Συντομευμένες εκδόσεις και διασκευές

[Ίζι]

Με αφορμή αυτήν την έκδοση των Αθλίων που από εδώ έμαθα ότι, αν και 980 σελίδες, είναι συντομευμένη, μπορείτε να μου πείτε πώς έχει προκύψει αυτή η πρακτική των πετσοκομμένων μεταφράσεων κλασικών έργων; Αν συμφωνείτε, για ποιον λόγο; Δεν θα έπρεπε να αναγράφεται ξεκάθαρα στο εξώφυλλο ή το οπισθόφυλλο το γεγονός αυτό; Την έχετε πατήσει με κάποιο βιβλίο;

Και, μια που το συζητάμε, πώς βρίσκετε τις διασκευές κλασικών έργων για παιδιά; Έχω διαβάσει μικρή αρκετές τέτοιες (π.χ. οι Άθλιοι, Δον Κιχώτης, Τζέιν Έυρ), με αποτέλεσμα να γνωρίζω τις ιστορίες, και δύσκολα να με πιάνει επιθυμία να διαβάσω κάποιο απ' αυτά όπως γράφτηκε. Τείνω, λοιπόν, να είμαι αρνητική και γι' αυτές. Βιβλία για παιδιά υπάρχουν πολλά, γιατί πρέπει οπωσδήποτε να έρθουν σε επαφή με μια κομμένη και διαμορφωμένη μορφή της κλασικής λογοτεχνίας;
(Τα Κλασικά Εικονογραφημένα, ωστόσο, μου αρέσουν)

 

[Ματσαμπλόκος]

Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί κι εμένα. Αξίζει, άραγε, να έρθει ένα παιδί σε επαφή με ένα πετσοκομμένο λογοτέχνημα -κι ας είναι μόνο σ' αυτήν τη μορφή προσιτό για την ηλικία του; Ή μήπως είναι καλύτερα να το διαβάσει μια και καλή όταν μεγαλώσει.

Στον ανιψιό μου που είναι 10 ετών του εξήγησα -με αφορμή κάτι προσφορές που έδωσε παλιά η Ελευθεροτυπία- ότι σε πολλά μεγάλα βιβλία συμβαίνει αυτό, να κυκλοφορούν δηλαδή σε "παιδική" μορφή. Και έδειξε να το καταλαβαίνει. Τώρα, βέβαια, το τι θα κάνει όταν μεγαλώσει, είναι άλλο καπέλο.

Προσωπικά, πάντως, δεν θα παροτρύνω τα δικά μου παιδιά (αν αποκτήσω) να διαβάσουν διασκευασμένες εκδόσεις.

 

[Πολύτλας Οδυσσεύς]

Σάντσο παρήγγειλα τη μετάφραση του Αυγέρη

Spoiler

40€ αλλά χαλάλι!

 

[Αζέλμα]

Για τη μετάφραση Κουχ: αυτήν έχω, δεν τη συμπαθώ καθόλου, έχει αφήσει απ'έξω καποια απ'τα αγαπημένα μου κομμάτια, δεν βλεπω την ώρα που θα έχω δικά μου λεφτά και θα πάρω όσους Άθλιους θέλω.
Για τις παιδικές εκδοχές βιβλίων: πραγματικά δεν βλεπω το λόγο που υπάρχουν! Εντάξει, και η δικιά μου πρώτη επαφή με τη λογοτεχνία μ'αυτά πρεπει να άρχισε.. Αλλα πολλές φορές αλλάζουν τελείως το βιβλίο παραλείποντας "σκληρές" σκηνές.. Βλέπε Παναγία των Παρισίων.
Πάντως θα το παρακολουθώ αυτό το νήμα να δω τι θα πουν και οι άλλοι.

 

[Ευστρατια]

Με αφορμή αυτήν την έκδοση των Αθλίων που από εδώ έμαθα ότι, αν και 980 σελίδες, είναι συντομευμένη, μπορείτε να μου πείτε πώς έχει προκύψει αυτή η πρακτική των πετσοκομμένων μεταφράσεων κλασικών έργων; Αν συμφωνείτε, για ποιον λόγο; Δεν θα έπρεπε να αναγράφεται ξεκάθαρα στο εξώφυλλο ή το οπισθόφυλλο το γεγονός αυτό; Την έχετε πατήσει με κάποιο βιβλίο;


()

Εγώ την πάτησα με αυτό το βιβλίο που το πήρα προχτές.. Τι κρίμα..

 

[Ντοστογιεφσκι]

Κι εγω την συγκεκριμενη εκδοση εχω διαβασει...που το καταλαβες οτι η εκδοση είναι συντομευμένη;λειπει μεγαλο κοματι απο την κανονικη εκδοση;

 

[Αδαμάντιος]

Δεν θεωρώ κακό να γίνονται συντομεύσεις-διασκευές κλασσικών έργων με σκοπό να διαβαστούν από παιδιά. Είναι μία πολύ καλή ευκαιρία, μικρά παιδιά με μειωμένες προσλαμβάνουσες λόγω ηλικίας, να έρθουν σε επαφή με κλασσικά έργα, με τα οποία θα ήταν δύσκολο να κατανοήσουν διαφορετικά. Αν με τον τρόπο αυτό αγαπήσουν το βιβλίο, να είστε σίγουροι ότι μεγαλώνοντας σίγουρα θα διαβάσουν και το πρωτότυπο. Θα ψάξουν να βρούν αυτά που είχαν χάσει στην πρώτη ανάγνωσή (που συνήθως είναι παραπάνω από μία). Αυτό δεν αφορά μόνο παιδιά, αλλά και ενήλικες με αντίστοιχες αναγνωστικές ικανότητες.

Αρκεί βέβαια, πάντα να αναφέρεται ότι δεν είναι το πρωτότυπο αλλά η διασκευή του κλασσικού κειμένου. Ή να το περάσουν οι γονείς στα παιδιά τους. Αυτή την στιγμή, η κόρη μου διαβάζει Σαίξπηρ. Σε μία πολύ καλή διασκευή, εν είδει διηγημάτων. Σίγουρα, στην πρωτότυπη μορφή δεν θα μπορούσαν να την κερδίσουν. Τώρα την άρεσαν πολύ και περιμένουμε να πάιξει κάποιος θίασος Σαίξπηρ για να πάμε να το δούμε και ζωντανά. Υπάρχουν πολλά κενά και πολλές άγνωστες λέξεις σε αυτή την ηλικία, που θα καθιστούσαν την ανάγνωση τέτοιας μορφής κειμένων, παρόμοια με την μελέτη και κατανόηση κβαντικής ηλεκτροδυναμικής από άτομο με γνώσεις φυσικής γυμνασίου. Κάτι ανάλογο, είναι και τα αρχαία Ελληνικά. Σίγουρα χάνει όποιος δεν ξέρει να διαβάζει το πρωτότυπο κείμενο, αλλά με την μετάφραση τουλάχιστον έρχετε σε επαφή με το πνεύμα των προγόνων μας.

Γενικεύοντας,

 

[Λευτέρης Λ]

Σχετικά με τα βιβλία του Ιουλίου Βερν από τις εκδόσεις "Αστήρ", ο Αστέρας έκανε εξαιρετικές ως προς την καλαισθησία εκδόσεις (πολύχρωμο εξώφυλλο "κόντρα πλακέ" με εξαιρετική εικονογράφηση, γκραβούρες κλπ) αλλά ήταν μάλλον όλα πετσοκομμένα, μερικά δε σίγουρα κατακρεουργημένα. Σε πολλά - απ ότι θυμάμαι - αναφερόταν πάντως η λέξη "διασκευή".
Είχα καμιά 40αρια απ' αυτά, κι ακόμα τα ψάχνω...

 

[Λευτέρης Λ]

Ο Αστέρας είχε εκδώσει 50 ακριβώς, κανονικά αριθμημένα. Έπαθα τρομερό σοκ όταν έμαθα ότι κάποιο χέρι είχε ΠΕΤΑΞΕΙ αρκετά απ' αυτά τα 35-40 που ανέφερα...το' χω ξαναγράψει παλιότερα...δε μπορώ ακόμα να το χωνέψω. Αναμνήσεις των 12-16 ετών μου...
Τα υπόλοιπα πρέπει να βρίσκονται στη βιβλιοθήκη της μεγάλης μου ανιψιάς...με βλέπω να κάνω ριφιφί
Θα 'χουνε μείνει καμιά 20αριά, σίγουρα...

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

δεν είχε τύχει ποτέ να διαβάσω Βερν από τον Αστέρα, τα περισσότερα που είχα διαβάσει στα παιδικά-εφηβικά μου χρόνια είναι από Άγκυρα και από Ρέκκο, και αυτά όμως πρέπει να είναι διασκευασμένα. Δεν θεωρώ ότι είναι κατ' ανάγκη κακό το να υπάρχει μια διασκευασμένη-απλοποιημένη "παιδική" εκδοχή ενός κλασικού μυθιστορήματος, αν 1. σέβεται το πνεύμα του έργου, 2. δεν αλλάζει το τέλος του έργου (έχω ακούσει για διασκευές της Παναγιάς των Παρισίων με χαπι εντ, αυτό νομίζω ότι είναι άθλιο), 3. Αναφέρεται ρητά ότι αυτό που διαβάζουμε δεν είναι το αρχικό κείμενο αλλά μια διασκευή του.

Προσωπικά όταν μεγαλώνοντας έμαθα ότι κάποια από τα αγαπημένα μου βιβλία των παιδικών μου χρόνων δεν ήταν τίποτα άλλο από εκτενείς περιλήψεις ένοιωσα κάποια απογοήτευση. κάποια τα ξαναδιάβασα (όπως τον Δον Κιχώτη πχ που διαβάζω τώρα) κάποια άλλα, ειδικά βιβλία που ενώ οι συγγραφείς τους δεν είχαν κατά νου ότι θα γινόταν παιδικά-εφηβικά αναγνώσματα σήμερα τα θεωρούμε σχεδόν αποκλειστικά σαν τέτοια (όπως πχ τον Γκιούλιβερ ή τον Ροβινσώνα Κρούσο) είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα εντοπίσει σε πλήρη έκδοση.

Πρόσφατα σχετικά βρήκα σε ένα περίπτερο σε έκδοση τσέπης ένα από τα λιγότερο γνωστά μυθιστορήματα του Βερν, που στο οπισθόφυλλο τόνιζε ότι ήταν πλήρης έκδοση του κειμένου. Πέρα από την εκνευριστική προχειρότητα της έκδοσης που σε δυσκολεύει να παρακολουθήσεις την εξέλιξη της ιστορίας (σε ορισμένα σημεία το γνωστό νησί ονομάζεται Τζάβα ενώ σε άλλα σημεία αναφέρεται σαν Ιάβα) εντόπισα κάποια χάσματα στην αφήγηση, αρχικά θεώρησα ότι ήταν προσωπική εντύπωση λόγω της κακής ποιότητας της μετάφρασης, όμως μετά από από μια πρόχειρη διαδικτυακή έρευνά μου βρήκα τον αριθμό των κεφαλαίων ελλειπή, πράγμα που με κάνει να θεωρώ ότι απλά κόπηκαν σελίδες του πρωτότυπου χωρίς έστω να γίνει προσπάθεια διασκευής του εναπομείναντος κειμένου ώστε να μπαλωθούν οι τρύπες. Αυτό προσωπικά με λύπησε πολύ και δε νομίζω να είμαι υπερβολικός στις αντιδράσεις μου. Κάτι τέτοιο το θεωρώ πολύ χειρότερο από μια απλοποιημένη διασκεύη.

 

[Χρηστος Αλεξανδριδης]

Το <<Πορτραίτο>> που έχουμε οι περισσότεροι δεν είναι αυτό της Ελευθεροτυπίας; (η έκδοση που χρησιμοποιήθηκε και στην παρουσίαση)
Θα χαρώ ειλικρινά αν με διαψεύσεις, αλλά έχω την εντύπωση πως είναι κομμένη.

Δεν ξερω,εχω αυτη απ τα ελληνικα γραμματα.Αγχωθηκα τωρα με τις συντομευμενες μεταφρασεις.Κατι ειχα ακουσει απ τη θεια μου αλλα δεν εδωσα σημασια.Ξερεις κι αλλα βιβλια πετσοκομμενα?

 

[Πολύτλας Οδυσσεύς]

Οι Άθλιοι από Λιβάνη είναι «πετσοκομμένο»

 

[Αζέλμα]

Δεν ξερω,εχω αυτη απ τα ελληνικα γραμματα.Αγχωθηκα τωρα με τις συντομευμενες μεταφρασεις.Κατι ειχα ακουσει απ τη θεια μου αλλα δεν εδωσα σημασια.Ξερεις κι αλλα βιβλια πετσοκομμενα?

Μην πανικοβάλλεσαι ακόμη! Δεν είμαι σίγουρη γι' αυτό που λέω..
Κι εγώ έπαθα έναν πανικό προχτές με τον Τζέκιλ και Χάιντ, και παρατήρησα πως υπερβολικά πολλά βιβλία πετσοκόβονται γι' αυτό δεν μπορεί να φτιάξει κανείς λίστα. Αλλά οι Άθλιοι που ανέφερε ο Οδυσσέας, επειδή κυκλοφορούν παντού, θα ήταν καλό όλοι να έχουν στο νου πως έχουν "πειραχτεί"

Σοβαρά; Κανείς δεν συμπαθεί πραγματικά τον Ντόριαν; Ούτε τον Μπάζιλ; Έχουν μια απ' τις ωραιότερες σχέσεις που έχω δει στη Λογοτεχνία (και δεν είναι κάτι μυστικό για να βάλω πλοκή).

 

[Πολύτλας Οδυσσεύς]

Μα πώς είναι δυνατόν ο μέσος Έλληνας να μην μπορεί να διαβάσει μια ολοκληρωμένη έκδοση των Αθλίων; (εγώ ευτυχώς έχω δυο τόμους τούβλα με 700 σελίδες έκαστος και με κάτι ωραία σχέδια μέσα! Μετάφραση Μάρκου Αυγέρη. Θα το αρχίσω μετά τον Πλούταρχο)

 

[Χρηστος Αλεξανδριδης]

Ρε παιδια εδω υπαρχει θεμα.Αν ξερει καποιος το οποιοδηποτε βιβλιο που ειναι πετσοκομμενο,εκτος απ τους Αθλιους,ας το αναφερει να ξερουμε και οι υπολοιποι τι γινεται.Ευχαριστω!

 

[Λορένα]

Οταν διαβασα τους αθλιους (της εφημεριδας, με τους 2 τομους, 1.200 σελ. συνολο) μια φιλη μου, μου ειπε οτι τους διαβασε μικρη, στην συντομευμενη εκδοση προφανως, και απο την μια δεν ηξερε οτι ηταν συντομευση, αλλα δεν εχει και ορεξη να την διαβασει καιξανα ολοκληρη. Οπως μου ειπε, μικρη διαβασε παρα πολλα εργα κλασσικης λογοτεχνιας σε παιδικη εκδοση, οποτε θεωρει πως εχει ξεμπερδεψει απο αυτα.

Οποτε εδω το "κακο" του να διαβαζει ενα παιδι μια συντομευμενη εκδοση...

Απο την αλλη προκυπτει το ερωτημα : πως ξερεις ποτε ειναι η ολοκληρη; Μετρας σελιδες;

 

[Πεταλούδα]

Με την εμπειρία μάλλον το μαθαίνεις και σε συζητήσεις όπως εδώ. Κανονικά όταν είναι συντομευμένη έκδοση πρέπει να το αναφέρει, γιατί είναι κρίμα να μην γνωρίζεις το πραγματικό έργο, αλλά μια περιεκτική ιστορία.

 

[Αζέλμα]

Πιστεύω πως δεν έχει νόημα για ένα παιδί να διαβάσει ένα μεγάλο έργο στην πιο απλοποιημένη του μορφή μόνο και μόνο για την πλοκή - και μετά τι, θα ξαναδιαβάσει το βιβλίο όταν μεγαλώσει για να δει τις φιλοσοφίες και περιγραφές; Ποιος θα μπει σ'αυτόν τον πειρασμό όταν ξέρει ήδη την πλοκή; Για μένα, το στόρι και τα υπόλοιπα στοιχεία του βιβλίου πρέπει να είναι αχώριστα. Αυτό, (δηλ. το να διαβάσεις ένα βιβλίο ξανά για το εκτεταμένο φιλοσοφικό κομμάτι) μου έχει συμβεί μόνο σε μία ή δυο περιπτώσεις οπου το κίνητρό μου ήταν υπερβολικά δυνατό.

@Λορένα, θύμισέ μου σε παρακαλώ ποια μετάφραση εννοείς;

 

[Λορένα]

Αζελμα, οι τομοι ηταν εκδοσης 4π, του βηματος, αυτης εδω την προσφορας , που την βλεπω να κυκλοφορει και παλι στα περιπτερα..με 1 ευρω φθηνοτερη



Λοιπον μολις θυμηθηκα πως την "τζεην Ευρ" την εχω διαβασει σε παρα πολλες εκδοσεις..

Αρχικα σε παιδικη εκδοση οπου και την γνωρισα και μ΄αρεσε. Επειτα μου την χαρισαν παλι σε μια παιδικη εκδοση.

Μετα την διαβασα απο την δανειστικη βιβλιοθηκη σε 2 τομους (οποτε ηταν η ολοκληρωμενη και μου αρεσε παρα μα παρα πολυ ομολογω)

Και τελος την αγορασα απο την παραπανω προσφορα (4π), οπου και η μεταφραση της με κουρασε παρα (μα παρα) πολυ.. Σχεδον ξενερωσα

4 φορες συνολο...

Οι 2 τελευταιες θεωρω πως ηταν η ολοκληρωμενη εκδοση του βιβλιου με διαφορετικες μεταφρασεις.

Ομως.. ενω με την μια βαρισουν πολυ, και οι δυο ολοκληρωμενες απλα εδιναν περισσοτερες πληροφοριες σε πραγματα και καταστασεις.

Στο συγκεκριμενο βιβλιο... μια χαρα ηταν και οι παιδικες εκδοσεις, θεωρω.. Οι περαιτερω λεπτομερειες, προοριζοταν για οποιον λατρεψε τοσο πολυ το βιβλιο (σαν εμενα) που ηθελε και το κατι παραπανω, εστω και αν αυτο ηταν μια προταση..

 

[Άλντερ]

Η γνώμη μου είναι πως είναι καλό που υπάρχουν απλές συντομευμένες διασκευές που να στοχεύουν σε μικρότερες ηλικίες. Και φυσικά πρέπει να το αναφέρουν, για αυτό δεν γίνεται λόγος.

Το σκεπτικό μου στηρίζεται εν μέρει στο τι μου άρεσε εμένα όταν ήμουν μικρός. Πρίν αποκτήσω το πρώτο ολόδικο μου βιβλίο, το μόνο που υπήρχε στην βιβλιοθήκη ήταν τα βιβλία των γονιών μου. Επιβλητικά, μεγάλοι τόμοι που στα μάτια μου φάνταζαν ως την μηλιά στον παράδεισο. Κάτι απαγορευμένο, κάτι απόμακρο, κάτι που δεν αγγίζουμε. Το μήλο στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ένα βιβλίο του πατέρα μου, το Βυθίσατε το Βίσμαρκ του G.S.Forester, που ενώ είναι δερματόδετο, απο έξω είχε ένα χάρτινο αφαιρούμενο εξώφυλλο με το θωρηκτό σε όλη του την μεγαλοπρέπεια. Το έβλεπα απο καιρό, το τριγύριζα, χάζευα το εξώφυλλο, αλλά ποτέ δεν το άνοιγα απο φόβο. Καιρό αργότερα επιχείρησα να το ανοίξω και να δω τι είναι αυτό που ονομάζουμε βιβλίο (με μόνη εμπειρία τα σχολικά μου βιβλία που δεν είχαν καμιά σχέση με αυτό. Έτσι το άνοιξα, γεμάτος χαρά για ανακάλυψη, μέχρι που στην πρώτη σελίδα και λίγο απο την δεύτερη δεν ήξερα τι στην ευχή έκανα με αυτό στα χέρια μου. Δεν ξέρω τι περίμενα, αλλά διάβαζα λεπτομέρειες, πολλές λεπτομέρειες σε έναν τόνο που δεν ήξερα πως να κατατάξω. Και έτσι το έβαλα πίσω στην θέση του απογοητευμένος αλλά και με περιέργεια του τί λόγο ύπαρξης είχε στην βιβλιοθήκη και τι σήμαινε για τον πατέρα μου να το έχει εκεί.

Το πρώτο βιβλίο που μου έκαναν δώρο, την Καλύβα του Μπαρμπα-Θωμά, ήταν μιας πολύ πιο φιλικότερης προσέγγισης (παρόλο που δεν αποτέλεσε το κίνητρο για να αγαπησω τα βιβλία), που διάβαζα πολύ γρήγορα και εύκολα, με μια ροή που θύμιζε παραμύθι. Και μετά στα βιβλία του Ιούλιου Βέρν (όπου ήρθε και η αγάπη για το διάβασμα) εκεί άρχισαν όλα να αποκτούν νόημα.

Σήμερα, μπορώ με την ίδια ευκολία να ξαναδιαβάσω τα "παιδικά" βιβλία μου, και λίγο θα με πειράξει που δεν έτυχα των πιστών εκδόσεων τους. Ο λόγος.. ίσως και να μην υπάρχει λόγος. Ισως επειδή μια καλή ιστορία είναι το ίδιο καλή με 50 σελίδες η με 500 σελίδες. Ισως οι κανονικές εκδόσεις να είχαν για εμένα το ίδιο παγωμένο συναίσθημα που μου άφησε το Βυθίσατε το Βίσμαρκ, και να μην είχα ασχοληθεί ποτέ ξανά με βιβλία και την χαρά του διαβάσματος. Η τωρινή αναζήτηση τους στις πλήρης εκδόσεις; Δεν ξέρω, για εμένα δεν έχει σημασία γιατι κρατώ την χαρά του διαβάσματος και δεν μένω στις λεπτομέρειες. Όπως ανέφερα, μια όμορφη ιστορία παραμένει μια όμορφη ιστορία με λίγες η πολλές λέξεις.