρας, 50 χρονών. Η σκιά, η πραγματικότητα και το φανταστικό. / Δεν τολμώ να πω τίποτα.
[...]»δε σκότωσα ένα πλάσμα ανθρώπινο αλλά δολοφόνησα μιαν αρχή, την αρχή.[...]
Τελευταία γραμμή:
[...]«Επιτρέψατέ μου να παρουσιαστώ: Αρκάδιος Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλωφ![...]
Το 3ο μέρος είναι μία έκρηξη. Οι πρώτες εικόνες, στο δωμάτιο-φέρετρο του νέου, η πρώτη επαφή με τη μητέρα και την αδερφή του. Η παρουσία του Ραζουμίχιν σε κάθε βήμα -ως φύλακας άγγελος- και η αμοιβαία συμπάθεια με τις δύο γυναίκες [σημ. Εδώ εμφανίζεται ολόκληρο τ' όνομα του Ραζουμίχιν: Ρ. Ντμίτριν Προκόφιτς / επίσης, αποκαλύπτεται η χρονική διάρκεια γνωριμίας του με τον Ρόντια. 18 μήνες. / (ένα ακόμη σημείο, η μητέρα του νέου αποκαλύπτει: ο Ρόντια ως ιδιότροπος και ικανός για πράγματα που ούτε μπορεί να τα βάλει ο νους του ανθρώπου / ως παράδειγμα, πριν 18 μήνες, η ανακοίνωση του νέου για την πρόθεσή του να παντρευτεί την άρρωστη κόρη της σπιτονοικοκυράς του)]. Η περιγραφή απ' τον συγγραφέα, της αδερφής του νέου (Ντούνια Αβνότια Ρομάνοβνα) ως μία πολύ όμορφης κοπέλας, ψηλή, λυγερή, γεμάτη αυτοπεποίθηση. Εδώ γίνεται και αναφορά στη μητέρα τού νέου ως επίσης όμορφη γυναίκα 43 χρονών, ευαίσθητη και σχετικά άτολμη. Η διακριτική παρουσία του Ζοσίμοβ, του νεαρού γιατρού 27 χρονών. Εδώ φαίνεται κι ο μεγάλος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν για τη γνωριμία του, για την έντονη παρουσία της Ντούνιας:
[...]Η Αβντότια Ρομάνοβνα ήτανε πολύ όμορφη κοπέλα, ψηλή, λυγερή, γεροδεμένη, γεμάτη αυτοπεποίθηση, πράγμα που φαινότανε στην κάθε κίνησή της, χωρίς όμως αυτό ν' αφαιρεί τίποτα από την απλότητα και τη χάρη που είχανε οι κινήσεις της. Έμοιαζε με τον αδελφό της στο πρόσωπο, αυτή όμως ήτανε σωστή καλλονή. Είχε καστανά μαλλιά, λίγο πιο ανοιχτόχρωμα από τού αδελφού της. Τα μάτια της, μαύρα σχεδόν και αστραφτερά έδειχναν περηφάνια και, σε μερικές στιγμές, απέραντη καλοσύνη. Ήτανε χλωμή, όχι όμως αρρωστιάρα. Το πρόσωπό της έλαμπε από υγεία και φρεσκάδα.[...]
[...]Ήτανε πολύ φυσικό λοιπόν να χάσει αμέσως τα μυαλά του ο Ραζουμίχιν, ο φλογερός, ο ανοιχτόκαρδος, ο απλός Ραζουμίχιν, που ήτανε τίμιος και δυνατός σα μυθικός ιππότης και δεν είχε ξαναϊδεί ποτέ του τέτοια ομορφιά.[...]
Ο απότομος κι έντονος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν, αποκαλύπτει -στον νεαρό γιατρό- μέσα απ' το μεθύσι του τα έντονα στοιχεία τού χαρακτήρα του, για το ξαφνικό του πάθος για την Αβντότια Ρομάνοβνα, και -ίσως- για τον έρωτα:
[...]«Τι αξιολάτρευτο που είναι αυτό το κορίτσι!», είπε ο Ζοσίμοβ ξερογλείφοντας τα χείλη του, όταν βρέθηκαν οι δυο τους έξω, στον δρόμο.
«Αξιολάτρευτο; Είπες αξιολάτρευτο;», ούρλιαξε ο Ραζουμίχιν πηδώντας ξαφνικά κατά πάνω του και αρπάζοντάς τον από τον λαιμό. «Αν το ξαναπείς ακόμη μια φορά... Καταλαβαίνεις; Καταλαβαίνεις;», φώναξε κουνώντας τον από τον γιακά και κολλώντας τον πάνω στον τοίχο.[...]
Μέσα απ' τον μονόλογό του:
[...]Ωραία δικαιολογία ότι είχε μεθύσει! Αυτό το ηλίθιο άλλοθι τον ντρόπιαζε ακόμα πιο πολύ. Από μεθυσμένο μαθαίνεις την αλήθεια και αυτή η αλήθεια βγήκε στη φόρα ολόκληρη. Δηλαδή, είχε αποδείξει «τη βρωμιά τής ζηλόφθονης καρδιάς του». Επιτρεπότανε ποτέ σ' αυτόν, τον Ραζουμίχιν να κάνει τέτοιο όνειρο, έστω και για μια στιγμή; Τι ήτανε αυτός ο χθεσινός μεθύστακας, καυγατζής και παινεψιάρης, μπροστά σ' εκείνη την κοπέλα. «Είναι δυνατόν να κάνεις μια τόσο κυνική και γελοία σύγκριση;».[...]
[...]το τι σκέψεις πέρναγαν απ' το μυαλό του, άσ' τα... να μη μιλάμε γι' αυτές καλύτερα. Χμ! Άντε τώρα να τα βάλεις όλ' αυτά, δίπλα στην Αβντότια Ρομάνοβνα. Ε, όχι διάβολε![...]
Μερικά σημεία που ξεχώρισα:
Η απάντηση του νέου στη μητέρα του (για τη χρηματική βοήθεια στην κηδεία του Μαρμελάντωφ)
[...]»Για να βοηθήσεις τον άλλο, πρέπει πρώτα-πρώτα να 'χεις το δικαίωμα να το κάνεις, αλλιώς: Crevez, chiens, si vous n' etes pas contents»[...] / (Ψοφήστε σκυλιά, αν δεν είσαστε ευχαριστημένα).
Η ταπεινή μορφή, η Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ. 18 χρονών. Η εμφάνισή της στο μικρό δωμάτιο του νέου, η πρόσκληση προς τον νέο, για τη νεκρώσιμη ακολουθία, στο νεκροταφείο του αγίου Μητροφάνους και για το τραπέζι της παρηγοριάς.
Το κακό προαίσθημα της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνας για την Σόνια Σεμιόνοβνα.
Η εμφάνιση στο 3ο μέρος, του ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς. 35 χρονών. Η κουβέντα με τον νέο και η μάχη τού μυαλού:
[...]Το «περιβάλλον» έχει μεγάλη σημασία για το έγκλημα. Στο λέω εγώ».[...]
Η συζήτηση και ανάλυση για ένα άρθρο τού νέου σε “Περιοδικό Λόγο” (δημοσίευση 2 μήνες πριν, και 6 μήνες απ' όταν παράτησε και το πανεπιστήμιο).
Η ανάλυση και των δύο πλευρών είναι μοναδική:
[...]Με μια λέξη όλοι έχουν, κατά την άποψή μου, το ίδιο δικαίωμα και... vive la guerre eternelle – ώσπου να έρθει στη νέα Ιερουσαλήμ, βέβαια»
«Πιστεύετε λοιπόν στη νέα Ιερουσαλήμ;»
«Πιστεύω», απάντησε χωρίς δισταγμό ο Ρασκόλνικωφ.[...]
[...]«Και... πιστεύετε και στον Θεό; Με συγχωρείτε που είμαι τόσο περίεργος».
«Πιστεύω», απάντησε ο Ρασκόλνικωφ σηκώνοντας τα μάτια του και κοιτάζοντας τον Πορφύρη.[...]
Τέλος, ο άγνωστος άνδρας, 50 χρονών. Η σκιά, η πραγματικότητα και το φανταστικό. / Δεν τολμώ να πω τίποτα.
[...]»δε σκότωσα ένα πλάσμα ανθρώπινο αλλά δολοφόνησα μιαν αρχή, την αρχή.[...]
Τελευταία γραμμή:
[...]«Επιτρέψατέ μου να παρουσιαστώ: Αρκάδιος Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλωφ![...]
Στο τέταρτο μέρος αρχίζουν οι παράλληλες ιστορίες να βρίσκουν σημεία επαφής· ο απροσδόκητος επισκέπτης τού Ροντιόν, ο Σβιντριγκάιλωφ (Αρκάδιος Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλωφ). Η άφιξή του στην Α. Πετρούπολη (μετά από οκτώ χρόνια), μία μέρα πριν από τη μητέρα και την αδερφή τού Ροντιόν. Η παραδοχή πως ήταν ερωτευμένος με την Ντούνια και: Η λογική είναι ο υπηρέτης των παθών μας. Η αινιγματική του απάντηση για το θάνατο της Μάρθας Πετρόβνα, η δική του εξήγηση για τα εφτά χρόνια κοινής ζωής με την Μάρθα Πετρόβνα, η σκέψη του Ροντιόν:
[...]ήτανε βέβαιος πια πως είχε να κάνει μ' έναν άνθρωπο αποφασισμένο να κάνει κάτι και πως το μυαλό του δούλευε καλά.[...]
Η εξιστόρηση για το πώς ξέπεσε στην επαρχία και για τα τότε χρέη του:
[...]με είχε τυλίξει ένας βρωμο-Έλληνας από το Νιεζίν. Τότε παρουσιάστηκε η Μάρθα Πετρόβνα. Παζάρεψε με τον δανειστή μου και με εξαγόρασε για τριάντα χιλιάδες ρούβλια (χρωστούσα όλα κι όλα 70 χιλιάδες). Την εξόφλησα μ' ένα νόμιμο γάμο και με πήρε μαζί της στο χωριό, σα να είχε βάλει στο χέρι κάποιο θησαυρό. Ήτανε πέντε χρόνια πιο μεγάλη από μένα και με αγαπούσε πολύ. Εφτά ολόκληρα χρόνια δεν το κούνησα από κει.[...]
Η παράξενη ιστορία με τα φαντάσματα και η επιμονή του να εξηγεί τις επισκέψεις της νεκρής Μάρθας Πετρόβνα:
[...]«Έχει έρθει ίσαμε τώρα τρεις φορές. Την πρώτη ήτανε την ίδια μέρα που τη θάψαμε, μια ώρα μετά την επιστροφή μας από το νεκροταφείο, μια μέρα πριν φύγω για την Πετρούπολη. Τη δεύτερη μού παρουσιάστηκε προχτές, στο ταξίδι, κατά τα χαράματα, στον σταθμό Μαλάια Βισέρα και την τρίτη μόλις πριν από δύο ώρες στο δωμάτιο που μένω. Ήμουνα ολομόναχος»[...]
Σημ. Παρακάτω αναφέρει πως έχει δει και στο παρελθόν φαντάσματα (τον υπηρέτη δουλοπάροικο Φίλιππο). / Στο τέλος αναφέρει πως δεν είναι αντίζηλος του Λούζιν, δεν θέλει τίποτα από την Ντούνια, μόνο μία τελευταία φορά να την συναντήσει και να της προσφέρει δέκα χιλιάδες ρούβλια ως συγγνώμη για τις στεναχώριες που της προκάλεσε, δηλώνει ως πιθανότητα να παντρευτεί. Γίνεται αναφορά και για τη διαθήκη της Μάρθας Πετρόβνα (οκτώ μέρες πριν πεθάνει), όπου αφήνει τρεις χιλιάδες ρούβλια στη Ντούνια.
Η συνάντηση του Ροντιόν και του Ραζουμίχιν στο δωμάτιο της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνα και Ντούνιας, με την προγραμματισμένη επίσκεψη του Λούζιν (Πιότρ Πετρόβιτς). Η άσχημη κατάληξη στα σχέδια του Λούζιν και η διάλυση του αρραβώνα του με την Ντούνια.
Η ανακοίνωση του Ροντιόν προς τη μητέρα του και την αδερφή του πως θα φύγει και να μην τον αναζητήσουν και πως πρέπει να τον ξεχάσουν. Η απάντηση του Ροντιόν προς τον Ραζουμίχιν, να μην ρωτήσει ποτέ γι΄ αυτόν όμως να μην εγκαταλείψει τις δύο γυναίκες.
[...] Με μία λέξη, από κείνο το βράδυ, ο Ραζουμίχιν έγινε για τις δύο γυναίκες αδερφός και γιος.[...]
Η επίσκεψη του Ροντιόν στο δωμάτιο της Σόνιας (ιδιοκτήτης ο ράφτης Καπερναούμωφ / βραδύγλωσσος και κουτσός, πατέρας εφτά παιδιών) / η αναφορά της Σόνιας για τον γείτονα της Κατερίνας Ιβάνοβνας, τον Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάτνικοβ, και τα βιβλία που τις δάνειζε. Η σκέψη του Ροντιόν:
[...]«Τρεις μόνο δρόμοι μένουν ανοιχτοί γι' αυτήν», συλλογίστηκε ο Ρασκόλνικωφ: «Να πέσει στο κανάλι, να την κλείσουν σε τρελλοκομείο ή να πάρει τον πραγματικό δρόμο της διαφθοράς, που θα ναρκώσει το πνεύμα της και θα κάνει την καρδιά της αναίσθητη σαν πέτρα»[...]
Η αναφορά στο όνομα της νεκρής Ελισάβετ (η φιλία της Σόνιας με την ευαίσθητη Ελισάβετ).
Η αναφορά στην πίστη προς τον Θεό:
[...]Το κερί στο στραβωμένο κηροπήγιο κόντευε να τελειώσει και φώτιζε αχνά μέσα σε τούτο το άθλιο δωμάτιο έναν φονιά και μια πόρνη που -παράξενο αλήθεια- συναντήθηκαν για να διαβάσουν το αιώνιο βιβλίο.[...]
Η αποκάλυψη του Ροντιόν πως έχουν να τραβήξουν τον ίδιο δύσκολο δρόμο, πως πρέπει να έρθει μαζί του για κάπου, και στο τέλος η αποκάλυψη πως όταν θα επιστρέψει την επομένη, θα της πει ποιος σκότωσε την Ελισάβετ.
Σημ.2 Πίσω από τη δεξιά πόρτα που χώριζε το δωμάτιο της Σόνιας από το διαμέρισμα της Γερτρούδη Κάρλοβα Ρέσλιχ, υπήρχε ένα άδειο ενδιάμεσο δωμάτιο, εκεί ήταν ο Σβιντριγκάιλωφ που κρυφάκουσε όλη τη συζήτηση.
Την επόμενη μέρα, στις 11 το πρωί, παρουσιάστηκε ο Ροντιόν στο αστυνομικό τμήμα, στον ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς (30 χρονών). Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, η ξαφνική εμφάνιση του κρατούμενου Νικολάι και η ομολογία του για τους φόνους της γριάς και της Ελισάβετ.
Η επιστροφή του Ροντιόν στο δωμάτιό του και η εμφάνιση του άγνωστου άνδρα (που είχε δει ξανά την προηγούμενη μέρα), η συγγνώμη προς τον Ροντιόν και η αποκάλυψη πως αυτός έδωσε στοιχεία ενοχής στον Πορφύρη (τη μέρα που ρωτούσε τους θυρωρούς για το δωμάτιο της γριάς και για το αίμα), και πως αυτός ήταν κρυμμένος στο πίσω δωμάτιο του ανακριτή Πορφύρη και τα είχε ακούσει όλα, πως δεν πίστευε πλέον στην ενοχή του Ροντιόν.
Το τέταρτο μέρος είναι μία σκληρή αποκάλυψη από μόνο του, πολλά επίπεδα χαρακτήρων, οι μοίρες των ηρώων έρχονται σε σύγκρουση κι ο χρόνος πιέζει για λύτρωση· οι ζωντανοί στον κόσμο των νεκρών και το ανάποδο, η ψυχή μέσα απ' τη σκληρή πραγματικότητα και η θέση της πίστης προς την κάθαρση.
[...]ήτανε βέβαιος πια πως είχε να κάνει μ' έναν άνθρωπο αποφασισμένο να κάνει κάτι και πως το μυαλό του δούλευε καλά.[...]
Η εξιστόρηση για το πώς ξέπεσε στην επαρχία και για τα τότε χρέη του:
[...]με είχε τυλίξει ένας βρωμο-Έλληνας από το Νιεζίν. Τότε παρουσιάστηκε η Μάρθα Πετρόβνα. Παζάρεψε με τον δανειστή μου και με εξαγόρασε για τριάντα χιλιάδες ρούβλια (χρωστούσα όλα κι όλα 70 χιλιάδες). Την εξόφλησα μ' ένα νόμιμο γάμο και με πήρε μαζί της στο χωριό, σα να είχε βάλει στο χέρι κάποιο θησαυρό. Ήτανε πέντε χρόνια πιο μεγάλη από μένα και με αγαπούσε πολύ. Εφτά ολόκληρα χρόνια δεν το κούνησα από κει.[...]
Η παράξενη ιστορία με τα φαντάσματα και η επιμονή του να εξηγεί τις επισκέψεις της νεκρής Μάρθας Πετρόβνα:
[...]«Έχει έρθει ίσαμε τώρα τρεις φορές. Την πρώτη ήτανε την ίδια μέρα που τη θάψαμε, μια ώρα μετά την επιστροφή μας από το νεκροταφείο, μια μέρα πριν φύγω για την Πετρούπολη. Τη δεύτερη μού παρουσιάστηκε προχτές, στο ταξίδι, κατά τα χαράματα, στον σταθμό Μαλάια Βισέρα και την τρίτη μόλις πριν από δύο ώρες στο δωμάτιο που μένω. Ήμουνα ολομόναχος»[...]
Σημ. Παρακάτω αναφέρει πως έχει δει και στο παρελθόν φαντάσματα (τον υπηρέτη δουλοπάροικο Φίλιππο). / Στο τέλος αναφέρει πως δεν είναι αντίζηλος του Λούζιν, δεν θέλει τίποτα από την Ντούνια, μόνο μία τελευταία φορά να την συναντήσει και να της προσφέρει δέκα χιλιάδες ρούβλια ως συγγνώμη για τις στεναχώριες που της προκάλεσε, δηλώνει ως πιθανότητα να παντρευτεί. Γίνεται αναφορά και για τη διαθήκη της Μάρθας Πετρόβνα (οκτώ μέρες πριν πεθάνει), όπου αφήνει τρεις χιλιάδες ρούβλια στη Ντούνια.
Η συνάντηση του Ροντιόν και του Ραζουμίχιν στο δωμάτιο της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνα και Ντούνιας, με την προγραμματισμένη επίσκεψη του Λούζιν (Πιότρ Πετρόβιτς). Η άσχημη κατάληξη στα σχέδια του Λούζιν και η διάλυση του αρραβώνα του με την Ντούνια.
Η ανακοίνωση του Ροντιόν προς τη μητέρα του και την αδερφή του πως θα φύγει και να μην τον αναζητήσουν και πως πρέπει να τον ξεχάσουν. Η απάντηση του Ροντιόν προς τον Ραζουμίχιν, να μην ρωτήσει ποτέ γι΄ αυτόν όμως να μην εγκαταλείψει τις δύο γυναίκες.
[...] Με μία λέξη, από κείνο το βράδυ, ο Ραζουμίχιν έγινε για τις δύο γυναίκες αδερφός και γιος.[...]
Η επίσκεψη του Ροντιόν στο δωμάτιο της Σόνιας (ιδιοκτήτης ο ράφτης Καπερναούμωφ / βραδύγλωσσος και κουτσός, πατέρας εφτά παιδιών) / η αναφορά της Σόνιας για τον γείτονα της Κατερίνας Ιβάνοβνας, τον Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάτνικοβ, και τα βιβλία που τις δάνειζε. Η σκέψη του Ροντιόν:
[...]«Τρεις μόνο δρόμοι μένουν ανοιχτοί γι' αυτήν», συλλογίστηκε ο Ρασκόλνικωφ: «Να πέσει στο κανάλι, να την κλείσουν σε τρελλοκομείο ή να πάρει τον πραγματικό δρόμο της διαφθοράς, που θα ναρκώσει το πνεύμα της και θα κάνει την καρδιά της αναίσθητη σαν πέτρα»[...]
Η αναφορά στο όνομα της νεκρής Ελισάβετ (η φιλία της Σόνιας με την ευαίσθητη Ελισάβετ).
Η αναφορά στην πίστη προς τον Θεό:
[...]Το κερί στο στραβωμένο κηροπήγιο κόντευε να τελειώσει και φώτιζε αχνά μέσα σε τούτο το άθλιο δωμάτιο έναν φονιά και μια πόρνη που -παράξενο αλήθεια- συναντήθηκαν για να διαβάσουν το αιώνιο βιβλίο.[...]
Η αποκάλυψη του Ροντιόν πως έχουν να τραβήξουν τον ίδιο δύσκολο δρόμο, πως πρέπει να έρθει μαζί του για κάπου, και στο τέλος η αποκάλυψη πως όταν θα επιστρέψει την επομένη, θα της πει ποιος σκότωσε την Ελισάβετ.
Σημ.2 Πίσω από τη δεξιά πόρτα που χώριζε το δωμάτιο της Σόνιας από το διαμέρισμα της Γερτρούδη Κάρλοβα Ρέσλιχ, υπήρχε ένα άδειο ενδιάμεσο δωμάτιο, εκεί ήταν ο Σβιντριγκάιλωφ που κρυφάκουσε όλη τη συζήτηση.
Την επόμενη μέρα, στις 11 το πρωί, παρουσιάστηκε ο Ροντιόν στο αστυνομικό τμήμα, στον ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς (30 χρονών). Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, η ξαφνική εμφάνιση του κρατούμενου Νικολάι και η ομολογία του για τους φόνους της γριάς και της Ελισάβετ.
Η επιστροφή του Ροντιόν στο δωμάτιό του και η εμφάνιση του άγνωστου άνδρα (που είχε δει ξανά την προηγούμενη μέρα), η συγγνώμη προς τον Ροντιόν και η αποκάλυψη πως αυτός έδωσε στοιχεία ενοχής στον Πορφύρη (τη μέρα που ρωτούσε τους θυρωρούς για το δωμάτιο της γριάς και για το αίμα), και πως αυτός ήταν κρυμμένος στο πίσω δωμάτιο του ανακριτή Πορφύρη και τα είχε ακούσει όλα, πως δεν πίστευε πλέον στην ενοχή του Ροντιόν.
Το τέταρτο μέρος είναι μία σκληρή αποκάλυψη από μόνο του, πολλά επίπεδα χαρακτήρων, οι μοίρες των ηρώων έρχονται σε σύγκρουση κι ο χρόνος πιέζει για λύτρωση· οι ζωντανοί στον κόσμο των νεκρών και το ανάποδο, η ψυχή μέσα απ' τη σκληρή πραγματικότητα και η θέση της πίστης προς την κάθαρση.
Σημ. Αγαπητέ πάτερ (έκανα 2η ανάρτηση γιατί δεν χώραγε σε μία), επειδή βλέπω πως η ομάδα συνανάγνωσης έχει μειωθεί απελπιστικά από πολύ νωρίς, βάζω τις δικές μου σκέψεις για το τέταρτο μέρος σήμερα και αύριο-μεθαύριο θα βάλω όλα τα μέρη του βιβλίου σε [πλοκή] και θα σταματήσω. Δεν έχει νόημα να γράφουν δυο τρία άτομα για κάτι που θα ήταν ευκολότερο να το είχαμε κάνει από μόνοι μας.
Συμφωνώ μαζί σου, καλέ μου Στράτη, και πολύ φοβάμαι ότι σε πρόλαβα...
Τέλος λοιπόν η συνανάγνωση... Κρίμα που δεν φτάσαμε ως το τέλος. Πάντως σας ευχαριστώ για τις συζητήσεις που κάναμε, για τα σχόλια και τις σκέψεις που μοιραστήκαμε. Κι ευχαριστώ επίσης γιατί υπήρξατε η αφορμή να ξαναπιάσω τον Ντοστογιέφσκι!
Με λυπεί αφάνταστα το γεγονός ότι δε θα υπάρξουν καινούργιες αναρτήσεις σ' αυτό το νήμα. :λυγμ::κλαψ:
Πάνω που είχα να πω αρκετά για το φίλο μας Σβιντριγκάιλωφ...
Πάνω που είχα να πω αρκετά για το φίλο μας Σβιντριγκάιλωφ...
Μα πείτε τα, σας παρακαλώ!! Θα με φάει η περιέργεια. Δεν είναι δα κι απαγορευμένο να κάνουμε καμιά ανάρτηση εμείς οι εναπομείναντες. Ή κάνω λάθος;
Καλησπέρα σε όλους.
Φίλε Βασιλεύ Θέοντεν καλησπέρα, θα σου πω την κακιά μου γνώμη. Σε συνανάγνωση δηλώνουν κάποια άτομα, είναι δικαίωμα του κάθε μέλους που συμμετέχει να σταματήσει όποια στιγμή θέλει, το παράξενο όμως είναι να δηλώσω εδώ (σαν Στράτης) κι αλλού, κι αλλού, και να μην έχω ούτε μία ανάρτηση ευγενικής αποχώρησης, ασφαλώς δεν είμαι υποχρεωμένος ούτε και γι' αυτό, μιλάω για απλή ευγένεια. Δυστυχώς με αφορμή αυτό να συμπληρώσω πως μπορεί να μου απευθύνεις το λόγο για κάτι -οτιδήποτε- και να μην σου απαντώ σχεδόν ποτέ (εδώ θα δυσκολευτώ; δε νομίζω Τάκη...). Είμαι παραπονιάρης γιατί προσπάθησα να είμαι συνεπής, έβγαλα τα μάτια μου με τα γραμματάκια, παραμέρισα άλλα βιβλία που έχω στόχο, τήρησα τους χρόνους κι ενώ το είχα διαβάσει παλιότερα κρατούσα πρόγραμμα σαν σχολιαρόπαιδο για να μην εκτεθώ σε συζήτηση, και ξαφνικά ένιωθα γραφικός. Κρίμα δεν είναι;
Καταφρονεμένη μου συμπλήρωση: Το συγκεκριμένο νήμα είναι θησαυρός, ένα υπέροχο βιβλίο που πρέπει να το διαβάσει ο κόσμος όλος. Όταν φτάσεις στο τέλος έχεις κερδίσει πολλά σαν αναγνώστης.
Σημ. Εγώ τουλάχιστον θα σε διαβάσω (κι εσένα Ιωάννα) με προσοχή κι ελπίζω να γράψεις, απλώς δε θα το θεωρήσω συνανάγνωση απ' τη στιγμή που δε γεμίζουμε ούτε ταξί. Ας ανταλλάξουμε σκέψεις για τότε που το διαβάσαμε.
Φίλε Βασιλεύ Θέοντεν καλησπέρα, θα σου πω την κακιά μου γνώμη. Σε συνανάγνωση δηλώνουν κάποια άτομα, είναι δικαίωμα του κάθε μέλους που συμμετέχει να σταματήσει όποια στιγμή θέλει, το παράξενο όμως είναι να δηλώσω εδώ (σαν Στράτης) κι αλλού, κι αλλού, και να μην έχω ούτε μία ανάρτηση ευγενικής αποχώρησης, ασφαλώς δεν είμαι υποχρεωμένος ούτε και γι' αυτό, μιλάω για απλή ευγένεια. Δυστυχώς με αφορμή αυτό να συμπληρώσω πως μπορεί να μου απευθύνεις το λόγο για κάτι -οτιδήποτε- και να μην σου απαντώ σχεδόν ποτέ (εδώ θα δυσκολευτώ; δε νομίζω Τάκη...). Είμαι παραπονιάρης γιατί προσπάθησα να είμαι συνεπής, έβγαλα τα μάτια μου με τα γραμματάκια, παραμέρισα άλλα βιβλία που έχω στόχο, τήρησα τους χρόνους κι ενώ το είχα διαβάσει παλιότερα κρατούσα πρόγραμμα σαν σχολιαρόπαιδο για να μην εκτεθώ σε συζήτηση, και ξαφνικά ένιωθα γραφικός. Κρίμα δεν είναι;
Καταφρονεμένη μου συμπλήρωση: Το συγκεκριμένο νήμα είναι θησαυρός, ένα υπέροχο βιβλίο που πρέπει να το διαβάσει ο κόσμος όλος. Όταν φτάσεις στο τέλος έχεις κερδίσει πολλά σαν αναγνώστης.
Σημ. Εγώ τουλάχιστον θα σε διαβάσω (κι εσένα Ιωάννα) με προσοχή κι ελπίζω να γράψεις, απλώς δε θα το θεωρήσω συνανάγνωση απ' τη στιγμή που δε γεμίζουμε ούτε ταξί. Ας ανταλλάξουμε σκέψεις για τότε που το διαβάσαμε.
Last edited:
Καταλαβαίνω τα παράπονά σας. Κι εγώ ξαφνιάστηκα βλέποντας τους υπόλοιπους συμμετέχοντες να εξαφανίζονται σιγά σιγά, κι αναρωτήθηκα πολλές φορές για ποιο λόγο συνέβη αυτό. Παρ' ολ' αυτά, θέλετε πείτε το συνανάγνωση, θέλετε πείτε το ανταλλαγή απόψεων, πάντως αφού φτάσαμε ως εδώ πιστεύω πως πρέπει να μιλήσουμε και για τα 2 εναπομείναντα μέρη του βιβλίου, όπως το κάναμε μέχρι τώρα. Κι ο ορισμός του τι είμαστε και τι κάνουμε δεν με απασχολεί.
Σημ.: Ταξί πάντως γεμίζουμε. Χωράμε ακριβώς!
))
Σημ.: Ταξί πάντως γεμίζουμε. Χωράμε ακριβώς!
))Ιωάννα,Καταλαβαίνω τα παράπονά σας. Κι εγώ ξαφνιάστηκα βλέποντας τους υπόλοιπους συμμετέχοντες να εξαφανίζονται σιγά σιγά, κι αναρωτήθηκα πολλές φορές για ποιο λόγο συνέβη αυτό. Παρ' ολ' αυτά, θέλετε πείτε το συνανάγνωση, θέλετε πείτε το ανταλλαγή απόψεων, πάντως αφού φτάσαμε ως εδώ πιστεύω πως πρέπει να μιλήσουμε και για τα 2 εναπομείναντα μέρη του βιβλίου, όπως το κάναμε μέχρι τώρα. Κι ο ορισμός του τι είμαστε και τι κάνουμε δεν με απασχολεί.
Σημ.: Ταξί πάντως γεμίζουμε. Χωράμε ακριβώς!
τώρα έκανα ένα μικρό διάλειμμα για τσιγάρο και σε διάβασα. Ας πούμε οτιδήποτε, δεν έχω αντίρρηση καμία. Όπως κι αν έχει εγώ σαν Στράτης θέλω να πω ένα τεράστιο μπράβο στον φίλο Βασιλεύ Θέοντεν, σε σένα (ασφαλώς και στον πάτερ, που σαν συντονιστής της συνανάγνωσης ήταν κούκλος).
Λοιπόν, προτείνω αν συμφωνεί κι ο πάτερ να συνεχίσουμε ελεύθερη κουβέντα χωρίς περιορισμούς ανάγνωσης μέχρι το τέλος του βιβλίου.
Προσωπικά μιλώντας, δεν έχω αποχωρήσει από τη συνανάγνωση, απλώς έχω μείνει αρκετά πίσω σε σχέση με το ρυθμό που κανονίστηκε εξαρχής, λόγω έκτακτων υποχρεώσεων. Το βιβλίο το έχω ξαναδιαβάσει πριν χρόνια αλλά δεν θυμάμαι πολλές λεπτομέρειες. Διαβάζω το θέμα εδώ, αλλά προς το παρόν δεν έχω να προσθέσω κάτι σημαντικό. Για παράδειγμα, το μόνο που έχω να πω μέχρι τώρα είναι ότι η περιγραφή των καταστάσεων που διαδραματίζονται στην ιστορία μας και ειδικά όταν είναι αρκετά "αγχώδεις", είναι τόσο καλή που αγχώνει κι εμένα, σαν να με αφορά πραγματικά εκείνη τη στιγμή.
Αν παρόλα αυτά αποφασίσετε την παύση του παρόντος νήματος, ίσως θα μπορούσε να γίνει ένας σχολιασμός μετά το πέρας της πλήρους ανάγνωσης του βιβλίου, για όσα μέλη το ολοκλήρωσαν, αφού φαντάζομαι πως αρκετοί έχουμε διαφορετικό ρυθμό και ταχύτητα στην εξέλιξη του διαβάσματός του.
Ό,τι αποφασιστεί πάντως, εγώ εδώ θα είμαι να "παρακολουθώ" και να μιλήσω όταν θα έχω κάτι σημαντικό να πω
Αν παρόλα αυτά αποφασίσετε την παύση του παρόντος νήματος, ίσως θα μπορούσε να γίνει ένας σχολιασμός μετά το πέρας της πλήρους ανάγνωσης του βιβλίου, για όσα μέλη το ολοκλήρωσαν, αφού φαντάζομαι πως αρκετοί έχουμε διαφορετικό ρυθμό και ταχύτητα στην εξέλιξη του διαβάσματός του.
Ό,τι αποφασιστεί πάντως, εγώ εδώ θα είμαι να "παρακολουθώ" και να μιλήσω όταν θα έχω κάτι σημαντικό να πω
Συμφωνώ καλέ μου Στράτη.
Και κάτι που ξέχασα: ποτέ δεν υπήρξα συντονιστής στο οτιδήποτε. Το μόνο που έκανα ήταν να ανοίξω τούτο το νήμα και να προτείνω εδώ διάφορα διαδικαστικά στα οποία κανείς δεν αντιπρότεινε διαφορετικά (προς μεγάλη μου έκπληξη). Κατά τα άλλα, το αν θα συνεχιστεί ή όχι αυτή η συνανάγνωση σίγουρα δεν εξαρτάται από μένα αλλά από τα μέλη που την αποτελούν.
Και κάτι που ξέχασα: ποτέ δεν υπήρξα συντονιστής στο οτιδήποτε. Το μόνο που έκανα ήταν να ανοίξω τούτο το νήμα και να προτείνω εδώ διάφορα διαδικαστικά στα οποία κανείς δεν αντιπρότεινε διαφορετικά (προς μεγάλη μου έκπληξη). Κατά τα άλλα, το αν θα συνεχιστεί ή όχι αυτή η συνανάγνωση σίγουρα δεν εξαρτάται από μένα αλλά από τα μέλη που την αποτελούν.
Μέρος πρώτο:
Μέρος δεύτερο:
Μέρος τρίτο:
Μέρος τέταρτο:
Αρχές Ιουλίου, Αγία Πετρούπολη, Ρωσία, έτος 1866.
Τα μέχρι τώρα ονόματα (από μετάφραση: Σ. Παταντζής):
Ροντιόν Ρωμάνοβιτς Ρασκόλνικωφ (ο νέος, 23 χρονών)
Ντούνια / Αβντότια Ρομάνοβνα (η αδερφή)
Πουλχερία Ρασκολνίκοβα (η μητέρα)
Αλιόνα Ιβάνοβνα (η γριά τοκογλύφα / περίπου 60 χρονών)
Ελισάβετ Ιβάνοβνα [η μικρότερη αδερφή της γριάς (από άλλη μάνα) / περίπου 35 χρονών]
Ναστάσια (υπηρέτρια και μαγείρισσα τού σπιτιού)
Πρασκόβια Πάβλοβνα (σπιτονοικοκυρά)
Σεμιόν Ζαχάριτς / Μαρμελάντωφ
Κατερίνα Ιβάνοβνα (2η σύζυγος του Μαρμελάντωφ)
Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ (μοναχοκόρη του Μαρμελάντωφ / απ' τον 1ο γάμο / 18 χρονών)
Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων σύζυγος Ντούνιας και μακρινός συγγενής Μ. Πετρόβνα / 40 χρονών)
[Ιβάν Ιβάνοβιτς, Ντάρια Παύλοβνα, Ντάρια Φραντσόβνα, Ιβάν Αθανάσιεβιτς, (ράφτης) Καπερναούμωβ,, Αμαλία Φιοντόροβνα Λιπεβέσχελ (σημ. Σελ. 22, ως Αμαλία Φεντόροβνα), Λεμπεζιάντικωφ, Ραζουμίχιν (παλιός συμφοιτητής), Ποκόρεβ (παλιός φίλος / φοιτητής), Αθανάση Ιβάνοβιτς Βαχρούσιν, Σβιντριγκάιλωφ, Μάρθα Πετρόβνα, Μικόλκα, Κοχ]
Τα μέχρι τώρα ονόματα (από μετάφραση: Σ. Παταντζής):
Ροντιόν Ρωμάνοβιτς Ρασκόλνικωφ (ο νέος, 23 χρονών)
Ντούνια / Αβντότια Ρομάνοβνα (η αδερφή)
Πουλχερία Ρασκολνίκοβα (η μητέρα)
Αλιόνα Ιβάνοβνα (η γριά τοκογλύφα / περίπου 60 χρονών)
Ελισάβετ Ιβάνοβνα [η μικρότερη αδερφή της γριάς (από άλλη μάνα) / περίπου 35 χρονών]
Ναστάσια (υπηρέτρια και μαγείρισσα τού σπιτιού)
Πρασκόβια Πάβλοβνα (σπιτονοικοκυρά)
Σεμιόν Ζαχάριτς / Μαρμελάντωφ
Κατερίνα Ιβάνοβνα (2η σύζυγος του Μαρμελάντωφ)
Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ (μοναχοκόρη του Μαρμελάντωφ / απ' τον 1ο γάμο / 18 χρονών)
Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων σύζυγος Ντούνιας και μακρινός συγγενής Μ. Πετρόβνα / 40 χρονών)
[Ιβάν Ιβάνοβιτς, Ντάρια Παύλοβνα, Ντάρια Φραντσόβνα, Ιβάν Αθανάσιεβιτς, (ράφτης) Καπερναούμωβ,, Αμαλία Φιοντόροβνα Λιπεβέσχελ (σημ. Σελ. 22, ως Αμαλία Φεντόροβνα), Λεμπεζιάντικωφ, Ραζουμίχιν (παλιός συμφοιτητής), Ποκόρεβ (παλιός φίλος / φοιτητής), Αθανάση Ιβάνοβιτς Βαχρούσιν, Σβιντριγκάιλωφ, Μάρθα Πετρόβνα, Μικόλκα, Κοχ]
Στο πρώτο μέρος εμφανίστηκαν αρκετά ονόματα, πέρα από τους βασικούς χαρακτήρες παρουσιάστηκαν αρκετές διασκορπισμένες φιγούρες. Στο δεύτερο μέρος, λοιπόν, έχουμε την εμφάνιση αρκετών ακόμα:
Πρασκόβια Πάβλοβνα Ζαρνίτσυν / Πατσένκα (σπιτονοικοκυρά / 40 χρονών) / στο 2ο μέρος αναφέρεται πλέον ολόκληρο το όνομα της σπιτονοικοκυράς / ως κυρία Ζαρνίτσυν, χήρα δικαστικού παρέδρου).
Ναστάσια Πετρόβνα [υπηρέτρια και μαγείρισσα του σπιτιού / εδώ την αναφέρει λάθος ο Ραζουμίχιν ως Νικηφόροβνα (σελ. 114)]
Πορφύρης Σιμεόνοβιτς (ανακριτής, 30 χρονών / μακρινός συγγενής του Ραζουμίχιν)
Νικοντίμ Φόμιτς (διοικητής αστυνομικού τμήματος)
Ηλίας Πετρόβιτς (αξιωματικός ανακριτικού γραφείου / βοηθός διοικητή α/τ)
Ζαμιότοβ Αλέξανδρος Γρηγορίεβιτς (γραμματέας αστυνομικού τμήματος / ανακριτικό γραφείο)
Ζοσίμωφ (και ως Ζοσίμοφ / κατά τη μετάφραση): (ο νεαρός γιατρός)
[Λουίζα Ιβάνοβνα, θυρωρός Καρλ, Εριέττα, αυλικός σύμβουλος / δικηγόρος / επιχειρηματιας Τσεμπάρωφ, εκδότης Χερουβίμωφ, έμπορος Σεμιόν Σεμιόνοβιτς Τσελοπάγιεφ , υπάλληλος Αλέξης Σεμιόνοβιτς, Χαρλάμοβ / Μπουκ, στρατηγός Κομπέλιεβ, νεκρή κόρη σπιτονοικοκυράς Ναταλία Γιεγκόροβνα, Τολστιάκοβ, παλιατζής Φεντιάγεφ, Πεστριάκωφ, ταβερνιάρης / κλεπταποδόχος Ντούσκιν, μπογιατζής Νικολάι Ντεμέντιεφ (παιδικός φίλος Ραζουμίχιν / απ' το Ριαζάν), μπογιατζής Ντμίτρι, δικηγόρος Κριούκοβ, έμπορος Γιούσιν, η πανδοχέας Λιπεβέχσελ, φίλος του Πιότρ Πετρόβιτς: Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάντικωφ, Ντουκλίντα, Αφροσινιούσκα, νεαρός ταπετσιέρης Τίτο Βασίλιτς, νεαρός ταπετσιέρης Αλιόσα, το μεγαλύτερο κορίτσι της Κατερίνα Ιβάνοβνα: Πόλια (10 χρονών), Ιβάν Μιχαήλιτς: 1ος σύζυγος της Κατερίνας Ιβάνοβνα και πατέρας των μικρών κοριτσιών, Λύντα: μικρότερη κόρη της Κατερίνα Ιβάνοβνα, Κόλιας: το μικρό αγόρι της Κατερίνα Ιβάνοβνα πριγκίπισσα Μπεζεμέλνυ, πρίγκιπας Τσεγκολσκόι, σπιτονοικοκυρά της Κ. Ιβάνοβνα: Αμαλία Λουντβίγκοβνα / Ιβάν, / Σημ. Στο 2ο μέρος ο Μαρμελάντωφ αναφέρεται και ως: Ζαχάροβιτς (σελ. 165). Σημ.2 Στο τέλος του 2ου μέρους (σελ.176), η μητέρα του Ρόντια αναφέρεται ως: Πουλχερία Αλεξάνδροβνα Ρασκόλνικωφ].
Σημ. Στο πρώτο μέρος είχαμε το παραλήρημα, τη σκοτεινή διαδρομή μέχρι το διπλό φονικό. Στο δεύτερο μέρος, η αρρώστια που κυριαρχεί στις σκέψεις και στο σώμα του νέου· ο παλιός συμφοιτητής και φίλος του νέου, ο Ραζουμίχιν, επιβάλει τη δυναμική του παρουσία, το ξεχασμένο γραμμάτιο, η πρώτη επαφή του νέου με τον Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων γαμπρός), οι πρώτες κινήσεις του νέου για ομολογία ενοχής, ο απρόσμενος θάνατος του Μαρμελάντωφ, η πρώτη επαφή του νέου (μετά από 3 σχεδόν χρόνια) με τη μητέρα και την αδερφή του.
Πρασκόβια Πάβλοβνα Ζαρνίτσυν / Πατσένκα (σπιτονοικοκυρά / 40 χρονών) / στο 2ο μέρος αναφέρεται πλέον ολόκληρο το όνομα της σπιτονοικοκυράς / ως κυρία Ζαρνίτσυν, χήρα δικαστικού παρέδρου).
Ναστάσια Πετρόβνα [υπηρέτρια και μαγείρισσα του σπιτιού / εδώ την αναφέρει λάθος ο Ραζουμίχιν ως Νικηφόροβνα (σελ. 114)]
Πορφύρης Σιμεόνοβιτς (ανακριτής, 30 χρονών / μακρινός συγγενής του Ραζουμίχιν)
Νικοντίμ Φόμιτς (διοικητής αστυνομικού τμήματος)
Ηλίας Πετρόβιτς (αξιωματικός ανακριτικού γραφείου / βοηθός διοικητή α/τ)
Ζαμιότοβ Αλέξανδρος Γρηγορίεβιτς (γραμματέας αστυνομικού τμήματος / ανακριτικό γραφείο)
Ζοσίμωφ (και ως Ζοσίμοφ / κατά τη μετάφραση): (ο νεαρός γιατρός)
[Λουίζα Ιβάνοβνα, θυρωρός Καρλ, Εριέττα, αυλικός σύμβουλος / δικηγόρος / επιχειρηματιας Τσεμπάρωφ, εκδότης Χερουβίμωφ, έμπορος Σεμιόν Σεμιόνοβιτς Τσελοπάγιεφ , υπάλληλος Αλέξης Σεμιόνοβιτς, Χαρλάμοβ / Μπουκ, στρατηγός Κομπέλιεβ, νεκρή κόρη σπιτονοικοκυράς Ναταλία Γιεγκόροβνα, Τολστιάκοβ, παλιατζής Φεντιάγεφ, Πεστριάκωφ, ταβερνιάρης / κλεπταποδόχος Ντούσκιν, μπογιατζής Νικολάι Ντεμέντιεφ (παιδικός φίλος Ραζουμίχιν / απ' το Ριαζάν), μπογιατζής Ντμίτρι, δικηγόρος Κριούκοβ, έμπορος Γιούσιν, η πανδοχέας Λιπεβέχσελ, φίλος του Πιότρ Πετρόβιτς: Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάντικωφ, Ντουκλίντα, Αφροσινιούσκα, νεαρός ταπετσιέρης Τίτο Βασίλιτς, νεαρός ταπετσιέρης Αλιόσα, το μεγαλύτερο κορίτσι της Κατερίνα Ιβάνοβνα: Πόλια (10 χρονών), Ιβάν Μιχαήλιτς: 1ος σύζυγος της Κατερίνας Ιβάνοβνα και πατέρας των μικρών κοριτσιών, Λύντα: μικρότερη κόρη της Κατερίνα Ιβάνοβνα, Κόλιας: το μικρό αγόρι της Κατερίνα Ιβάνοβνα πριγκίπισσα Μπεζεμέλνυ, πρίγκιπας Τσεγκολσκόι, σπιτονοικοκυρά της Κ. Ιβάνοβνα: Αμαλία Λουντβίγκοβνα / Ιβάν, / Σημ. Στο 2ο μέρος ο Μαρμελάντωφ αναφέρεται και ως: Ζαχάροβιτς (σελ. 165). Σημ.2 Στο τέλος του 2ου μέρους (σελ.176), η μητέρα του Ρόντια αναφέρεται ως: Πουλχερία Αλεξάνδροβνα Ρασκόλνικωφ].
Σημ. Στο πρώτο μέρος είχαμε το παραλήρημα, τη σκοτεινή διαδρομή μέχρι το διπλό φονικό. Στο δεύτερο μέρος, η αρρώστια που κυριαρχεί στις σκέψεις και στο σώμα του νέου· ο παλιός συμφοιτητής και φίλος του νέου, ο Ραζουμίχιν, επιβάλει τη δυναμική του παρουσία, το ξεχασμένο γραμμάτιο, η πρώτη επαφή του νέου με τον Πιότρ Πετρόβιτς Λούζιν (μέλλων γαμπρός), οι πρώτες κινήσεις του νέου για ομολογία ενοχής, ο απρόσμενος θάνατος του Μαρμελάντωφ, η πρώτη επαφή του νέου (μετά από 3 σχεδόν χρόνια) με τη μητέρα και την αδερφή του.
Φτάσαμε, λοιπόν, στα μισά της σκοτεινής διαδρομής. Αν κάνουμε μία μικρή παύση και κοιτάξουμε πίσω θα δούμε ως εικόνες: Στο 1ο μέρος, κυρίαρχη μορφή ο νέος. Το παραλήρημά του, τα βήματα μέχρι το διπλό φονικό. Στο 2ο μέρος, η αρρώστια κυριαρχεί στις σκέψεις και στο σώμα του νέου· η έντονη παρουσία του Ραζουμίχιν (παλιός φίλος και συμφοιτητής του νέου), το ξεχασμένο γραμμάτιο, η πρώτη επαφή του νέου με τον Πιότρ Πέτροβιτς Λούζιν (μέλλων γαμπρός), οι πρώτες κινήσεις του νέου για ομολογία ενοχής, το τυχαίο, ο απρόσμενος θάνατος του Μαρμελάντωφ, και η πρώτη επαφή του νέου με τη μητέρα και την αδερφή του, μετά από 3 σχεδόν χρόνια.
Το 3ο μέρος είναι μία έκρηξη. Οι πρώτες εικόνες, στο δωμάτιο-φέρετρο του νέου, η πρώτη επαφή με τη μητέρα και την αδερφή του. Η παρουσία του Ραζουμίχιν σε κάθε βήμα -ως φύλακας άγγελος- και η αμοιβαία συμπάθεια με τις δύο γυναίκες [σημ. Εδώ εμφανίζεται ολόκληρο τ' όνομα του Ραζουμίχιν: Ρ. Ντμίτριν Προκόφιτς / επίσης, αποκαλύπτεται η χρονική διάρκεια γνωριμίας του με τον Ρόντια. 18 μήνες. / (ένα ακόμη σημείο, η μητέρα του νέου αποκαλύπτει: ο Ρόντια ως ιδιότροπος και ικανός για πράγματα που ούτε μπορεί να τα βάλει ο νους του ανθρώπου / ως παράδειγμα, πριν 18 μήνες, η ανακοίνωση του νέου για την πρόθεσή του να παντρευτεί την άρρωστη κόρη της σπιτονοικοκυράς του)]. Η περιγραφή απ' τον συγγραφέα, της αδερφής του νέου (Ντούνια Αβνότια Ρομάνοβνα) ως μία πολύ όμορφης κοπέλας, ψηλή, λυγερή, γεμάτη αυτοπεποίθηση. Εδώ γίνεται και αναφορά στη μητέρα τού νέου ως επίσης όμορφη γυναίκα 43 χρονών, ευαίσθητη και σχετικά άτολμη. Η διακριτική παρουσία του Ζοσίμοβ, του νεαρού γιατρού 27 χρονών. Εδώ φαίνεται κι ο μεγάλος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν για τη γνωριμία του, για την έντονη παρουσία της Ντούνιας:
[...]Η Αβντότια Ρομάνοβνα ήτανε πολύ όμορφη κοπέλα, ψηλή, λυγερή, γεροδεμένη, γεμάτη αυτοπεποίθηση, πράγμα που φαινότανε στην κάθε κίνησή της, χωρίς όμως αυτό ν' αφαιρεί τίποτα από την απλότητα και τη χάρη που είχανε οι κινήσεις της. Έμοιαζε με τον αδελφό της στο πρόσωπο, αυτή όμως ήτανε σωστή καλλονή. Είχε καστανά μαλλιά, λίγο πιο ανοιχτόχρωμα από τού αδελφού της. Τα μάτια της, μαύρα σχεδόν και αστραφτερά έδειχναν περηφάνια και, σε μερικές στιγμές, απέραντη καλοσύνη. Ήτανε χλωμή, όχι όμως αρρωστιάρα. Το πρόσωπό της έλαμπε από υγεία και φρεσκάδα.[...]
[...]Ήτανε πολύ φυσικό λοιπόν να χάσει αμέσως τα μυαλά του ο Ραζουμίχιν, ο φλογερός, ο ανοιχτόκαρδος, ο απλός Ραζουμίχιν, που ήτανε τίμιος και δυνατός σα μυθικός ιππότης και δεν είχε ξαναϊδεί ποτέ του τέτοια ομορφιά.[...]
Ο απότομος κι έντονος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν, αποκαλύπτει -στον νεαρό γιατρό- μέσα απ' το μεθύσι του τα έντονα στοιχεία τού χαρακτήρα του, για το ξαφνικό του πάθος για την Αβντότια Ρομάνοβνα, και -ίσως- για τον έρωτα:
[...]«Τι αξιολάτρευτο που είναι αυτό το κορίτσι!», είπε ο Ζοσίμοβ ξερογλείφοντας τα χείλη του, όταν βρέθηκαν οι δυο τους έξω, στον δρόμο.
«Αξιολάτρευτο; Είπες αξιολάτρευτο;», ούρλιαξε ο Ραζουμίχιν πηδώντας ξαφνικά κατά πάνω του και αρπάζοντάς τον από τον λαιμό. «Αν το ξαναπείς ακόμη μια φορά... Καταλαβαίνεις; Καταλαβαίνεις;», φώναξε κουνώντας τον από τον γιακά και κολλώντας τον πάνω στον τοίχο.[...]
Μέσα απ' τον μονόλογό του:
[...]Ωραία δικαιολογία ότι είχε μεθύσει! Αυτό το ηλίθιο άλλοθι τον ντρόπιαζε ακόμα πιο πολύ. Από μεθυσμένο μαθαίνεις την αλήθεια και αυτή η αλήθεια βγήκε στη φόρα ολόκληρη. Δηλαδή, είχε αποδείξει «τη βρωμιά τής ζηλόφθονης καρδιάς του». Επιτρεπότανε ποτέ σ' αυτόν, τον Ραζουμίχιν να κάνει τέτοιο όνειρο, έστω και για μια στιγμή; Τι ήτανε αυτός ο χθεσινός μεθύστακας, καυγατζής και παινεψιάρης, μπροστά σ' εκείνη την κοπέλα. «Είναι δυνατόν να κάνεις μια τόσο κυνική και γελοία σύγκριση;».[...]
[...]το τι σκέψεις πέρναγαν απ' το μυαλό του, άσ' τα... να μη μιλάμε γι' αυτές καλύτερα. Χμ! Άντε τώρα να τα βάλεις όλ' αυτά, δίπλα στην Αβντότια Ρομάνοβνα. Ε, όχι διάβολε![...]
Μερικά σημεία που ξεχώρισα:
Η απάντηση του νέου στη μητέρα του (για τη χρηματική βοήθεια στην κηδεία του Μαρμελάντωφ)
[...]»Για να βοηθήσεις τον άλλο, πρέπει πρώτα-πρώτα να 'χεις το δικαίωμα να το κάνεις, αλλιώς: Crevez, chiens, si vous n' etes pas contents»[...] / (Ψοφήστε σκυλιά, αν δεν είσαστε ευχαριστημένα).
Η ταπεινή μορφή, η Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ. 18 χρονών. Η εμφάνισή της στο μικρό δωμάτιο του νέου, η πρόσκληση προς τον νέο, για τη νεκρώσιμη ακολουθία, στο νεκροταφείο του αγίου Μητροφάνους και για το τραπέζι της παρηγοριάς.
Το κακό προαίσθημα της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνας για την Σόνια Σεμιόνοβνα.
Η εμφάνιση στο 3ο μέρος, του ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς. 35 χρονών. Η κουβέντα με τον νέο και η μάχη τού μυαλού:
[...]Το «περιβάλλον» έχει μεγάλη σημασία για το έγκλημα. Στο λέω εγώ».[...]
Η συζήτηση και ανάλυση για ένα άρθρο τού νέου σε “Περιοδικό Λόγο” (δημοσίευση 2 μήνες πριν, και 6 μήνες απ' όταν παράτησε και το πανεπιστήμιο).
Η ανάλυση και των δύο πλευρών είναι μοναδική:
[...]Με μια λέξη όλοι έχουν, κατά την άποψή μου, το ίδιο δικαίωμα και... vive la guerre eternelle – ώσπου να έρθει στη νέα Ιερουσαλήμ, βέβαια»
«Πιστεύετε λοιπόν στη νέα Ιερουσαλήμ;»
«Πιστεύω», απάντησε χωρίς δισταγμό ο Ρασκόλνικωφ.[...]
[...]«Και... πιστεύετε και στον Θεό; Με συγχωρείτε που είμαι τόσο περίεργος».
«Πιστεύω», απάντησε ο Ρασκόλνικωφ σηκώνοντας τα μάτια του και κοιτάζοντας τον Πορφύρη.[...]
Τέλος, ο άγνωστος άνδρας, 50 χρονών. Η σκιά, η πραγματικότητα και το φανταστικό. / Δεν τολμώ να πω τίποτα.
[...]»δε σκότωσα ένα πλάσμα ανθρώπινο αλλά δολοφόνησα μιαν αρχή, την αρχή.[...]
Τελευταία γραμμή:
[...]«Επιτρέψατέ μου να παρουσιαστώ: Αρκάδιος Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλωφ![...]
Το 3ο μέρος είναι μία έκρηξη. Οι πρώτες εικόνες, στο δωμάτιο-φέρετρο του νέου, η πρώτη επαφή με τη μητέρα και την αδερφή του. Η παρουσία του Ραζουμίχιν σε κάθε βήμα -ως φύλακας άγγελος- και η αμοιβαία συμπάθεια με τις δύο γυναίκες [σημ. Εδώ εμφανίζεται ολόκληρο τ' όνομα του Ραζουμίχιν: Ρ. Ντμίτριν Προκόφιτς / επίσης, αποκαλύπτεται η χρονική διάρκεια γνωριμίας του με τον Ρόντια. 18 μήνες. / (ένα ακόμη σημείο, η μητέρα του νέου αποκαλύπτει: ο Ρόντια ως ιδιότροπος και ικανός για πράγματα που ούτε μπορεί να τα βάλει ο νους του ανθρώπου / ως παράδειγμα, πριν 18 μήνες, η ανακοίνωση του νέου για την πρόθεσή του να παντρευτεί την άρρωστη κόρη της σπιτονοικοκυράς του)]. Η περιγραφή απ' τον συγγραφέα, της αδερφής του νέου (Ντούνια Αβνότια Ρομάνοβνα) ως μία πολύ όμορφης κοπέλας, ψηλή, λυγερή, γεμάτη αυτοπεποίθηση. Εδώ γίνεται και αναφορά στη μητέρα τού νέου ως επίσης όμορφη γυναίκα 43 χρονών, ευαίσθητη και σχετικά άτολμη. Η διακριτική παρουσία του Ζοσίμοβ, του νεαρού γιατρού 27 χρονών. Εδώ φαίνεται κι ο μεγάλος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν για τη γνωριμία του, για την έντονη παρουσία της Ντούνιας:
[...]Η Αβντότια Ρομάνοβνα ήτανε πολύ όμορφη κοπέλα, ψηλή, λυγερή, γεροδεμένη, γεμάτη αυτοπεποίθηση, πράγμα που φαινότανε στην κάθε κίνησή της, χωρίς όμως αυτό ν' αφαιρεί τίποτα από την απλότητα και τη χάρη που είχανε οι κινήσεις της. Έμοιαζε με τον αδελφό της στο πρόσωπο, αυτή όμως ήτανε σωστή καλλονή. Είχε καστανά μαλλιά, λίγο πιο ανοιχτόχρωμα από τού αδελφού της. Τα μάτια της, μαύρα σχεδόν και αστραφτερά έδειχναν περηφάνια και, σε μερικές στιγμές, απέραντη καλοσύνη. Ήτανε χλωμή, όχι όμως αρρωστιάρα. Το πρόσωπό της έλαμπε από υγεία και φρεσκάδα.[...]
[...]Ήτανε πολύ φυσικό λοιπόν να χάσει αμέσως τα μυαλά του ο Ραζουμίχιν, ο φλογερός, ο ανοιχτόκαρδος, ο απλός Ραζουμίχιν, που ήτανε τίμιος και δυνατός σα μυθικός ιππότης και δεν είχε ξαναϊδεί ποτέ του τέτοια ομορφιά.[...]
Ο απότομος κι έντονος ενθουσιασμός του Ραζουμίχιν, αποκαλύπτει -στον νεαρό γιατρό- μέσα απ' το μεθύσι του τα έντονα στοιχεία τού χαρακτήρα του, για το ξαφνικό του πάθος για την Αβντότια Ρομάνοβνα, και -ίσως- για τον έρωτα:
[...]«Τι αξιολάτρευτο που είναι αυτό το κορίτσι!», είπε ο Ζοσίμοβ ξερογλείφοντας τα χείλη του, όταν βρέθηκαν οι δυο τους έξω, στον δρόμο.
«Αξιολάτρευτο; Είπες αξιολάτρευτο;», ούρλιαξε ο Ραζουμίχιν πηδώντας ξαφνικά κατά πάνω του και αρπάζοντάς τον από τον λαιμό. «Αν το ξαναπείς ακόμη μια φορά... Καταλαβαίνεις; Καταλαβαίνεις;», φώναξε κουνώντας τον από τον γιακά και κολλώντας τον πάνω στον τοίχο.[...]
Μέσα απ' τον μονόλογό του:
[...]Ωραία δικαιολογία ότι είχε μεθύσει! Αυτό το ηλίθιο άλλοθι τον ντρόπιαζε ακόμα πιο πολύ. Από μεθυσμένο μαθαίνεις την αλήθεια και αυτή η αλήθεια βγήκε στη φόρα ολόκληρη. Δηλαδή, είχε αποδείξει «τη βρωμιά τής ζηλόφθονης καρδιάς του». Επιτρεπότανε ποτέ σ' αυτόν, τον Ραζουμίχιν να κάνει τέτοιο όνειρο, έστω και για μια στιγμή; Τι ήτανε αυτός ο χθεσινός μεθύστακας, καυγατζής και παινεψιάρης, μπροστά σ' εκείνη την κοπέλα. «Είναι δυνατόν να κάνεις μια τόσο κυνική και γελοία σύγκριση;».[...]
[...]το τι σκέψεις πέρναγαν απ' το μυαλό του, άσ' τα... να μη μιλάμε γι' αυτές καλύτερα. Χμ! Άντε τώρα να τα βάλεις όλ' αυτά, δίπλα στην Αβντότια Ρομάνοβνα. Ε, όχι διάβολε![...]
Μερικά σημεία που ξεχώρισα:
Η απάντηση του νέου στη μητέρα του (για τη χρηματική βοήθεια στην κηδεία του Μαρμελάντωφ)
[...]»Για να βοηθήσεις τον άλλο, πρέπει πρώτα-πρώτα να 'χεις το δικαίωμα να το κάνεις, αλλιώς: Crevez, chiens, si vous n' etes pas contents»[...] / (Ψοφήστε σκυλιά, αν δεν είσαστε ευχαριστημένα).
Η ταπεινή μορφή, η Σόνια Σεμιόνοβνα Μαρμελάντωφ. 18 χρονών. Η εμφάνισή της στο μικρό δωμάτιο του νέου, η πρόσκληση προς τον νέο, για τη νεκρώσιμη ακολουθία, στο νεκροταφείο του αγίου Μητροφάνους και για το τραπέζι της παρηγοριάς.
Το κακό προαίσθημα της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνας για την Σόνια Σεμιόνοβνα.
Η εμφάνιση στο 3ο μέρος, του ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς. 35 χρονών. Η κουβέντα με τον νέο και η μάχη τού μυαλού:
[...]Το «περιβάλλον» έχει μεγάλη σημασία για το έγκλημα. Στο λέω εγώ».[...]
Η συζήτηση και ανάλυση για ένα άρθρο τού νέου σε “Περιοδικό Λόγο” (δημοσίευση 2 μήνες πριν, και 6 μήνες απ' όταν παράτησε και το πανεπιστήμιο).
Η ανάλυση και των δύο πλευρών είναι μοναδική:
[...]Με μια λέξη όλοι έχουν, κατά την άποψή μου, το ίδιο δικαίωμα και... vive la guerre eternelle – ώσπου να έρθει στη νέα Ιερουσαλήμ, βέβαια»
«Πιστεύετε λοιπόν στη νέα Ιερουσαλήμ;»
«Πιστεύω», απάντησε χωρίς δισταγμό ο Ρασκόλνικωφ.[...]
[...]«Και... πιστεύετε και στον Θεό; Με συγχωρείτε που είμαι τόσο περίεργος».
«Πιστεύω», απάντησε ο Ρασκόλνικωφ σηκώνοντας τα μάτια του και κοιτάζοντας τον Πορφύρη.[...]
Τέλος, ο άγνωστος άνδρας, 50 χρονών. Η σκιά, η πραγματικότητα και το φανταστικό. / Δεν τολμώ να πω τίποτα.
[...]»δε σκότωσα ένα πλάσμα ανθρώπινο αλλά δολοφόνησα μιαν αρχή, την αρχή.[...]
Τελευταία γραμμή:
[...]«Επιτρέψατέ μου να παρουσιαστώ: Αρκάδιος Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλωφ![...]
Στο τέταρτο μέρος αρχίζουν οι παράλληλες ιστορίες να βρίσκουν σημεία επαφής· ο απροσδόκητος επισκέπτης τού Ροντιόν, ο Σβιντριγκάιλωφ (Αρκάδιος Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλωφ). Η άφιξή του στην Α. Πετρούπολη (μετά από οκτώ χρόνια), μία μέρα πριν από τη μητέρα και την αδερφή τού Ροντιόν. Η παραδοχή πως ήταν ερωτευμένος με την Ντούνια και: Η λογική είναι ο υπηρέτης των παθών μας. Η αινιγματική του απάντηση για το θάνατο της Μάρθας Πετρόβνα, η δική του εξήγηση για τα εφτά χρόνια κοινής ζωής με την Μάρθα Πετρόβνα, η σκέψη του Ροντιόν:
[...]ήτανε βέβαιος πια πως είχε να κάνει μ' έναν άνθρωπο αποφασισμένο να κάνει κάτι και πως το μυαλό του δούλευε καλά.[...]
Η εξιστόρηση για το πώς ξέπεσε στην επαρχία και για τα τότε χρέη του:
[...]με είχε τυλίξει ένας βρωμο-Έλληνας από το Νιεζίν. Τότε παρουσιάστηκε η Μάρθα Πετρόβνα. Παζάρεψε με τον δανειστή μου και με εξαγόρασε για τριάντα χιλιάδες ρούβλια (χρωστούσα όλα κι όλα 70 χιλιάδες). Την εξόφλησα μ' ένα νόμιμο γάμο και με πήρε μαζί της στο χωριό, σα να είχε βάλει στο χέρι κάποιο θησαυρό. Ήτανε πέντε χρόνια πιο μεγάλη από μένα και με αγαπούσε πολύ. Εφτά ολόκληρα χρόνια δεν το κούνησα από κει.[...]
Η παράξενη ιστορία με τα φαντάσματα και η επιμονή του να εξηγεί τις επισκέψεις της νεκρής Μάρθας Πετρόβνα:
[...]«Έχει έρθει ίσαμε τώρα τρεις φορές. Την πρώτη ήτανε την ίδια μέρα που τη θάψαμε, μια ώρα μετά την επιστροφή μας από το νεκροταφείο, μια μέρα πριν φύγω για την Πετρούπολη. Τη δεύτερη μού παρουσιάστηκε προχτές, στο ταξίδι, κατά τα χαράματα, στον σταθμό Μαλάια Βισέρα και την τρίτη μόλις πριν από δύο ώρες στο δωμάτιο που μένω. Ήμουνα ολομόναχος»[...]
Σημ. Παρακάτω αναφέρει πως έχει δει και στο παρελθόν φαντάσματα (τον υπηρέτη δουλοπάροικο Φίλιππο). / Στο τέλος αναφέρει πως δεν είναι αντίζηλος του Λούζιν, δεν θέλει τίποτα από την Ντούνια, μόνο μία τελευταία φορά να την συναντήσει και να της προσφέρει δέκα χιλιάδες ρούβλια ως συγγνώμη για τις στεναχώριες που της προκάλεσε, δηλώνει ως πιθανότητα να παντρευτεί. Γίνεται αναφορά και για τη διαθήκη της Μάρθας Πετρόβνα (οκτώ μέρες πριν πεθάνει), όπου αφήνει τρεις χιλιάδες ρούβλια στη Ντούνια.
Η συνάντηση του Ροντιόν και του Ραζουμίχιν στο δωμάτιο της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνα και Ντούνιας, με την προγραμματισμένη επίσκεψη του Λούζιν (Πιότρ Πετρόβιτς). Η άσχημη κατάληξη στα σχέδια του Λούζιν και η διάλυση του αρραβώνα του με την Ντούνια.
Η ανακοίνωση του Ροντιόν προς τη μητέρα του και την αδερφή του πως θα φύγει και να μην τον αναζητήσουν και πως πρέπει να τον ξεχάσουν. Η απάντηση του Ροντιόν προς τον Ραζουμίχιν, να μην ρωτήσει ποτέ γι΄ αυτόν όμως να μην εγκαταλείψει τις δύο γυναίκες:
[...] Με μία λέξη, από κείνο το βράδυ, ο Ραζουμίχιν έγινε για τις δύο γυναίκες αδερφός και γιος.[...]
Η επίσκεψη του Ροντιόν στο δωμάτιο της Σόνιας (ιδιοκτήτης ο ράφτης Καπερναούμωφ / βραδύγλωσσος και κουτσός, πατέρας εφτά παιδιών) / η αναφορά της Σόνιας για τον γείτονα της Κατερίνας Ιβάνοβνας, τον Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάτνικοβ, και τα βιβλία που τις δάνειζε. Η σκέψη του Ροντιόν:
[...]«Τρεις μόνο δρόμοι μένουν ανοιχτοί γι' αυτήν», συλλογίστηκε ο Ρασκόλνικωφ: «Να πέσει στο κανάλι, να την κλείσουν σε τρελλοκομείο ή να πάρει τον πραγματικό δρόμο της διαφθοράς, που θα ναρκώσει το πνεύμα της και θα κάνει την καρδιά της αναίσθητη σαν πέτρα»[...]
Η αναφορά στο όνομα της νεκρής Ελισάβετ (η φιλία της Σόνιας με την ευαίσθητη Ελισάβετ).
Η αναφορά στην πίστη προς τον Θεό:
[...]Το κερί στο στραβωμένο κηροπήγιο κόντευε να τελειώσει και φώτιζε αχνά μέσα σε τούτο το άθλιο δωμάτιο έναν φονιά και μια πόρνη που -παράξενο αλήθεια- συναντήθηκαν για να διαβάσουν το αιώνιο βιβλίο.[...]
Η αποκάλυψη του Ροντιόν πως έχουν να τραβήξουν τον ίδιο δύσκολο δρόμο, πως πρέπει να έρθει μαζί του για κάπου, και στο τέλος η αποκάλυψη πως όταν θα επιστρέψει την επομένη, θα της πει ποιος σκότωσε την Ελισάβετ.
Σημ.2 Πίσω από τη δεξιά πόρτα που χώριζε το δωμάτιο της Σόνιας από το διαμέρισμα της Γερτρούδη Κάρλοβα Ρέσλιχ, υπήρχε ένα άδειο ενδιάμεσο δωμάτιο, εκεί ήταν ο Σβιντριγκάιλωφ που κρυφάκουσε όλη τη συζήτηση.
Την επόμενη μέρα, στις 11 το πρωί, παρουσιάστηκε ο Ροντιόν στο αστυνομικό τμήμα, στον ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς (30 χρονών). Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, η ξαφνική εμφάνιση του κρατούμενου Νικολάι και η ομολογία του για τους φόνους της γριάς και της Ελισάβετ.
Η επιστροφή του Ροντιόν στο δωμάτιό του και η εμφάνιση του άγνωστου άνδρα (που είχε δει ξανά την προηγούμενη μέρα), η συγγνώμη προς τον Ροντιόν και η αποκάλυψη πως αυτός έδωσε στοιχεία ενοχής στον Πορφύρη (τη μέρα που ρωτούσε τους θυρωρούς για το δωμάτιο της γριάς και για το αίμα), και πως αυτός ήταν κρυμμένος στο πίσω δωμάτιο του ανακριτή Πορφύρη και τα είχε ακούσει όλα, πως δεν πίστευε πλέον στην ενοχή του Ροντιόν.
Το τέταρτο μέρος είναι μία σκληρή αποκάλυψη από μόνο του, πολλά επίπεδα χαρακτήρων, οι μοίρες των ηρώων έρχονται σε σύγκρουση κι ο χρόνος πιέζει για λύτρωση· οι ζωντανοί στον κόσμο των νεκρών και το ανάποδο, η ψυχή μέσα απ' τη σκληρή πραγματικότητα και η θέση της πίστης προς την κάθαρση.
[...]ήτανε βέβαιος πια πως είχε να κάνει μ' έναν άνθρωπο αποφασισμένο να κάνει κάτι και πως το μυαλό του δούλευε καλά.[...]
Η εξιστόρηση για το πώς ξέπεσε στην επαρχία και για τα τότε χρέη του:
[...]με είχε τυλίξει ένας βρωμο-Έλληνας από το Νιεζίν. Τότε παρουσιάστηκε η Μάρθα Πετρόβνα. Παζάρεψε με τον δανειστή μου και με εξαγόρασε για τριάντα χιλιάδες ρούβλια (χρωστούσα όλα κι όλα 70 χιλιάδες). Την εξόφλησα μ' ένα νόμιμο γάμο και με πήρε μαζί της στο χωριό, σα να είχε βάλει στο χέρι κάποιο θησαυρό. Ήτανε πέντε χρόνια πιο μεγάλη από μένα και με αγαπούσε πολύ. Εφτά ολόκληρα χρόνια δεν το κούνησα από κει.[...]
Η παράξενη ιστορία με τα φαντάσματα και η επιμονή του να εξηγεί τις επισκέψεις της νεκρής Μάρθας Πετρόβνα:
[...]«Έχει έρθει ίσαμε τώρα τρεις φορές. Την πρώτη ήτανε την ίδια μέρα που τη θάψαμε, μια ώρα μετά την επιστροφή μας από το νεκροταφείο, μια μέρα πριν φύγω για την Πετρούπολη. Τη δεύτερη μού παρουσιάστηκε προχτές, στο ταξίδι, κατά τα χαράματα, στον σταθμό Μαλάια Βισέρα και την τρίτη μόλις πριν από δύο ώρες στο δωμάτιο που μένω. Ήμουνα ολομόναχος»[...]
Σημ. Παρακάτω αναφέρει πως έχει δει και στο παρελθόν φαντάσματα (τον υπηρέτη δουλοπάροικο Φίλιππο). / Στο τέλος αναφέρει πως δεν είναι αντίζηλος του Λούζιν, δεν θέλει τίποτα από την Ντούνια, μόνο μία τελευταία φορά να την συναντήσει και να της προσφέρει δέκα χιλιάδες ρούβλια ως συγγνώμη για τις στεναχώριες που της προκάλεσε, δηλώνει ως πιθανότητα να παντρευτεί. Γίνεται αναφορά και για τη διαθήκη της Μάρθας Πετρόβνα (οκτώ μέρες πριν πεθάνει), όπου αφήνει τρεις χιλιάδες ρούβλια στη Ντούνια.
Η συνάντηση του Ροντιόν και του Ραζουμίχιν στο δωμάτιο της Πουλχερίας Αλεξάνδροβνα και Ντούνιας, με την προγραμματισμένη επίσκεψη του Λούζιν (Πιότρ Πετρόβιτς). Η άσχημη κατάληξη στα σχέδια του Λούζιν και η διάλυση του αρραβώνα του με την Ντούνια.
Η ανακοίνωση του Ροντιόν προς τη μητέρα του και την αδερφή του πως θα φύγει και να μην τον αναζητήσουν και πως πρέπει να τον ξεχάσουν. Η απάντηση του Ροντιόν προς τον Ραζουμίχιν, να μην ρωτήσει ποτέ γι΄ αυτόν όμως να μην εγκαταλείψει τις δύο γυναίκες:
[...] Με μία λέξη, από κείνο το βράδυ, ο Ραζουμίχιν έγινε για τις δύο γυναίκες αδερφός και γιος.[...]
Η επίσκεψη του Ροντιόν στο δωμάτιο της Σόνιας (ιδιοκτήτης ο ράφτης Καπερναούμωφ / βραδύγλωσσος και κουτσός, πατέρας εφτά παιδιών) / η αναφορά της Σόνιας για τον γείτονα της Κατερίνας Ιβάνοβνας, τον Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάτνικοβ, και τα βιβλία που τις δάνειζε. Η σκέψη του Ροντιόν:
[...]«Τρεις μόνο δρόμοι μένουν ανοιχτοί γι' αυτήν», συλλογίστηκε ο Ρασκόλνικωφ: «Να πέσει στο κανάλι, να την κλείσουν σε τρελλοκομείο ή να πάρει τον πραγματικό δρόμο της διαφθοράς, που θα ναρκώσει το πνεύμα της και θα κάνει την καρδιά της αναίσθητη σαν πέτρα»[...]
Η αναφορά στο όνομα της νεκρής Ελισάβετ (η φιλία της Σόνιας με την ευαίσθητη Ελισάβετ).
Η αναφορά στην πίστη προς τον Θεό:
[...]Το κερί στο στραβωμένο κηροπήγιο κόντευε να τελειώσει και φώτιζε αχνά μέσα σε τούτο το άθλιο δωμάτιο έναν φονιά και μια πόρνη που -παράξενο αλήθεια- συναντήθηκαν για να διαβάσουν το αιώνιο βιβλίο.[...]
Η αποκάλυψη του Ροντιόν πως έχουν να τραβήξουν τον ίδιο δύσκολο δρόμο, πως πρέπει να έρθει μαζί του για κάπου, και στο τέλος η αποκάλυψη πως όταν θα επιστρέψει την επομένη, θα της πει ποιος σκότωσε την Ελισάβετ.
Σημ.2 Πίσω από τη δεξιά πόρτα που χώριζε το δωμάτιο της Σόνιας από το διαμέρισμα της Γερτρούδη Κάρλοβα Ρέσλιχ, υπήρχε ένα άδειο ενδιάμεσο δωμάτιο, εκεί ήταν ο Σβιντριγκάιλωφ που κρυφάκουσε όλη τη συζήτηση.
Την επόμενη μέρα, στις 11 το πρωί, παρουσιάστηκε ο Ροντιόν στο αστυνομικό τμήμα, στον ανακριτή Πορφύρη Πετρόβιτς (30 χρονών). Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, η ξαφνική εμφάνιση του κρατούμενου Νικολάι και η ομολογία του για τους φόνους της γριάς και της Ελισάβετ.
Η επιστροφή του Ροντιόν στο δωμάτιό του και η εμφάνιση του άγνωστου άνδρα (που είχε δει ξανά την προηγούμενη μέρα), η συγγνώμη προς τον Ροντιόν και η αποκάλυψη πως αυτός έδωσε στοιχεία ενοχής στον Πορφύρη (τη μέρα που ρωτούσε τους θυρωρούς για το δωμάτιο της γριάς και για το αίμα), και πως αυτός ήταν κρυμμένος στο πίσω δωμάτιο του ανακριτή Πορφύρη και τα είχε ακούσει όλα, πως δεν πίστευε πλέον στην ενοχή του Ροντιόν.
Το τέταρτο μέρος είναι μία σκληρή αποκάλυψη από μόνο του, πολλά επίπεδα χαρακτήρων, οι μοίρες των ηρώων έρχονται σε σύγκρουση κι ο χρόνος πιέζει για λύτρωση· οι ζωντανοί στον κόσμο των νεκρών και το ανάποδο, η ψυχή μέσα απ' τη σκληρή πραγματικότητα και η θέση της πίστης προς την κάθαρση.
Μέρος πέμπτο:
Μέρος έκτο:
Επίλογος:
Στο πέμπτο μέρος έχουμε μπει για τα καλά σε χωράφια της ψυχολογίας και της θεολογικής κάθαρσης, ένα δύσκολο κομμάτι με αμέτρητους συμβολισμούς, μία ψυχολογική ανατομία για τη σκοτεινή ηθική και πράξη.
Ο Λούζιν (Πιότρ Πετρόβιτς) μετά απ' την άσχημη κατάληξη της συνάντησης του με τη Ντούνια και την Πουλχερία Αλεξάνδροβνα, θεωρεί υπεύθυνο τον Ροντιόν, όπου και μισεί με όλη του τη δύναμη. Εδώ μας αποκαλύπτει ο αφηγητής τον πρώην προστατευόμενό του και συγκάτοικο (εδώ και δέκα μέρες) και φίλο του Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάτνικωφ (ένας νεαρός, καχεκτικός, που δήλωνε προοδευτικός -ως εκφραστής τής «νέα γενιάς» που ήθελε να δημιουργίσει μία καινούργια πρωτότυπη «κομούνα»), ο Λούζιν του αποκάλυψε τα γεγονότα στον Αντρέι (πράγμα που μετάνιωσε), δεν μπορούσε να δεχτεί την απόρριψη από κατώτερούς του,(και τα χαμένα λεφτά από τις προετοιμασίες που είχε κάνει), από την άλλη ο Αντρέι Σεμιόνοβιτς δήλωσε προοδευτικός με έτοιμη θεωρία, όμως στην πράξη ήταν ακραία συντηρητικός. Στο τραπέζι της παρηγοριάς που ετοίμασε η Κατερίνα Ιβάνοβνα ήταν καλεσμένοι και οι δύο (ο Λούζιν ως το πιο σημαντικό πρόσωπο απ' όλους τους νοικάρηδες). Η ιδιοκτήτρια Αμαλία Ιβάνοβνα είχε προσκληθεί κι αυτή (που οργάνωσε και φρόντισε το τραπέζι).
Το πρόστυχο σχέδιο του Λούζιν για τη Σόνια, να την κατηγορήσει ως κλέφτρα, η ξαφνική είσοδός του στο τραπέζι της παρηγοριάς για τις κατηγορίες και οι αποκαλύψεις των σχεδίων του απ' τον Αντρέι και τον Ροντιόν. Η αποτυχία του τραπεζιού της παρηγοριάς, οι καλοί νοικάρηδες που δεν ήρθαν· οι κουρελήδες και οι τελευταίοι, ήταν οι μόνοι που παρουσιάστηκαν και η κατηγορία της Σόνιας έφεραν την καταστροφή. Η σκέψη πως ο καθένας μπορούσε να ταπεινώσει χωρίς το παραμικρό ενδοιασμό τη Σόνια και τα υπόλοιπα μέλη της εξαθλιωμένης οικογένειας είναι διάχυτη παντού.
Η επίσκεψη του Ροντιόν στο δωμάτιο της Σόνιας, η προσπάθεια να λυτρωθεί, ν' αποκαλύψει την αλήθεια του, η προσπάθεια ν' αποδείξει το σκοτάδι και το τυχαίο:
[...]«Ας πούμε πως ο Λούζιν δεν ήθελε να σε κυνηγήσει», άρχισε να λέει δίχως να κοιτάζει τη Σόνια. «Αν όμως το ήθελε και ήτανε μέσα στα σχέδιά του, θα μπορούσε να σε κλείσει στη φυλακή, αν δε βρισκόμασταν εκεί εγώ και ο Λεμπεζιάτνικωφ, έτσι δεν είναι;».
«Ναι», είπε εκείνη με σιγανή φωνή. «Ναι», ξανάπε αφηρημένα και την έπιασε ταραχή.
«Και θα μπορούσε μια χαρά να μη βρίσκομαι εκεί. Όσο για τον Λεμπεζιάτνικωφ ξαναγύρισε τυχαία».
Η Σόνια δε μίλησε.
«Αν λοιπόν σ' έκλειναν στη φυλακή, τι θα γινότανε; Θυμάσαι τι σου είπα χτες;»[...]
Η τραγική στιγμή που αποκαλύπτει την ενοχή του στη Σόνια, η σπαρακτική απάντηση της Σόνιας πως δε θα τον εγκαταλείψει ποτέ. Η απάντηση του Ροντιόν πως η πράξη του ήταν στη σκέψη πως: Ήθελα να γίνω Ναπολέων, η ηθική διάσταση των πράξεών του και η θέση του κακού σε κάθε του βήμα, ως πραγματικού ενόχου:
[...]»Είναι νόμος φυσικός να μην αλλάξουν, Σόνια. Έτσι είναι... Και τώρα ξέρω πως όποιος είναι δυνατότερος στο μυαλό και στην ψυχή, αυτός θα είναι και ο αφέντης τους. Όποιος τολμάει πολλά, δικαιώνεται στα μάτια τους. Όποιος τους λογαριάζει λιγότερο, γίνεται νομοθέτης τους και όποιος έχει το περισσότερο θράσος, έχει και την τελευταία λέξη. Έτσι ήτανε και έτσι θα είναι πάντοτε. Μόνο οι τυφλοί δεν το βλέπουν».[...]
[...]Η Σόνια κατάλαβε πως η άγρια αυτή θεωρία ήτανε άρθρο πίστεως για τον Ρασκόλνικωφ.[...]
[...]«Ω, πάψε, πάψε!», φώναξε η Σόνια. «Απομακρύνθηκες απ' τον Θεό και ο Θεός σε τιμώρησε και σε παρέδωσε στον διάβολο!...».[...]
[...]«Σώπα, Σόνια, δε γελάω καθόλου. Το ξέρω πολύ καλά και μόνος μου ότι ο διάβολος μ' έσπρωχνε. Σώπα, σώπα!»[...]
Η ξαφνική εμφάνιση του Λεμπεζιάτνικωφ, να τους ενημερώσει για την τρέλα της Κατερίνας Ιβάνοβνα, πήρε τα τρία της παιδιά (Πόλια, Λένια και Κόλια) και βγήκε στους δρόμους ουρλιάζοντας και τραγουδώντας, με τα μικρά παιδιά να κλαίνε με τρόμο.
Η εγκατάλειψη και η απάνθρωπη εικόνα είναι απλωμένη σε όλες τις σελίδες, η δύναμη του ανθρώπου να ξεπεράσει τον διάβολο, η αφήγηση είναι τρομακτική που δύσκολα μπορεί να περιγράψει κάποιος. Η κατάρρευση της Κατερίνας Ιβάνοβνα απ' την αρρώστια και ο σκληρός θάνατος. Στο τέλος, η εμφάνιση του Σβιντριγκάιλωφ, η ανακοίνωση πως αναλαμβάνει όλα τα έξοδα της κηδείας και την υποχρέωση να προστατεύσει τα μικρά (με την εισαγωγή τους σε καλό ορφανοτροφείο και την παροχή οικονομικής βοήθειας στα μικρά), η επίσης ξαφνική ανακοίνωση πως ξέρει πολλά για τον Ροντιόν (κρυφάκουσε την ομολογία του Ροντιόν στη Σόνια).
Το πέμπτο μέρος το ξεχώρισα για τους συμβολισμούς, σπαρακτικό και σκοτεινό όσο τίποτε άλλο. Η Σόνια ως Χριστός, ο Ροντιόν ως η ανθρώπινη ψυχή και κάπου εκεί κι ο διάβολος. Δεν τολμώ περισσότερα γιατί η κουβέντα είναι ατελείωτη.
Ο Λούζιν (Πιότρ Πετρόβιτς) μετά απ' την άσχημη κατάληξη της συνάντησης του με τη Ντούνια και την Πουλχερία Αλεξάνδροβνα, θεωρεί υπεύθυνο τον Ροντιόν, όπου και μισεί με όλη του τη δύναμη. Εδώ μας αποκαλύπτει ο αφηγητής τον πρώην προστατευόμενό του και συγκάτοικο (εδώ και δέκα μέρες) και φίλο του Αντρέι Σεμιόνοβιτς Λεμπεζιάτνικωφ (ένας νεαρός, καχεκτικός, που δήλωνε προοδευτικός -ως εκφραστής τής «νέα γενιάς» που ήθελε να δημιουργίσει μία καινούργια πρωτότυπη «κομούνα»), ο Λούζιν του αποκάλυψε τα γεγονότα στον Αντρέι (πράγμα που μετάνιωσε), δεν μπορούσε να δεχτεί την απόρριψη από κατώτερούς του,(και τα χαμένα λεφτά από τις προετοιμασίες που είχε κάνει), από την άλλη ο Αντρέι Σεμιόνοβιτς δήλωσε προοδευτικός με έτοιμη θεωρία, όμως στην πράξη ήταν ακραία συντηρητικός. Στο τραπέζι της παρηγοριάς που ετοίμασε η Κατερίνα Ιβάνοβνα ήταν καλεσμένοι και οι δύο (ο Λούζιν ως το πιο σημαντικό πρόσωπο απ' όλους τους νοικάρηδες). Η ιδιοκτήτρια Αμαλία Ιβάνοβνα είχε προσκληθεί κι αυτή (που οργάνωσε και φρόντισε το τραπέζι).
Το πρόστυχο σχέδιο του Λούζιν για τη Σόνια, να την κατηγορήσει ως κλέφτρα, η ξαφνική είσοδός του στο τραπέζι της παρηγοριάς για τις κατηγορίες και οι αποκαλύψεις των σχεδίων του απ' τον Αντρέι και τον Ροντιόν. Η αποτυχία του τραπεζιού της παρηγοριάς, οι καλοί νοικάρηδες που δεν ήρθαν· οι κουρελήδες και οι τελευταίοι, ήταν οι μόνοι που παρουσιάστηκαν και η κατηγορία της Σόνιας έφεραν την καταστροφή. Η σκέψη πως ο καθένας μπορούσε να ταπεινώσει χωρίς το παραμικρό ενδοιασμό τη Σόνια και τα υπόλοιπα μέλη της εξαθλιωμένης οικογένειας είναι διάχυτη παντού.
Η επίσκεψη του Ροντιόν στο δωμάτιο της Σόνιας, η προσπάθεια να λυτρωθεί, ν' αποκαλύψει την αλήθεια του, η προσπάθεια ν' αποδείξει το σκοτάδι και το τυχαίο:
[...]«Ας πούμε πως ο Λούζιν δεν ήθελε να σε κυνηγήσει», άρχισε να λέει δίχως να κοιτάζει τη Σόνια. «Αν όμως το ήθελε και ήτανε μέσα στα σχέδιά του, θα μπορούσε να σε κλείσει στη φυλακή, αν δε βρισκόμασταν εκεί εγώ και ο Λεμπεζιάτνικωφ, έτσι δεν είναι;».
«Ναι», είπε εκείνη με σιγανή φωνή. «Ναι», ξανάπε αφηρημένα και την έπιασε ταραχή.
«Και θα μπορούσε μια χαρά να μη βρίσκομαι εκεί. Όσο για τον Λεμπεζιάτνικωφ ξαναγύρισε τυχαία».
Η Σόνια δε μίλησε.
«Αν λοιπόν σ' έκλειναν στη φυλακή, τι θα γινότανε; Θυμάσαι τι σου είπα χτες;»[...]
Η τραγική στιγμή που αποκαλύπτει την ενοχή του στη Σόνια, η σπαρακτική απάντηση της Σόνιας πως δε θα τον εγκαταλείψει ποτέ. Η απάντηση του Ροντιόν πως η πράξη του ήταν στη σκέψη πως: Ήθελα να γίνω Ναπολέων, η ηθική διάσταση των πράξεών του και η θέση του κακού σε κάθε του βήμα, ως πραγματικού ενόχου:
[...]»Είναι νόμος φυσικός να μην αλλάξουν, Σόνια. Έτσι είναι... Και τώρα ξέρω πως όποιος είναι δυνατότερος στο μυαλό και στην ψυχή, αυτός θα είναι και ο αφέντης τους. Όποιος τολμάει πολλά, δικαιώνεται στα μάτια τους. Όποιος τους λογαριάζει λιγότερο, γίνεται νομοθέτης τους και όποιος έχει το περισσότερο θράσος, έχει και την τελευταία λέξη. Έτσι ήτανε και έτσι θα είναι πάντοτε. Μόνο οι τυφλοί δεν το βλέπουν».[...]
[...]Η Σόνια κατάλαβε πως η άγρια αυτή θεωρία ήτανε άρθρο πίστεως για τον Ρασκόλνικωφ.[...]
[...]«Ω, πάψε, πάψε!», φώναξε η Σόνια. «Απομακρύνθηκες απ' τον Θεό και ο Θεός σε τιμώρησε και σε παρέδωσε στον διάβολο!...».[...]
[...]«Σώπα, Σόνια, δε γελάω καθόλου. Το ξέρω πολύ καλά και μόνος μου ότι ο διάβολος μ' έσπρωχνε. Σώπα, σώπα!»[...]
Η ξαφνική εμφάνιση του Λεμπεζιάτνικωφ, να τους ενημερώσει για την τρέλα της Κατερίνας Ιβάνοβνα, πήρε τα τρία της παιδιά (Πόλια, Λένια και Κόλια) και βγήκε στους δρόμους ουρλιάζοντας και τραγουδώντας, με τα μικρά παιδιά να κλαίνε με τρόμο.
Η εγκατάλειψη και η απάνθρωπη εικόνα είναι απλωμένη σε όλες τις σελίδες, η δύναμη του ανθρώπου να ξεπεράσει τον διάβολο, η αφήγηση είναι τρομακτική που δύσκολα μπορεί να περιγράψει κάποιος. Η κατάρρευση της Κατερίνας Ιβάνοβνα απ' την αρρώστια και ο σκληρός θάνατος. Στο τέλος, η εμφάνιση του Σβιντριγκάιλωφ, η ανακοίνωση πως αναλαμβάνει όλα τα έξοδα της κηδείας και την υποχρέωση να προστατεύσει τα μικρά (με την εισαγωγή τους σε καλό ορφανοτροφείο και την παροχή οικονομικής βοήθειας στα μικρά), η επίσης ξαφνική ανακοίνωση πως ξέρει πολλά για τον Ροντιόν (κρυφάκουσε την ομολογία του Ροντιόν στη Σόνια).
Το πέμπτο μέρος το ξεχώρισα για τους συμβολισμούς, σπαρακτικό και σκοτεινό όσο τίποτε άλλο. Η Σόνια ως Χριστός, ο Ροντιόν ως η ανθρώπινη ψυχή και κάπου εκεί κι ο διάβολος. Δεν τολμώ περισσότερα γιατί η κουβέντα είναι ατελείωτη.
Το αδιέξοδο του Ροντιόν μπροστά στην παρουσία του Σβιντριγκάιλωφ, μία σκοτεινή παρουσία τόσο έντονη που θα βοηθούσε να τον παρομοιάσουμε ως έκπτωτο άγγελο, ως αντίχριστο ή ακόμα και τον ίδιο τον διάβολο. Τρεις μέρες μετά το θάνατο της Κατερίνας Ιβάνοβνα τον συνάντησε δύο φορές, ο Σβιντριγκάιλωφ είχε αναλάβει όλα τα έξοδα, και τα ορφανά είχαν έναν προστάτη για το μέλλον τους. Στα τελευταία μοναχικά του βήματα, ο Ροντιόν, ένιωθε μία σκοτεινή παρουσία δίπλα του, παντού. Η σκέψη του για τη μητέρα και την αδερφή του τον βασάνιζε και τον έπιανε πανικός, τα τελευταία εικοσιτετράωρα, θα πήγαινε σε δρόμους που δε θα θυμόταν, η κατάληξη στο δωμάτιο του τα ξημερώματα και στις 2 το μεσημέρι θα έτρωγε για πρώτη και τελευταία φορά με όρεξη, με λαιμαργία.
Η επίσκεψη του Ραζουμίχιν και η απέραντη θλίψη του που δεν μπορεί να καταλάβει κανέναν, τα μυστικά, όλα αυτά που άδικα του κρύβουν, η παραδοχή του Ροντιόν προς τον φίλο του, πως είναι αγνός άνθρωπος, τίμιος και άξιος να είναι στο πλάι της αδερφής του και της μητέρας του, πως πρέπει να αγαπάει την Ντούνια (όπως κι αυτή). Το άγνωστο γράμμα που έλαβε η Ντούνια, η ομολογία του Νικολάι και η πίστη του Ραζουμίχιν προς τον εξασθενημένο φίλο του, και πως ακόμα κι ο Πορφύρης δήλωνε υπέρ του Ροντιόν.
Μετά την αποχώρηση του Ραζουμίχιν, η ξαφνική επίσκεψη του Πορφύρη και η καθαρή του εξήγηση, πως ξέρει πλέον καλά πως ο Ροντιόν είναι ο δολοφόνος, πως πρέπει να παραδοθεί και πως θα κρατήσει το λόγο του για έντιμη στάση απέναντί του. Η αποκάλυψη για την ομολογία του νεαρού Νικολάι ως «μάρτυρα» προς εξιλέωση στο Θεό του, και η απόφασή του να σηκώσει το βάρος της άδικης ενοχής ως απόδειξη της πίστης του, την «αποδοχή του πόνου», να υποφέρει γιατί πρέπει να υποφέρει.
Οι τελευταίες κουβέντες του Πορφύρη προς τον Ροντιόν δίνουν το νόημα της τελευταίας επίσκεψής του:
[...]»Σας βλέπω σαν άνθρωπο που θα προτιμούσε να τον κάνουν κομμάτια, παρά να σκοτώσει, και που θα κοίταζε τον δήμιό του χαμογελώντας, φτάνει μονάχα να είχε βρει μια πίστη ή έναν Θεό. Βρέστε κάτι τέτοιο και θα ζήσετε![...]
Σημ. Ο χρόνος που έδωσε ο Πορφύρης στον Ροντιόν ήταν 48 ώρες (κυνικά συμπλήρωσε πως αν επιλέξει την αυτοκτονία τουλάχιστον ν' αφήσει σημείωμα που να εξηγεί και να ομολογεί τις πράξεις του).
Η επόμενη εικόνα είναι η απελπισμένη αναζήτηση απ' τον Ροντιόν του Σβιντριγκάιλωφ, ίσως για κάτι καινούργιο, κάποια υπόδειξη, ή κάποιο διέξοδο. Η συνάντησή τους ήταν και μία αποκάλυψη για το σκοτεινό παρελθόν του Σβιντριγκάιλωφ, οι φήμες για τους θανάτους που ίσως προκάλεσε, οι σκοτεινές προθέσεις του για τη Ντούνια (που δεν ομολογούσε), η παρουσίαση ως όμορφου και σαγηνευτικού άντρα, πρόστυχου και γυναικά. Τα πάθη του, οι ανήλικες και ο ρόλος τους μέσα στη σκοτεινή του διαδρομή, η άποψή του πως:
[...]Η διαφθορά έχει τουλάχιστον μια σταθερότητα που στηρίζεται στην ίδια τη φύση και δεν επηρεάζεται από τις ιδιοτροπίες τής φαντασίας μας.[...]
Η διήγησή του για τα εφτά χρόνια με τη Μάρθα Πετρόβνα, για τις απιστίες του και για τον αγνό έρωτά του για την Ντούνια, για την υπηρέτρια Παράσα ως δόλωμα, για τις προσπάθειές του να σαγηνέψει τη Ντούνια και η θεωρία του γυναικοκατακτητή:
[...]»ένα μέσο που δε σε ξεγελάει ποτέ και που πετυχαίνει σε όλες τις γυναίκες, χωρίς εξαίρεση: Την πολύ γνωστή κολακεία. Δεν υπάρχει στον κόσμο τίποτα πιο δύσκολο από την ειλικρίνεια και τίποτα πιο εύκολο από την κολακεία.[...]
Η αποκάλυψη του επικείμενου γάμου του με τη συνδρομή μίας πρόστυχης γυναίκας, της Ρέσλιχ. Ο αρραβώνας του πριν 2 ημέρες με μία ανήλικη (σε 1 μήνα θα γινόταν 16 χρονών) και πως δεν είχε καμία σημασία η διαφορά της ηλικίας (αυτός 50 χρονών), η περιγραφή του για το πόσο τον ερέθιζε όλη αυτή η ιστορία· επίσης η περιγραφή του για ένα βράδυ σε ένα καταγώγιο, για μια μικρή 13 χρονών, να χορεύει μέσα στο μεθυσμένο πλήθος και στην άκρη η μητέρα του μικρού κοριτσιού, και στο τέλος η γνωριμία του μαζί τους ως προστάτης με καλούς σκοπούς, με έντονα υπονοούμενα στην αφήγησή του.
Η μυστική συνάντηση του Σβιντριγκάιλωφ με τη Ντούνια στο δωμάτιό του, η αποκάλυψη ότι ξέρει πως ο Ροντιόν είναι ο δολοφόνος, και οι κινήσεις του με πρόθεση ακόμα και να βιάσει τη Ντούνια. Το όπλο στα χέρια της Ντούνιας κι ο πυροβολισμός ξυστά απ' το κεφάλι του, στο τέλος η εγκατάλειψη των σχεδίων του και η ελευθέρωση της Ντούνιας.
Όλο το βράδυ μέχρι τις 10 ο Σβιντριγκάιλωφ πήγαινε σε καταγώγια, κερνούσε τις παρέες που έκανε, αργότερα, η επίσκεψή του στο δωμάτιο της Σόνιας και η προσφορά του με τις αποδείξεις των καταθέσεων στα ορφανά, καθώς και χρήματα, στο τέλος η δήλωση:
[...]»Για τον Ροντιόν Ρομάνοβιτς οι δρόμοι είναι δύο: Ή μια σφαίρα στο κεφάλι ή η Σιβηρία.[...]
Τα μεσάνυχτα, η επίσκεψή του στο σπίτι της μικρής αρραβωνιαστικιάς και η προσφορά του με 15 χιλιάδες ρούβλια. Η κατάληξη της διαδρομής στο άθλιο ξενοδοχείο «Η Ανδριανούπολις», ο εφιάλτης με τα λουλούδια και το νεκρό κορίτσι στο φέρετρο. Ο χτύπος του ρολογιού από μακρυά να δείχνει τρεις, οι παραισθήσεις, το μικρό κορίτσι 5 χρονών, η επαναφορά στις 5 το πρωί, το πιστόλι με τη μία σφαίρα και η αυτοκτονία του έξω από ένα μεγάλο κτήριο και οι τελευταίες κουβέντες μ' έναν σκοπό της πύλης.
Η βραδινή επίσκεψη του Ροντιόν στη μητέρα και την αδερφή του μετά απ' την άγνωστη περιπλάνησή του, η απέραντη αγάπη της μητέρας και ο θαυμασμός της για τον σοφό νεαρό (εδώ γίνεται αναφορά στην ηλικία του Ροντιόν, 23 χρονών), η αβίαστη θλίψη του Ροντιόν:
[...]«Μανούλα, ό,τι και αν συμβεί, ό,τι κι αν ακούσεις για μένα, θα μ' αγαπάς όπως τώρα;[...]
Η απελπισία του για το άγνωστο:
[...]«Όχι. Γονάτισε όμως και παρακάλεσε για μένα τον Θεό. Ίσως να φτάσει ως τον Θεό η προσευχή σου»[...]
Η επιστροφή του για τελευταία φορά στο δωμάτιό του, η συνάντηση με την Ντούνια που περίμενε, η συμφωνία για παράδοση και ομολογία, τα σημάδια πίστης για ζωή:
[...]«Δεν πίστευα, αλλά πριν από λίγο αγκαλιαστήκαμε και κλάψαμε μαζί με τη μητέρα. Δεν έχω καμιά πίστη, κι όμως την παρακάλεσα να προσευχηθεί για μένα στον Θεό. Μονάχα ο Θεός μπορεί να ξέρει πώς έγινε αυτό το πράγμα. Εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα, Ντούνια».[...]
Η παραδοχή πως δείλιασε μπροστά στο θάνατο, ενώ μέχρι τώρα πίστευε πως δεν τον φοβάται, ο φόβος για όλα:
[...]»Ο φόβος τής ομορφιάς είναι το πρώτο σκαλοπάτι τής αδυναμίας.[...]
Η επίσκεψη στη Σόνια για να ζητήσει τον σταυρό, η απόφαση να πάει αμέσως να ομολογήσει, η πορεία του μέχρι το αστυνομικό τμήμα και η παρουσία του στον «Μπαρούτη» Ηλία Πετρόβιτς, ο δισταγμός, τα νέα για την παραίτηση του Ζαμιότοβ και το συγκλονιστικό νέο της αυτοκτονίας του Σβιντριγκάιλωφ, και στο τέλος η ομολογία του Ροντιόν για τα δύο φονικά στον Ηλία Πετρόβιτς.
Η επίσκεψη του Ραζουμίχιν και η απέραντη θλίψη του που δεν μπορεί να καταλάβει κανέναν, τα μυστικά, όλα αυτά που άδικα του κρύβουν, η παραδοχή του Ροντιόν προς τον φίλο του, πως είναι αγνός άνθρωπος, τίμιος και άξιος να είναι στο πλάι της αδερφής του και της μητέρας του, πως πρέπει να αγαπάει την Ντούνια (όπως κι αυτή). Το άγνωστο γράμμα που έλαβε η Ντούνια, η ομολογία του Νικολάι και η πίστη του Ραζουμίχιν προς τον εξασθενημένο φίλο του, και πως ακόμα κι ο Πορφύρης δήλωνε υπέρ του Ροντιόν.
Μετά την αποχώρηση του Ραζουμίχιν, η ξαφνική επίσκεψη του Πορφύρη και η καθαρή του εξήγηση, πως ξέρει πλέον καλά πως ο Ροντιόν είναι ο δολοφόνος, πως πρέπει να παραδοθεί και πως θα κρατήσει το λόγο του για έντιμη στάση απέναντί του. Η αποκάλυψη για την ομολογία του νεαρού Νικολάι ως «μάρτυρα» προς εξιλέωση στο Θεό του, και η απόφασή του να σηκώσει το βάρος της άδικης ενοχής ως απόδειξη της πίστης του, την «αποδοχή του πόνου», να υποφέρει γιατί πρέπει να υποφέρει.
Οι τελευταίες κουβέντες του Πορφύρη προς τον Ροντιόν δίνουν το νόημα της τελευταίας επίσκεψής του:
[...]»Σας βλέπω σαν άνθρωπο που θα προτιμούσε να τον κάνουν κομμάτια, παρά να σκοτώσει, και που θα κοίταζε τον δήμιό του χαμογελώντας, φτάνει μονάχα να είχε βρει μια πίστη ή έναν Θεό. Βρέστε κάτι τέτοιο και θα ζήσετε![...]
Σημ. Ο χρόνος που έδωσε ο Πορφύρης στον Ροντιόν ήταν 48 ώρες (κυνικά συμπλήρωσε πως αν επιλέξει την αυτοκτονία τουλάχιστον ν' αφήσει σημείωμα που να εξηγεί και να ομολογεί τις πράξεις του).
Η επόμενη εικόνα είναι η απελπισμένη αναζήτηση απ' τον Ροντιόν του Σβιντριγκάιλωφ, ίσως για κάτι καινούργιο, κάποια υπόδειξη, ή κάποιο διέξοδο. Η συνάντησή τους ήταν και μία αποκάλυψη για το σκοτεινό παρελθόν του Σβιντριγκάιλωφ, οι φήμες για τους θανάτους που ίσως προκάλεσε, οι σκοτεινές προθέσεις του για τη Ντούνια (που δεν ομολογούσε), η παρουσίαση ως όμορφου και σαγηνευτικού άντρα, πρόστυχου και γυναικά. Τα πάθη του, οι ανήλικες και ο ρόλος τους μέσα στη σκοτεινή του διαδρομή, η άποψή του πως:
[...]Η διαφθορά έχει τουλάχιστον μια σταθερότητα που στηρίζεται στην ίδια τη φύση και δεν επηρεάζεται από τις ιδιοτροπίες τής φαντασίας μας.[...]
Η διήγησή του για τα εφτά χρόνια με τη Μάρθα Πετρόβνα, για τις απιστίες του και για τον αγνό έρωτά του για την Ντούνια, για την υπηρέτρια Παράσα ως δόλωμα, για τις προσπάθειές του να σαγηνέψει τη Ντούνια και η θεωρία του γυναικοκατακτητή:
[...]»ένα μέσο που δε σε ξεγελάει ποτέ και που πετυχαίνει σε όλες τις γυναίκες, χωρίς εξαίρεση: Την πολύ γνωστή κολακεία. Δεν υπάρχει στον κόσμο τίποτα πιο δύσκολο από την ειλικρίνεια και τίποτα πιο εύκολο από την κολακεία.[...]
Η αποκάλυψη του επικείμενου γάμου του με τη συνδρομή μίας πρόστυχης γυναίκας, της Ρέσλιχ. Ο αρραβώνας του πριν 2 ημέρες με μία ανήλικη (σε 1 μήνα θα γινόταν 16 χρονών) και πως δεν είχε καμία σημασία η διαφορά της ηλικίας (αυτός 50 χρονών), η περιγραφή του για το πόσο τον ερέθιζε όλη αυτή η ιστορία· επίσης η περιγραφή του για ένα βράδυ σε ένα καταγώγιο, για μια μικρή 13 χρονών, να χορεύει μέσα στο μεθυσμένο πλήθος και στην άκρη η μητέρα του μικρού κοριτσιού, και στο τέλος η γνωριμία του μαζί τους ως προστάτης με καλούς σκοπούς, με έντονα υπονοούμενα στην αφήγησή του.
Η μυστική συνάντηση του Σβιντριγκάιλωφ με τη Ντούνια στο δωμάτιό του, η αποκάλυψη ότι ξέρει πως ο Ροντιόν είναι ο δολοφόνος, και οι κινήσεις του με πρόθεση ακόμα και να βιάσει τη Ντούνια. Το όπλο στα χέρια της Ντούνιας κι ο πυροβολισμός ξυστά απ' το κεφάλι του, στο τέλος η εγκατάλειψη των σχεδίων του και η ελευθέρωση της Ντούνιας.
Όλο το βράδυ μέχρι τις 10 ο Σβιντριγκάιλωφ πήγαινε σε καταγώγια, κερνούσε τις παρέες που έκανε, αργότερα, η επίσκεψή του στο δωμάτιο της Σόνιας και η προσφορά του με τις αποδείξεις των καταθέσεων στα ορφανά, καθώς και χρήματα, στο τέλος η δήλωση:
[...]»Για τον Ροντιόν Ρομάνοβιτς οι δρόμοι είναι δύο: Ή μια σφαίρα στο κεφάλι ή η Σιβηρία.[...]
Τα μεσάνυχτα, η επίσκεψή του στο σπίτι της μικρής αρραβωνιαστικιάς και η προσφορά του με 15 χιλιάδες ρούβλια. Η κατάληξη της διαδρομής στο άθλιο ξενοδοχείο «Η Ανδριανούπολις», ο εφιάλτης με τα λουλούδια και το νεκρό κορίτσι στο φέρετρο. Ο χτύπος του ρολογιού από μακρυά να δείχνει τρεις, οι παραισθήσεις, το μικρό κορίτσι 5 χρονών, η επαναφορά στις 5 το πρωί, το πιστόλι με τη μία σφαίρα και η αυτοκτονία του έξω από ένα μεγάλο κτήριο και οι τελευταίες κουβέντες μ' έναν σκοπό της πύλης.
Η βραδινή επίσκεψη του Ροντιόν στη μητέρα και την αδερφή του μετά απ' την άγνωστη περιπλάνησή του, η απέραντη αγάπη της μητέρας και ο θαυμασμός της για τον σοφό νεαρό (εδώ γίνεται αναφορά στην ηλικία του Ροντιόν, 23 χρονών), η αβίαστη θλίψη του Ροντιόν:
[...]«Μανούλα, ό,τι και αν συμβεί, ό,τι κι αν ακούσεις για μένα, θα μ' αγαπάς όπως τώρα;[...]
Η απελπισία του για το άγνωστο:
[...]«Όχι. Γονάτισε όμως και παρακάλεσε για μένα τον Θεό. Ίσως να φτάσει ως τον Θεό η προσευχή σου»[...]
Η επιστροφή του για τελευταία φορά στο δωμάτιό του, η συνάντηση με την Ντούνια που περίμενε, η συμφωνία για παράδοση και ομολογία, τα σημάδια πίστης για ζωή:
[...]«Δεν πίστευα, αλλά πριν από λίγο αγκαλιαστήκαμε και κλάψαμε μαζί με τη μητέρα. Δεν έχω καμιά πίστη, κι όμως την παρακάλεσα να προσευχηθεί για μένα στον Θεό. Μονάχα ο Θεός μπορεί να ξέρει πώς έγινε αυτό το πράγμα. Εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα, Ντούνια».[...]
Η παραδοχή πως δείλιασε μπροστά στο θάνατο, ενώ μέχρι τώρα πίστευε πως δεν τον φοβάται, ο φόβος για όλα:
[...]»Ο φόβος τής ομορφιάς είναι το πρώτο σκαλοπάτι τής αδυναμίας.[...]
Η επίσκεψη στη Σόνια για να ζητήσει τον σταυρό, η απόφαση να πάει αμέσως να ομολογήσει, η πορεία του μέχρι το αστυνομικό τμήμα και η παρουσία του στον «Μπαρούτη» Ηλία Πετρόβιτς, ο δισταγμός, τα νέα για την παραίτηση του Ζαμιότοβ και το συγκλονιστικό νέο της αυτοκτονίας του Σβιντριγκάιλωφ, και στο τέλος η ομολογία του Ροντιόν για τα δύο φονικά στον Ηλία Πετρόβιτς.
Ήρθε το τέλος τής θλιβερής διαδρομής. Η Σιβηρία. 9 μήνες στο φρούριο φυλακή και 18 μήνες απ΄ την ημέρα του διπλού φονικού. Η δίκη και η ομολογία του Ροντιόν -με κάθε λεπτομέρεια- σε ανακριτές και δικαστές. Η εμφάνιση στοιχείων της μόνιμης υποχονδριακής κατάστασης, η απάντησή του στο βασικό ερώτημα των λόγων τού διπλού φονικού: η μιζέρια του.
Η ετυμηγορία για το σοβαρό έγκλημα ήταν επιεικής, και η απόδοση ελαφρυντικών όπως η μετάνοια και η διανοητική κατάσταση του νέου. Οι αποδείξεις του Ραζουμίχιν για στοιχεία υπέρ τού κατηγορούμενου, για έντιμη ζωή, φιλάνθρωπη και ηρωική στάση σε αδυνάτους. Η κατάθεση της σπιτονοικοκυράς του, πώς ο Ροντιόν έσωσε από φωτιά δύο μικρά κορίτσια.
Τέλος, η ανακοίνωση της καταδίκης του νέου σε 8 χρόνια καταναγκαστικά έργα.
Ο Ροντιόν πήρε τον δρόμο της εξορίας και μαζί ακολούθησε η Σόνια. Μετά από 2 μήνες παντρεύτηκαν η Ντούνια κι ο Ραζουμίχιν, που παράλληλα έκαναν σχέδια για το μέλλον (μαζί με τον Ροντιόν και τη Σόνια στη νέα τους ζωή). Η θλίψη της μητέρας του Ροντιόν για την απομάκρυνση του γιου της, η απόκρυψη απ' όλους για τα γεγονότα του διπλού φονικού και της καταδίκης, η αρρώστια και η τρέλα της μητέρας και στο τέλος ο θάνατός της μετά από εγκεφαλικό πυρετό. Η ζωή της Σόνιας στην εξορία, η αγάπη κι ο σεβασμός όλων προς το πρόσωπό της, το μίσος των υπολοίπων κρατουμένων στο πρόσωπο του άθεου Ροντιόν, η βαριά του αρρώστια και ο εφιάλτης. Τέλος η συγκλονιστική συνάντηση του Ροντιόν με τη Σόνια, το πρωινό δίπλα στην όχθη του ποταμού, το κλάμα του Ροντιόν και η αποκάλυψη της δύναμης της αγάπης, η πίστη για ζωή, για κάθαρση, για φως.
Σημ. Η Ντοστογιεφσκική ηθική, οι άνθρωποι με την ηθική σαν νόμο κι ο νόμος σαν ηθική. Η ιστορία του νέου, το διπλό φονικό, η εξαθλίωση, οι κατατρεγμένοι, οι εποχές που κυκλώνουν κι επιστρέφουν, ξανά και ξανά. Η αντίδραση τού ατόμου κάθε φορά που βρίσκεται κάτω από τραυματικές συνθήκες, κάθε στιγμή που υποβάλλεται σε εξωτερικές και εσωτερικές επιδράσεις και που είναι ανίκανο να ελέγξει και να ισορροπήσει, η απόγνωση και η τραυματική κατάσταση που επαναλαμβάνεται, ξανά και ξανά, η πραγματική και η εμμονική απειλή. Το πραγματικό και το φανταστικό. Ο φόνος και η λύτρωση, ο δολοφόνος κι ο ηγέτης, η ταπείνωση κι ο Θεός. Οι οδυνηρές καταστάσεις που επαναλαμβάνει ο νέος, το παραλήρημα και η γνώση. Οι ασυνείδητες κινήσεις του, το αίσθημα ενοχής και η επιβεβαίωση των πράξεων. Η μελαγχολία της θεωρίας του ως νέος Ναπολέων και οι αυτοκατηγορίες του, η επιλογή της αυτοκτονίας ή της ποινής και στο τέλος η ανάγκη για τιμωρία.
Η αναγκαία έννοια του Θεού, χωρίς αυτή την λέξη γκρεμίζονται όλα, οι αποδείξεις μέσα απ' την λογική, της κοσμολογικής, της ανθρώπινης ηθικής, και του τέλους. Το αναγκαίο άγνωστο.
Ο Ροντιόν ως η ανθρώπινη ψυχή και η Σόνια το χάδι του Θεού προς τον άνθρωπο. Η δύναμη του ανθρώπου να ξεπεράσει τον διάβολο, η ταπείνωση και το βάρος της τιμωρίας.
Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε, αμέτρητα υπέρ και κατά. Η ιστορία είναι η αναζήτηση και όχι ο μηδενισμός. Η επιλογή είναι άγνωστη για τον καθένα, το τυχαίο έχει θέση στα δεδομένα ως κάτι που υπάρχει, ίσως να μπορεί και να μετρηθεί, όμως κι αυτό ακόμα είναι μία επιλογή.
Μοναδικό έργο που δύσκολα αγγίζεις και που σίγουρα βγαίνεις κερδισμένος.
Η ετυμηγορία για το σοβαρό έγκλημα ήταν επιεικής, και η απόδοση ελαφρυντικών όπως η μετάνοια και η διανοητική κατάσταση του νέου. Οι αποδείξεις του Ραζουμίχιν για στοιχεία υπέρ τού κατηγορούμενου, για έντιμη ζωή, φιλάνθρωπη και ηρωική στάση σε αδυνάτους. Η κατάθεση της σπιτονοικοκυράς του, πώς ο Ροντιόν έσωσε από φωτιά δύο μικρά κορίτσια.
Τέλος, η ανακοίνωση της καταδίκης του νέου σε 8 χρόνια καταναγκαστικά έργα.
Ο Ροντιόν πήρε τον δρόμο της εξορίας και μαζί ακολούθησε η Σόνια. Μετά από 2 μήνες παντρεύτηκαν η Ντούνια κι ο Ραζουμίχιν, που παράλληλα έκαναν σχέδια για το μέλλον (μαζί με τον Ροντιόν και τη Σόνια στη νέα τους ζωή). Η θλίψη της μητέρας του Ροντιόν για την απομάκρυνση του γιου της, η απόκρυψη απ' όλους για τα γεγονότα του διπλού φονικού και της καταδίκης, η αρρώστια και η τρέλα της μητέρας και στο τέλος ο θάνατός της μετά από εγκεφαλικό πυρετό. Η ζωή της Σόνιας στην εξορία, η αγάπη κι ο σεβασμός όλων προς το πρόσωπό της, το μίσος των υπολοίπων κρατουμένων στο πρόσωπο του άθεου Ροντιόν, η βαριά του αρρώστια και ο εφιάλτης. Τέλος η συγκλονιστική συνάντηση του Ροντιόν με τη Σόνια, το πρωινό δίπλα στην όχθη του ποταμού, το κλάμα του Ροντιόν και η αποκάλυψη της δύναμης της αγάπης, η πίστη για ζωή, για κάθαρση, για φως.
Σημ. Η Ντοστογιεφσκική ηθική, οι άνθρωποι με την ηθική σαν νόμο κι ο νόμος σαν ηθική. Η ιστορία του νέου, το διπλό φονικό, η εξαθλίωση, οι κατατρεγμένοι, οι εποχές που κυκλώνουν κι επιστρέφουν, ξανά και ξανά. Η αντίδραση τού ατόμου κάθε φορά που βρίσκεται κάτω από τραυματικές συνθήκες, κάθε στιγμή που υποβάλλεται σε εξωτερικές και εσωτερικές επιδράσεις και που είναι ανίκανο να ελέγξει και να ισορροπήσει, η απόγνωση και η τραυματική κατάσταση που επαναλαμβάνεται, ξανά και ξανά, η πραγματική και η εμμονική απειλή. Το πραγματικό και το φανταστικό. Ο φόνος και η λύτρωση, ο δολοφόνος κι ο ηγέτης, η ταπείνωση κι ο Θεός. Οι οδυνηρές καταστάσεις που επαναλαμβάνει ο νέος, το παραλήρημα και η γνώση. Οι ασυνείδητες κινήσεις του, το αίσθημα ενοχής και η επιβεβαίωση των πράξεων. Η μελαγχολία της θεωρίας του ως νέος Ναπολέων και οι αυτοκατηγορίες του, η επιλογή της αυτοκτονίας ή της ποινής και στο τέλος η ανάγκη για τιμωρία.
Η αναγκαία έννοια του Θεού, χωρίς αυτή την λέξη γκρεμίζονται όλα, οι αποδείξεις μέσα απ' την λογική, της κοσμολογικής, της ανθρώπινης ηθικής, και του τέλους. Το αναγκαίο άγνωστο.
Ο Ροντιόν ως η ανθρώπινη ψυχή και η Σόνια το χάδι του Θεού προς τον άνθρωπο. Η δύναμη του ανθρώπου να ξεπεράσει τον διάβολο, η ταπείνωση και το βάρος της τιμωρίας.
Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε, αμέτρητα υπέρ και κατά. Η ιστορία είναι η αναζήτηση και όχι ο μηδενισμός. Η επιλογή είναι άγνωστη για τον καθένα, το τυχαίο έχει θέση στα δεδομένα ως κάτι που υπάρχει, ίσως να μπορεί και να μετρηθεί, όμως κι αυτό ακόμα είναι μία επιλογή.
Μοναδικό έργο που δύσκολα αγγίζεις και που σίγουρα βγαίνεις κερδισμένος.
Last edited: