Υπερτιμημένος ο Λάβκραφτ;

[Αμοντιλιάδο]

Διάβασα δύο νουβέλες του Λάβκραφτ, το Κάλεσμα του Κθούλου και τον Τρόμο του Ντάνγουιτς. Δεν ήταν η πρώτη μου επαφή με τον συγγραφέα, οπότε ήξερα τι να περιμένω περίπου. Με ενοχλεί αφάνταστα ο παραλληλισμός του συγκεκριμένου με τον Πόε!!Πραγματικά, αισθάνομαι πολύ άσχημα όταν αυτός ο σχηματικός και φρικαλέος συγγραφέας αναφέρεται ως "επίγονος" του μεγάλου Ποιητή! Καμμία σχέση απολύτως! Οι ιστορίες του Χ.Φ είναι μονοδιάστατες, προβλέψιμες, γεμάτες τέρατα που βλέπεις σε κινηματογραφικές ταινίες γ΄ διαλογής, περιγραφές με λέξεις βολικά και εύκολα εντυπωσιακές(ακατανόμαστος, απαίσιος, φρίκη, απερίγραπτο κλπ επαναλαμβάνονται χωρίς κανένα μέτρο) και όλα αυτά για να φτάσει σε ένα τέλος χωρίς νόημα, με σκόρπιες αναφορές στην μυθολογία του Κθούλου,έτσι, χωρίς κάποιο σχεδιασμό ή λογική.

Είναι μειωτικό για τον Πόε να τον συγκρίνουν μαζί του, ενώ έχει πολλή πλάκα το γεγονός ότι σε εισαγωγές του Λαβκραφτ διαβάζω από τους προλογίζοντες:"...Έχει φτάσει σε επίπεδα του Πόε, ενώ πολλοί λένε ότι τον έχει ξεπεράσει κιόλας" ή " Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους κορυφαίους συγγραφείς όλων των εποχών, ακόμα κι αν δεν σταθεί ποτέ δίπλα στον Όμηρο(!), τον Σαίξπηρ(!!) ή τον Τολστόϊ(!!!)" .

Αν ο Λάβκραφτ ήταν σκηνοθέτης θα ήταν ο Wes Craven ή ο Argento. Ο Πόε θα ήταν κάτι ανάμεσα σε Χίτσκοκ και Ταρκόφσκι. Δεν θέλω να δημιουργήσω κόντρα, απλά διάβασα αυτές τις δύο ιστορίες και απόρησα πραγματικά με αυτά που ακούω και λένε περί "διαδοχής" του Πόε από τον Λαβ!

 

[Λορένα]

Αμοντιλιαδο εχουμε εντελως διαφορετικες προτιμησεις στα βιβλια

Μ' αρεσει ομως ο τροπος που τα παρουσιαζεις εδω και τα κανεις ενδιαφεροντα, και μου κεντριζει το ενδιαφερον να τα διαβασω και εγω

 

[Αμοντιλιάδο]

Αμοντιλιαδο εχουμε εντελως διαφορετικες προτιμησεις στα βιβλια

Ναι,γενικά το έχω διαπιστώσει...Αλλά ο Χ.Φ δεν είναι στα γούστα μου, είναι πολύ γραφικός και γκροτέσκος...

 

[Φαροφύλακας]

Συμφωνώ κάπως μαζί σου, Αμοντλιάδο.

Καταρχήν όλες αυτές οι συγκρίσεις "νέος Πόε" κτλ. για οποιονδήποτε καλλιτέχνη, μού φαίνονται γραφικές και άστοχες. Ο καθένας είναι αυτό που είναι από μόνος του.

Ομολογώ πως άργησα να διαβάσω τον Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ (Howard Philips Lovecraft) κι όταν το έκανα σκέφτηκα πως θα μου άρεσε περισσότερο αν τον είχα διαβάσει νεότερος, π.χ. στα δεκαέξι μου. Πιστεύω πως διαβάζεται πιο συναρπαστικά σε μια τέτοια ηλικία. Οι πιο ολοκληρωμένες ιστορίες του όπως "η Περίπτωση τού Τσαρλς Ντέξτερ Γουορντ" (The Case of Charles Dexter Ward) είναι μάλλον απλές όπως παρατηρείς κι εσύ. Παρόλα αυτά, στην "Σκιά πάνω απ’ το Ίνσμουθ" (The Shadow over Innsmouth), μου άρεσε η ανάπτυξη τής αρχετυπικής υπόθεσης όπου κάποιος προσπαθεί να ξεφύγει από ένα εχθρικό πλήθος που τον περικυκλώνει και γενικώς έχει κάποιες στιγμές που μου αρέσουν.

Το ενδιαφέρον με τον Λάφκραφτ είναι πως μέσα από αποσπασματικές μικροϊστορίες αλλά και ολοκληρωμένα διηγήματα κατάφερε να πλάσει μια ολόκληρη μυθολογία που έχει αποτελέσει βάση για ένα σωρό άλλα βιβλία, παιχνίδια κτλ.

Ένα παιχνίδι βασισμένο στην μυθολογία Λάβκραφτ, που το έπαιξα κάμποσο, είναι το χαρτοπαίγνιο Mythos. Περάσαμε ωραία βράδια να ταξιδεύουμε από το Άρκαμ στο Ντάνγουιτς, να κάνουμε επικλήσεις σε θεούς τέρατα κι έπειτα να προσπαθούμε να ξαναβρούμε τα χαμένα λογικά μας σε κάποιο Σανατόριο.

Επίσης να σημειώσω: ωραίο επώνυμο, Lovecraft δηλ. η τέχνη τής αγάπης!

 

[Αμοντιλιάδο]

Φάρε,το Ίνσμουθ μου άρεσε αρκετά! Αυτό για την μυθολογία του είναι κάτι θετικό,επίσης...

Το έχω σκεφτεί το επώνυμό του και είναι πολύ οξύμωρο και παράταιρο αυτός ο άνθρωπος να έχει τόσο όμορφο επώνυμο...Κρίμα!

 

[Αντέρωτας]

Θα μπορουσε να λεγεται Warcraft

Παντως, μηπως στα αγγλικα η γραφη του να μη ειναι τοσο "Ευκολη";

 

[Φαροφύλακας]

Θα μπορουσε να λεγεται Warcraft

ή Monstercraft..

Παντως, μηπως στα αγγλικα η γραφη του να μη ειναι τοσο "Ευκολη";

έχω διαβάσει κάμποσο Λάβκραφτ και στο πρωτότυπο και δεν θυμάμαι να με δυσκόλεψε κάτι.. Περισσότερο θυμάμαι αυτό που σημειώνει αρχικά ο Αμοντιλιάδο, μια γραφική χρήση σκοτεινών επιθέτων "foul fumes" κτλ.

 

[Αμοντιλιάδο]

Ή σκέτο Craft,σαν την μαγιονέζα...Άσχετο αν γράφεται με "Κ"

Ε,στα αγγλικά θα λέει "horror, shame, unspeakable, indescibable" και τα σχετικά! Αυτό το φάουλ φιουμς που λες, τι είναι;

Α,και σχετικά με την αλλαγή του τίτλου του νηματίου....Δεν νομίζω ότι στους λογοτεχνικούς κύκλους θεωρείται και καμμία μεγάλη πένα για να λέμε ότι είναι υπερτιμημένος!

 

[Νιαρλατχοτέπ]

Α) Μην κρίνεις έναν συγγραφέα βάσει ενός άλλου. Β) Μην κρίνεις κάποιον εκτός πλαισίου εποχής ή/και ιδιαίτερων συνθηκών. Γ) Η σπουδαιότητα κάποιου δεν κρίνεται μόνο από το έργο του, αλλά και από την επιρροή του. Και ο Χ.Φ.Λ. έχει επιρροή σε πολλούς τομείς: μουσική (βλ. ομώνυμο συγκρότημα, αλλά και ολόκληρη την παράσταση Mountains of Madness των Tiger Lillies), κινηματογράφος, ζωγραφική. Δ)Αν δεν διαβάσεις έναν συγγραφέα απ' το πρωτότυπο, δεν έχει και πολύ νόημα. Άσε που οι περισσότερες μεταφράσεις του Λάβκραφτ είναι απαράδεκτες (πέραν αυτών από τις εκδόσεις Αίολος- γκρίζα διαφήμιση- και του Γ. Μπαλάνου, που είναι πλέον δυσεύρετες). Ε)"Γραφικότητα των εκφράσεων"- με σημερινά δεδομένα, ναι. Αλλά στην εποχή του όχι. Και μην πιάσουμε το θέμα "Έντγκαρ Α. Πόου" όσον αφορά τη γραφικότητα. ΣΤ) Αν θες να καταλάβεις τους λόγους για τους οποίους γίνεται σύγκριση με τον Έντγκαρ, διάβασε το διήγημα "Ο Ξένος" και το "Ποντίκια μέσα στους τοίχους". Και γενικότερα διάβασε και κάποια άλλα, όπως "Το λευκό καράβι" ή το "Σελεφαϊς". Ζ) Ξέρεις πόσες ταινίες και "τέρατα" του Πόου έχουν γίνει β-μούβιζ?

Αυταααά... Δεν υπήρχε καμία διάθεση για ειρωνεία, γουατσοουέβερ. Θα χαρώ να δω απάντηση. Φιλικά, Το Χρώμα Από Το Διάστημα. ;-)

 

[Φαροφύλακας]

Παρεμπιπτόντως, το μικρό διήγημα "Νιαρλαθοτέπ" από την συλλογή "Οι Μύκητες από τον Γιογγόθ" είναι από τα πιο αγαπημένα μου. Ο Νιαρλαθοτέπ που μάγευε τον κόσμο με τον ηλεκτρισμό και τα άλλα μαγικά του έτσι που αυτοί τέλος να βρεθούν να περπατούν μέσα στην νύχτα χαμένοι και να χωρίζονται σε ομάδες...

Έτσι να σε ρωτήσω, εάν τάχα Νυαρλατχοτέπ είναι η σωστή προφορά, όπως έχεις το παρωνύμιό σου. Το "th" πάντως στα Αγγλικά γενικώς είναι θ ή δ. Νιαρλαθοτέπ το έχουν και οι εκδόσεις Αίολος.

Διαφωνώ στο Δ) και αλίμονο, προσωπικά βρίσκω πολύ νόημα που έχω διαβάσει ένα σωρό καλούς ξένους συγγραφείς από μετάφραση καθώς δεν ξέρω Ρώσικα, Γαλλικά κτλ.

Σε τελική ανάλυση, νομίζω πως το κυριότερο θέμα είναι πάντα κατά πόσο ένας συγγραφέας σου ταιριάζει.

Προς υπεράσπιση τού Λάβκραφτ πάντως να πω πως ο Μπόρχες έχει αφιερώσει το διήγημά του "Υπάρχουν πράματα πολλά" στη μνήμη τού Χ. Φ. Λάβκραφτ. Μάλιστα το συγκεκριμένο και θεματολογικά ταιριάζει στον λαβκραφτικό κόσμο.

Επίσης να πω πως θεωρώ την γραφή Πόε (αντί για Πόου) πιο σωστή στα Ελληνικά καθώς είναι καθιερωμένη, άσχετα με το πώς προφέρεται το όνομα στα Αγγλικά.

 

[Αμοντιλιάδο]

Α)Δεν το έκανα. Απλά οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες, πόσο μάλλον όταν έχει μπει προηγουμένως ταμπέλα.

Β)Υπήρχαν άπειροι άλλοι συγγραφείς στην εποχή του που δεν έγραφαν έτσι.

Γ)Δεν το αμφισβητώ, αν και το να έχει δώσει όνομα σε μια μπάντα ή σε ένα σχολικό λεωφορείο, δεν μου ακούγονται και πολύ σπουδαία πράγματα...Να μου έλεγες για τους Μετάλικα, να το καταλάβαινα

Δ)Ο Φάρος το είπε πολύ σωστά.

Ε)Ο Πόε γραφικός; Γούστα είναι αυτά. Εγώ, και οι πιο πολλοί στον κόσμο, των βλέπω μέγα λογοτέχνη και χειριστή της γλώσσας, με πανέμορφες και ποιητικές περιγραφές.

ΣΤ)Δεν ξέρω αν θα διαβάσω άλλα, έχω ήδη δει αρκετά για να μπορώ να εκφέρω με ασφάλεια γνώμη...

Ζ) Αυτό δεν λέει απολύτως τίποτα! Για αυτό ευθύνονται οι σκηνοθέτες και την προσέγγιση που του κάνουν. Άσε που δεν έχεις και πολύ δίκιο, τώρα που το σκέφτομαι. Οι ταινίες του Roger Corman με τον Vincent Price δεν είναι αυτό που αποκαλεί κανείς b-movies. Εδώ Σαίξπηρ, Γουάιλντ και τόσοι άλλοι έχουν κατακρεουργηθεί από σκηνοθέτες, ο Πόε σε πείραξε;

Το Χρώμα από το Διάστημα μου άρεσε αρκετά.

 

[Νιαρλατχοτέπ]

A' σκέλος: Να διορθώσω το "δεν έχει και πολύ νόημα"- έχει νόημα, εφ' όσον δεν γνωρίζει κάποιος την μητρική γλώσσα του συγγραφέα. Αλλά προσωπική μου άποψη είναι ότι στην μετάφραση χάνονται πολλά και καλό είναι να διαβάζεις το κείμενο στο πρωτότυπο. Όσον αφορά το Nyarlathotep, θεωρώ ότι η σωστή προφορά του είναι με τχ, τουλάχιστον βάσει των κανόνων της αιγυπτιακής ονοματολογίας πάνω στην οποία βασίζεται, άσχετα βέβαια αν οι Άγγλοι έχουν την τάση να ισοπεδώνουν ότι δεν μπορούν να προφέρουν. ) Προφάνως ισχύει ότι πρέπει να σου "κολλάει" ένας συγγραφέας για να τον διαβάσεις. Περί ορέξεως.. Τέλος, το καθιερωμένο δεν είναι και σωστό απαραίτητα. Τα λάθη του παρελθόντος πρέπει κάποια στιγμή σ διορθώνονται. Το "Πόου" δεν είναι ούτε αυτό 100% σωστό, όπως ούτε και το "Πώ". Αλλά το "Πόε" είναι απλά απαράδεκτο. Είναι σαν να λέμε "Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκουεζ".


Β' Σκέλος: Α) Οι ταμπέλες είναι για να βγαίνουν. ))
Β) Πράγμα που τον κάνει ξεχωριστό. Αλλά πέρα από την πλάκα, το ύφος αυτό έχει σχέση και με συνθήκες που έχουν σχέση τόσο με την ταξική καταγωγή του, όσο και με ιδιάζοντα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του (βλ. σύνδρομο Usher - ουπς σύγκριση με Πόου-ω-όε!). ΚΑι όπως και να' χει, ο Λάβκραφτ δεν έμεινε γνωστός λόγω της εξαίσιας γραφής του, αλλά λόγω της ικανότητας του να δημιουργεί αλλόκοσμη ατμόσφαιρα.
Γ) Oi HP Lovecraft δεν δανείστηκαν απλά το όνομα, αλλά και σ' ένα βαθμό τη θεματολογία. Και αποτελούν μεγάλο κεφάλαιο του ψυχεδελικού ήχου. Και οι Metallica έχουν δυο κομμάτια με Λαβκραφτική θεματολογία παρεπιπτόντως.
E)Δεν χαρακτήρισα γραφικό στην ολότητά του τον Poe (ε, μα πια!!). Γίνεται όμως γραφικός και υπερβολικός πολλές φορές. Και μου αρέσει ο Poe.
ΣΤ) Δεν μπορείς να εκφέρεις με ασφάλεια γνώμη όταν έχεις να κάνεις με πολύμορφο έργο. Είναι σαν να σχηματίζεις άποψη για τους Pink Floyd έχοντας ακούσει μόνο το Lucifer Sam.
Z)Οι ταινίες του Corman ("King of the B-movies") ήταν b-movies και τις έσωζε μόνο ο Price. Aλλά εγώ αναφερόμουν στη φράση "τέρατα που βλέπεις σε κινηματογραφικές ταινίες γ΄ διαλογής".


Σχετικές με το θέμα προτάσεις:
1)Poems and Tales of Edgar Allan Poe - δυσεύρετο γενικά, αλλά υπάρχουν αποσπάσματα στο youtube. πχ http://www.youtube.com/watch?v=JgeaqpmqUT8

2)The Call of Cthulhu(2005) βωβή ταινία γυρισμένη με τεχνικές του '20. Αρκετά ενδιαφέρουσα. http://www.youtube.com/watch?v=p6vTI7aDIHc --> μια γεύση.

3) The Alan Parsons Project - Tales of Mystery and Imagination

4)HP Lovecraft (το συγκρότημα) - Dreams in the Witch House: The Complete Philips Recordings.




Και επίσης θα αλλάξω το παρωνύμιο γιατί θα με πούνε και φανατικό :-P

 

[Φαροφύλακας]

Να πω μονάχα πως κι εμένα οι ταινίες τού Βίνσεντ Πράης μού φαίνονται δευτέρας διαλογής, πράγμα που μάλλον είναι και μέρος τής αξίας τους τους βέβαια.

 

[Αμοντιλιάδο]

Δεν θα κάτσω να σχολιάσω όλα αυτά ξανά, απλά να πω ότι δεν συγκρίνω ποιοτικά τους δύο συγγραφείς: ο καθένας διαλέγει αυτόν που του αρέσει. Αυτό που δεν μου αρέσει είναι να θεωρείται στο ίδιο "είδος", γιατί ο μεν Πόε είναι ρομαντικός-γκόθικ-ποιητής, ο δε Λάβκραφτ ανήκει στο ρεύμα της φρίκης και της προεπιστημονικής φαντασίας. Και τους Μετάλλικα τους ανέφερα και ο ίδιος, το Κθούλου τους είναι απείρως καλύτερο από το διήγημα,τεράστιο κομμάτι!

Όσο για τις ταινίες, δεν έχει να κάνει, το επαναλαμβάνω, με τον συγγραφέα, αλλά με τον σκηνοθέτη. Οπότε όλα τα άλλα περιττεύουν.

 

[Φαροφύλακας]

Από συνέντευξη τού Μπόρχες:

"Είναι αυτό που λαμβάνεις καμιά φορά στην περίπτωση του Πόε και του Λάβκραφτ, αν και με λαμπρές εξαιρέσεις. Οι εικόνες είναι τρομερές αλλά η αίσθηση τους συχνά δεν είναι."
​

πηγή: περιοδικό Strange, #37

 

[Αμοντιλιάδο]

Φάρε, δεν τον έχω γνωρίσει ακόμα τον Μπόρχες για να μπορώ να πω ότι με ενδιαφέρει ή όχι η άποψή του. Το σίγουρο είναι ότι πολλοί μεγάλοι έχον πάρει θέση για συναδέλφους τους, είτε θετική είτε αρνητική, οπότε η μία γνώμη αναιρεί την άλλη. Ο Τ.Σ Έλιοτ ήταν από τους μεγαλύτερους πολέμιους της ποίησης του Πόε. Μένει, τελικά, στον καθένα προσωπικά να επιλέξει τι του αρέσει, γιατί μπορώ να σου παραθέσω κι εγώ φράσεις του Μποντλαίρ, π.χ, ή άλλων με διαφορετική άποψη, οπότε δεν έχει νόημα. Αν ρωτάς εμένα, πάντως, δεν βλέπω ούτε τι σχέση έχει ο Πόε με τον Λάβκραφτ, ούτε πώς η αίσθηση των εικόνων, του πρώτου ιδιαίτερα, δεν είναι "τρομερές".

 

[Φαροφύλακας]

Κι όμως, νομίζω πως είναι ενδιαφέρον εδώ να δούμε απόψεις άλλων συγγραφέων για τον Λάβκραφτ. Δεν το παράθεσα προσπαθώντας να αποδείξω κάτι κι εντέλει, όπως έγραψα πιο πάνω, πιστεύω πως ο Μπόρχες εκτιμούσε τον Λάβκραφτ αφού του έχει αφιερώσει ολόκληρο διήγημα.

 

[Αμοντιλιάδο]

Μα, εμένα δεν με βρίσκει αντίθετο αυτή η άποψη ως προς τον Λαβ, για τον Πόε ενίσταμαι!!!

 

[Καντάθ]

Διάβαζε την "Ονειρική Αναζήτηση της άγνωστης Καντάθ" και την "Περίπτωση του Τσαρλς Ντέξτερ Γουώρντ" και μετά να εκφράσεις άποψη για τον Λάβκραφτ. Μόνο τότε θα καταλάβεις κάτι από τη μαγεία του Λάβκραφτ(υπολόγισε και πόσο χάνει η μετάφραση). Γιατί, μιλάμε για πραγματική ΜΑΓΕΙΑ. Αν και κανονικά πρέπει να διαβάσεις όλο το έργο του, να αντιληφθείς την εξέλιξή του και το πως ξεπέρασε και Πόε και Ντάνσανι.

 

[Φαροφύλακας]

Καλωσόρισες, Καντάθ.

Δυστυχώς, γούστα είν’ αυτά και στον έναν αρέσει το ένα στο άλλον το άλλο κι ευτυχώς γιατί αυτή η ποικιλία στα γούστα δίνει κι όλην αυτήν την ποικιλία στην τέχνη και την κάνει να μην έχει τελειωμό.

Η Καντάθ εμένα δεν μου είχε πολυαρέσει και δεν έφταιγε η μετάφραση. Μου φάνηκε σαν ένα αδιάφορο κυνηγητό. Ο Τσαρλς Ντέξτερ σχετικά μού άρεσε αν και θεωρώ απλή την πλοκή και την εκτέλεση. Νομίζω πως όλο το θέμα με τον Λάβκραφτ είναι να κάνει κλικ το μυαλό και να μπορέσει να δεχτεί την υποβολή και το κλίμα. Δυστυχώς, όμως, εγώ τον διάβασα αρκετά μεγάλος και με ένα κάμποσο κριτικό, πια, μάτι που καμιά φορά μπαίνει εμπόδιο μπρος στην μυθοπλασία.

Θέλω όμως να καταλήξω, εδώ πέρα, σε κάτι καλό. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι πως η Καντάθ –αυτό το βιβλίο που δεν μου πολυάρεσε– έχει έναν από τους πιο αγαπημένους μου τίτλους: Η Ονειρική Αναζήτηση τής Άγνωστης Καντάθ (The Dream Quest of Unknown Kadath) Πόσο όμορφη ακολουθία λέξεων και πόσο όμορφα ονειρική και φευγαλέα σαν εικόνα. Νιώθεις πως κι εσύ κάτι είδες με την άκρη τού ματιού σου μέσ’ στο σκοτάδι, που έπειτα χάθηκε, ίσως μια πόλη που πετά, και τώρα θα πρέπει, μια σιωπηλή επιταγή, να ξεκινήσεις να την βρεις σ’ ένα παντοτινό ταξίδι.

Κι επίσης, η Καντάθ έχει ένα από τα πιο αγαπημένα μου ξεκινήματα σε βιβλίο:

Τρεις φορές ονειρεύτηκε ο Ράντολφ Κάρτερ την θαυμαστή πόλη και τρεις φορές κάτι τον άρπαξε μακριά καθώς στεκόταν πάνω της, ακίνητος στην ψηλή στέγη.​

Να κι ένα σκίτσο που έκανα στο στρατιωτικό μου μπλοκάκι αναπαριστώντας μια σκηνή τού βιβλίου. Ήτανε το 1999.