Συνώνυμα - Αντώνυμα: Πανελλαδικές 2014 "Νεοελληνική Γλώσσα"

[Φαροφύλακας]

εδώ τα συνώνυμα του 2017
______________________


Σήμερα, Τετάρτη 28 Μαΐου, στις πανελλαδικές (πανελλήνιες) εξετάσεις του 2014, στο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα, ζητήθηκαν συνώνυμα για τις λέξεις: αναλίσκεται, οικουμενική, διαστρεβλώσεις, ολωσδιόλου, ευζωίας και αντώνυμα για: κοινόχρηστος, συμμετοχή, αυτοακυρώνεται, γνώση, αδιάκοπης

Αφορούν την θέση τους σε κείμενο που δόθηκε, οπότε δίνω μικρό απόσπασμα και δίπλα τα συνώνυμα/αντώνυμα.

Όποιος θέλει δίνει κι άλλες προτάσεις

Θέμα Β3 α: Συνώνυμα

• αναλίσκεται (...ένας άνθρωπος [...], που αναλίσκεται με ειλικρίνεια...) ⇒ αναλώνεται, (αυτο)θυσιάζεται, προσφέρεται
• οικουμενική (…η οικουμενική ψυχή αισθάνεται βαθύτερα την ταλαιπωρία του ανθρώπου…) ⇒ πανανθρώπινη, παγκόσμια
• διαστρεβλώσεις (…η ανθρωπιά, καθώς κι ένα σωρό άλλοι όροι, έχει υποστεί τρομακτικές διαστρεβλώσεις.) ⇒ αλλοιώσεις, παρερμηνείες
• ολωσδιόλου (…εννοούμε ολωσδιόλου διαφορετικό πράγμα ο καθένας.) ⇒ τελείως, ολότελα, παντελώς
• ευζωίας (Η ανθρώπινη λαιμαργία, η δίψα της ευζωίας δεν αφήνει τόπο για ευγενικά αισθήματα.) ⇒ καλοπέρασης

Θέμα Β3 β: Αντώνυμα

• κοινόχρηστος (ένας όρος κοινόχρηστος) ⇒ ασυνήθιστος, σπάνιος, εξεζητημένος
• συμμετοχή ⇒ αποχή
• αυτοακυρώνεται (...ένας όρος, [...] που βρίσκεται ολοένα στο στόμα μας, σιγά σιγά [...] αυτοακυρώνεται.) ⇒ αυτοεπικυρώνεται
• γνώση ⇒ άγνοια
• αδιάκοπης (…αποτελεί μορφή αδιάκοπης ενέργειας.) ⇒ διακοπτόμενης, αποσπασματικής, περιοδικής

Νομίζω πως στο σύνολο είναι πολύ εύκολο το ζητούμενο, εκτός ίσως από την λ. αναλίσκεται, η οποία στέκει κάπως ανεξήγητη στο κείμενο (δηλ. θα περιμέναμε περισσότερο να μάθουμε όχι με τί αλλά σε τί αναλίσκεται/αναλώνεται) και την λ. οικουμενική που πολλά παιδιά μάλλον θα την έχουν ακούσει μονάχα σχετικά με το πατριαρχείο.

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

νομίζω ότι με την θέση της στο κείμενο η λέξη αναλίσκεται θα μπορούσε να ερμηνευτεί και σαν (αυτό)θυσιάζεται, προσφέρεται

 

[Φαροφύλακας]

Σωστά τα λες. Μάλλον πιο σωστά τα δικά σου συνώνυμα και θα τα προσθέσω στην αρχική ανάρτηση. Να κι η πλήρης φράση του κειμένου:

Ο «ανθρωπιστής», ένας άνθρωπος με σπουδαίες ικανότητες, που αναλίσκεται με ειλικρίνεια, χωρίς υστεροβουλία, ακόμη και χωρίς τη θεμιτή, επιτέλους, από πολλές απόψεις, επιθυμία της υστεροφημίας, υπήρξε, για πολλούς αιώνες, ένα θαυμάσιο ιδανικό, που οι προγενέστεροι το επρόβαλλαν στους μεταγενέστερους.​

 

[Στράτης]

Ίσως και μερικές απ' τις παρακάτω:

Για συνώνυμα:

αφιερώνεται / καταναλώνεται
πανανθρώπινη
κακοποιήσεις
πέρα για πέρα / πλήρως / εντελώς
καλοπέρασης / καλοζωίας / αβίαστης / αζόριστης

Για αντώνυμα:

ιδιωτικός / ατομικός / ιδιαίτερος
απουσία / ανυπαρξία
αυτοεπιβάλεται
άγνοια / αμάθεια /
σύντομης / μερικής / τμηματικής / στιγμιαίας

 

[Φαροφύλακας]

Ίσως και μερικές απ' τις παρακάτω:

Για συνώνυμα:
καλοπέρασης / καλοζωίας / αβίαστης / αζόριστης

Φίλε Στράτη, τα αβίαστης / αζόριστης είναι επίθετα! και σίγουρα δεν αποτελούν συνώνυμα της ευζωίας. Το σημειώνω γιατί αυτό το νήμα θα το συμβουλεύονται σήμερα τα παιδιά και δεν θα πρέπει να τα μπερδεύουμε.

Από εκεί και πέρα:

Για αντώνυμα:

ιδιωτικός / ατομικός / ιδιαίτερος
απουσία / ανυπαρξία
αυτοεπιβάλεται
άγνοια / αμάθεια /
σύντομης / μερικής / τμηματικής / στιγμιαίας

Νομίζω πως τα παιδιά θα χάναν μονάδες αν γράφανε ανυπαρξία ως αντώνυμο της συμμετοχής και ομοίως αν γράφανε σύντομης / μερικής / τμηματικής / στιγμιαίας ως αντώνυμα της αδιάκοπης.

 

[Στράτης]

Καλησπέρα αγαπητέ Φαροφύλακα.
Έτσι ακριβώς όπως τα λες είναι. Τα λάθη και οι αδυναμίες στις προτάσεις μου -και στις δύο περιπτώσεις- είναι τόσο έντονα που θα έλεγα να μείνουν και να τονιστούν με κόκκινο για να φαίνεται η διαφορά και ως προς τη σκέψη.

 

[Λορένα]

Εμεις γιατι ειχαμε μονο θεμα εκθεσης στις πανελληνιες;

 

[Φαροφύλακας]

Εντάξει, κουβέντα κάνουμε.

Να προσθέσω πως το "πέρα για πέρα", που νοηματικά είναι όντως συνώνυμο, αποτελεί φράση και στις πανελλαδικές μάλλον δεν θα γινόταν δεκτό.

 

[Στράτης]

Όχι, όχι. Σοβαρά το λέω, δεν με πείραξε τίποτα απ' όσα είπες. Γνώμη μου, αν μπορούσα θα τα τόνιζα κόκκινο για να βλέπουν τα παιδιά τα λάθη και τις αδυναμίες.

 

[Γλωσσολάγνος]

Εμεις γιατι ειχαμε μονο θεμα εκθεσης στις πανελληνιες;

Λορένα, κι εγώ μπορώ να πω ότι ζηλεύω τα παιδιά του σήμερα - ως προς αυτό τουλάχιστον. Τότε είχαμε μονάχα τη συγγραφή ενός δοκιμίου, πράγμα που για πολλούς ήταν πραγματικός γολγοθάς! Χώρια που εκείνος ο τρόπος εξέτασης ήταν μια πολύ μονόπλευρη απόδειξη γλωσσικών ικανοτήτων, εφόσον εστίαζε αποκλειστικά στην παραγωγή λόγου. Σήμερα η εξέταση είναι πολύπλευρη και, ακριβώς λόγω της ποικιλίας της, πιστεύω πολύ πιο ευχάριστη.

Με βάση τις ματιές που έριξα σε γραπτά, νομίζω ότι το αναλίσκομαι είναι η λέξη που δυσκόλεψε τα περισσότερα παιδιά. Ίσως και το αυτοακυρώνομαι, διότι φαίνεται πως μπέρδεψε πολλούς που δεν θα σκέφτηκαν να σπάσουν το ρήμα στα δύο (αυτο- + ακυρώνομαι), να κρατήσουν απείραχτο το πρώτο μισό, να βρούνε το αντίθετο του ακυρώνομαι, και να του κολλήσουν το αυτο-.

 

[Στράτης]

Θα ήθελα τη γνώμη του αγαπητού Γλωσσολάγνου, αν θέλει βέβαια.

Για συνώνυμα:

αφιερώνεται / καταναλώνεται
πανανθρώπινη
κακοποιήσεις
πέρα για πέρα / πλήρως / εντελώς
καλοπέρασης / καλοζωίας / αβίαστης / αζόριστης

Για αντώνυμα:

ιδιωτικός / ατομικός / ιδιαίτερος
απουσία / ανυπαρξία
αυτοεπιβάλεται
άγνοια / αμάθεια /
σύντομης / μερικής / τμηματικής / στιγμιαίας

Στα παραπάνω θα έλεγα:

πέρα για πέρα / (σωστό ως συνώνυμο και προσοχή στην κατανόηση της ερώτησης)
αβίαστη / αζόριστη / (λάθος, αβίαστη ζωή - αζόριστη ζωή / επίθετα και μηδέν εις το πηλίκον.
αυτοεπιβάλεται / (λάθος ως προς την ορθογραφία... και ως προς την έννοια)
αμάθεια / (λάθος και στην κατανόηση στο σύνολο της πρότασης)
σύντομης / μερικής / τμηματικής / στιγμιαίας / (σωστά όμως αδύναμα, και στην κατανόηση της πρότασης).

 

[Στράτης]

Ενδεικτικά, μερικά συνώνυμα και αντώνυμα που παρουσίασαν φιλόλογοι:

ξοδεύεται / καταναλίσκεται / δαπανάται / εξαντλείται / στερεύει
παγκόσμια / πανανθρώπινη / συλλογική / καθολική / διεθνής
παραποιήσεις / παραμορφώσεις / αλλοιώσεις
εντελώς / ολοκληρωτικά / πλήρως /
ευημερίας / καλοζωίας / καλοπέρασης


ιδιωτικός / ατομικός / προσωπικός
αποχή / αποστασιοποίηση
αυτοεπιβεβαιώνεται / αυτοεπαληθεύεται / αυτοπραγματώνεται / επικυρώνεται
άγνοια / αμάθεια / αδαημοσύνη
αποσπασματικής / διακεκομμένης / ασυνεχούς / διακοπτόμενης


Σημ. Αδαημοσύνη. Όμορφη λέξη που δεν θα έβρισκα με τίποτα λέμε.