Βιβλίο: Η Πόλη και τα Άστρα (The City and the Stars)
Συγγραφέας: Άρθουρ Σ. Κλαρκ (Arthur C. Clarke)
Εποχή της συγγραφής: 1953;
Εποχή της ιστορίας: Ένα δισεκατομμύριο έτη αφότου ο άνθρωπος επέστρεψε από τα αστέρια!
Όνομα: Οι Μεγάλοι (The Great Ones)
Προφήτης: Ο Αφέντης
Θεός: Οι Μεγάλοι
Δόγμα: Είναι υπέροχο να παρακολουθείς τις χρωματιστές σκιές στους πλανήτες του αιώνιου φωτός
Ο Κόσμος
Η ιστορία αυτού του βιβλίου είναι κατά πάσα πιθανότητα η πιο μακρινά μελλοντική έτσι όπως τοποθετείται από τον Κλαρκ ένα δισεκατομμύριο έτη αφότου ο άνθρωπος επέστρεψε από τα αστέρια. Μια εποχή της οποίας το απώτερο παρελθόν είναι το δικό μας απλησίαστο μέλλον.
Ο Κλαρκ κάνει ένα απίθανο εγχείρημα να συλλάβει την πιθανή μορφή ενός τόσο μακρινού κόσμου όπου ο άνθρωπος και το περιβάλλον του θα είναι αναπόφευκτα πολύ πιο διαφορετικά απ’ ό,τι τα γνωρίζουμε εμείς που βρισκόμαστε μόλις στην «Αυγή των Αιώνων» (Dawn of the Ages).
Η Γη έχει ερημωθεί, οι θάλασσες έχουν αφανιστεί, τα βουνά χάθηκαν, η επιφάνεια του πλανήτη είναι μια ατέλειωτη έκταση από άγονη άμμο κι η ανθρωπότητα έχει συρρικνωθεί σε δυο αθάνατες πόλεις: την Διασπάρη (Diaspar) και την Λυς (Lys) οι οποίες είναι τελείως ξεκομμένες η μια από την άλλη κι είναι τελείως διαφορετικές στην φιλοσοφία και στον τρόπο ζωής. Όμως δεν χρειάζεται να περιγράψουμε περισσότερο την ανθρωπότητα και την Γη γιατί η συγκεκριμένη θρησκεία των Μεγάλων δεν την αφορά. Η μόνη σχέση της πλέον με την Γη είναι οι τελευταίοι πιστοί, δύο αθάνατα ρομπότ που ξέμειναν σε αυτήν να περιμένουν μεσ’ στο πέρασμα της αιωνιότητας τον ερχομό των Μεγάλων, μια ποθητή αποκάλυψη που απλά δεν λέει να ‘ρθει.
Η Θρησκεία
Τα δυο ρομπότ είναι οι τελευταίοι μάρτυρες τής, από χιλιετίες πια, ξεχασμένης θρησκείας. Όταν δυο εξερευνητές της ανθρώπινης φυλής τα συναντούν έχουμε την ευκαιρία ν’ ακούσουμε για τον Αφέντη, τους Μεγάλους και την προσδοκία του ερχομού τους.
Τα δυο ρομπότ κατοικούν σε μια μικρή, μαύρη λίμνη κι είναι εξαιρετικά ιδιόμορφα καθώς αποτελούν έργα της προηγμένης τεχνολογίας ενός υπερεξελιγμένου κόσμου. Το μικρότερο από τα δύο αιωρείται και μετακινείται στον αέρα, αρνείται όμως να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο καθώς αυτό του έχει απαγορευθεί από τον Αφέντη. Το άλλο ζει μέσ’ στην λίμνη κι είναι φανερά εξωγήινης προέλευσης. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σύνολο ανεξάρτητων μικροοργανισμών που συμβιώνουν στον υγρό βιότοπο και που στο πέρασμα του χρόνου, υπό την επίδραση αγνώστων δυνάμεων, συνενώνονται για να φτιάξουν το ενιαίο πλάσμα που αντικρίζουν οι δύο ήρωες του βιβλίου.
Από αυτό το δεύτερο πιο ομιλητικό ρομπότ, λοιπόν, μαθαίνουμε κάποια πράγματα για την ιστορία της θρησκείας που καθώς φαίνεται υπήρξε η μεγαλύτερη στην ιστορία του Γαλαξία μα δυστυχώς δεν μαθαίνουμε κάτι για την θεοσοφία και τα πιστεύω της.
Το ρομπότ διηγείται πως η θρησκεία δημιουργήθηκε κατά τους Μεταβατικούς Αιώνες (Transition Centuries) όταν επικρατούσε χάος και παραλογισμός κι η Γαλαξιακή Αυτοκρατορία κατέρρεε.
Ο δημιουργός της θρησκείας, ο Αφέντης, αν κι είχε ανθρώπινη προέλευση, καταγόταν από έναν πλανήτη του συστήματος των Επτά Ήλιων, απ’ όπου όμως εκδιώχθηκε ήδη σε νεαρή ηλικία κι αυτή η ανάμνηση έμεινε να τον στοιχειώνει μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο ίδιος κατηγορούσε για την εξορία του κάποιους κακόβουλους εχθρούς μα η πραγματικότητα είναι πως υπέφερε από μια ανίατη αρρώστια που απ’ ό,τι φαίνεται χτυπάει μονάχα το είδος homo sapiens κι αυτή ήταν η «θρησκευτική μανία», μάλλον ένα ειρωνικό χιούμορ του δηλωμένου άθεου Άρθουρ Κλαρκ για την προληπτική ανθρωπότητα.
Οι Επτά Ήλιοι ήτανε εκείνες τις εποχές συμπαντικό κέντρο γνώσης και δύναμης κι ο Αφέντης, μάλλον χάρη σε ισχυρούς φίλους, κατάφερε κατά την αποχώρησή του να πάρει ένα μικρό και ταχύπλοο διαστημικό σκάφος και μαζί το ρομπότ που τα διηγείται όλα αυτά που αποτέλεσε το δεύτερο εγώ τού Αφέντη. Μαζί ταξίδεψαν μέσα από αστρικά σύννεφα για να καταλήξουν στην Γη, στον τόπο καταγωγής των προγόνων τού Αφέντη.
Γύρω από τον μύθο γράφτηκε ένας υπερβολικός αριθμός βιβλίων. Ο Αφέντης ταξίδεψε σε πολλούς κόσμους και προσηλύτισε ανθρώπους και μη, πράγμα που υποδηλώνει πως είχε μια πολύ ισχυρή και χαρισματική προσωπικότητα.
Όταν το ρομπότ προσπαθεί να μεταδώσει τα διδάγματα τής θρησκείας είναι ευκαιρία για λίγη ακόμα γλυκιά ειρωνεία από τον Κλαρκ: «Ο μεγάλος πολύπους (δηλ. το ρομπότ) έκανε απεγνωσμένα ό,τι καλύτερο μπορούσε για να τους προσηλυτίσει όμως πολλές λέξεις που χρησιμοποιούσε δεν είχαν νόημα και έπειτα είχε το συνήθειο να επαναλαμβάνει προτάσεις ή ολόκληρα λογύδρια μ’ έναν γρήγορο μηχανικό τρόπο που το ‘κανε πολύ δύσκολο να το παρακολουθήσεις» κι ας σκεφτεί εδώ κανείς τί νόημα θα ‘χουν τάχα λέξεις όπως ανάληψη, άγιο πνεύμα κτλ. όταν κάποτε χαθεί ο Χριστιανισμός ή πώς θ’ ακούγεται μια ψαλμουδιά σε κάποιον άνθρωπο τού μέλλοντος όταν ακόμα και για τους πιστούς σήμερα είναι θολή κι ακατανόητη.
Η Επίσκεψη στην Γη
Ο Αφέντης και μια ομάδα από πιστούς ακόλουθους έφτασαν στην Γη τον καιρό που οι πόλεις δεν είχαν αφανιστεί και που το Λιμάνι τής Διασπάρης ήταν ακόμα ανοιχτό για τ’ αστέρια. Μάλλον κατέφτασαν με διάφορα σκάφη και δεν είναι γνωστό εάν το κίνημά τους συνάντησε καλή υποδοχή. Σε οποιαδήποτε περίπτωση δεν αντιμετώπισε κάποια βίαιη αντίδραση και ύστερα από διάφορες περιπλανήσεις η ομάδα κατέληξε στην Λυς.
Κατά το τέλος τής μακριάς ζωής του ένοιωσε μια νοσταλγία για τον γενέθλιο πλανήτη και ζήτησε να τον βγάλουν στο ύπαιθρο για ν’ αντικρίσει τ’ αστέρια. Καθώς η δυνάμεις του εξασθενούσαν, περίμενε μέχρι να μεσουρανήσουν οι Επτά Ήλιοι και κατά το τέλος ξεστόμισε κάμποσα πράγματα που σε μελλοντικές εποχές ενέπνευσαν το γράψιμο ακόμα περισσότερων βιβλίων. Ξανά και ξανά μίλησε για τους «Μεγάλους» που αν και για την ώρα είχαν αφήσει το συγκεκριμένο χωροχρονικό σύμπαν είναι βέβαιο πως μια μέρα θα επέστρεφαν και ανέθεσε στους ακολούθους να είναι εκεί για να τους υποδεχτούν όταν αυτοί θα γυρίζαν. Αυτά ήταν και τα τελευταία του λόγια που βγάζαν νόημα γιατί κάπου εκεί έχασε την επαφή με το περιβάλλον αν και πριν ξεψυχήσει πρόφερε την φράση που θα ‘μενε στην ιστορία και θα στοίχειωνε τον νου όσων την άκουγαν: «Είναι υπέροχο να παρακολουθείς τις χρωματιστές σκιές στους πλανήτες του αιώνιου φωτός». Έπειτα πέθανε.
Με τον θάνατό του κάποιοι ακόλουθοι τον αφήσανε, άλλοι όμως παρέμειναν πιστοί στις διδαχές του που τις μεταδώσανε μέσ’ στους αιώνες. Στην αρχή πιστεύανε πως οι Μεγάλοι, όποιοι κι αν ήσαν, σύντομα θα επέστρεφαν μα η ελπίδα αυτή ξεθώριασε με το πέρασμα των αιώνων.
Οι αλήθειες μπερδεύτηκαν με τον μύθο και φαίνεται πως φανατικοί πιστοί παρέμειναν να προσδοκούν για γενιές να συμβεί ένα ακατανόητο γεγονός σε μια ακαθόριστη μελλοντική στιγμή κι εδώ δεν μπορούμε βέβαια να μην ξαναδούμε το χιούμορ στην ομοιότητα με την Αποκάλυψη των Χριστιανών.
Οι Μεγάλοι βέβαια ποτέ δεν επέστρεψαν και το κίνημα άρχισε να φθίνει καθώς ο θάνατος και η απομύθευση τού κλέβανε ακολούθους. Κατά τα τελευταία στάδια τής θρησκείας οι πιστοί άρχισαν να στέλνουν σήματα προς τους Επτά Ήλιους, το υποτιθέμενο σπίτι των Μεγάλων ώσπου με τον καιρό η εκπομπή αυτή ξέπεσε σε τελετή δίχως πραγματικό περιεχόμενο.
Απέμεινε μονάχα το παράξενο, αθάνατο ρομπότ ο τελευταίος, μοναχικός πιστός να τηρεί αυτήν την τελετή μέσ’ στους αιώνες των αιώνων.
(2001)
Συγγραφέας: Άρθουρ Σ. Κλαρκ (Arthur C. Clarke)
Εποχή της συγγραφής: 1953;
Εποχή της ιστορίας: Ένα δισεκατομμύριο έτη αφότου ο άνθρωπος επέστρεψε από τα αστέρια!
Όνομα: Οι Μεγάλοι (The Great Ones)
Προφήτης: Ο Αφέντης
Θεός: Οι Μεγάλοι
Δόγμα: Είναι υπέροχο να παρακολουθείς τις χρωματιστές σκιές στους πλανήτες του αιώνιου φωτός
Ο Κόσμος
Η ιστορία αυτού του βιβλίου είναι κατά πάσα πιθανότητα η πιο μακρινά μελλοντική έτσι όπως τοποθετείται από τον Κλαρκ ένα δισεκατομμύριο έτη αφότου ο άνθρωπος επέστρεψε από τα αστέρια. Μια εποχή της οποίας το απώτερο παρελθόν είναι το δικό μας απλησίαστο μέλλον.
Ο Κλαρκ κάνει ένα απίθανο εγχείρημα να συλλάβει την πιθανή μορφή ενός τόσο μακρινού κόσμου όπου ο άνθρωπος και το περιβάλλον του θα είναι αναπόφευκτα πολύ πιο διαφορετικά απ’ ό,τι τα γνωρίζουμε εμείς που βρισκόμαστε μόλις στην «Αυγή των Αιώνων» (Dawn of the Ages).
Η Γη έχει ερημωθεί, οι θάλασσες έχουν αφανιστεί, τα βουνά χάθηκαν, η επιφάνεια του πλανήτη είναι μια ατέλειωτη έκταση από άγονη άμμο κι η ανθρωπότητα έχει συρρικνωθεί σε δυο αθάνατες πόλεις: την Διασπάρη (Diaspar) και την Λυς (Lys) οι οποίες είναι τελείως ξεκομμένες η μια από την άλλη κι είναι τελείως διαφορετικές στην φιλοσοφία και στον τρόπο ζωής. Όμως δεν χρειάζεται να περιγράψουμε περισσότερο την ανθρωπότητα και την Γη γιατί η συγκεκριμένη θρησκεία των Μεγάλων δεν την αφορά. Η μόνη σχέση της πλέον με την Γη είναι οι τελευταίοι πιστοί, δύο αθάνατα ρομπότ που ξέμειναν σε αυτήν να περιμένουν μεσ’ στο πέρασμα της αιωνιότητας τον ερχομό των Μεγάλων, μια ποθητή αποκάλυψη που απλά δεν λέει να ‘ρθει.
Η Θρησκεία
Τα δυο ρομπότ είναι οι τελευταίοι μάρτυρες τής, από χιλιετίες πια, ξεχασμένης θρησκείας. Όταν δυο εξερευνητές της ανθρώπινης φυλής τα συναντούν έχουμε την ευκαιρία ν’ ακούσουμε για τον Αφέντη, τους Μεγάλους και την προσδοκία του ερχομού τους.
Τα δυο ρομπότ κατοικούν σε μια μικρή, μαύρη λίμνη κι είναι εξαιρετικά ιδιόμορφα καθώς αποτελούν έργα της προηγμένης τεχνολογίας ενός υπερεξελιγμένου κόσμου. Το μικρότερο από τα δύο αιωρείται και μετακινείται στον αέρα, αρνείται όμως να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο καθώς αυτό του έχει απαγορευθεί από τον Αφέντη. Το άλλο ζει μέσ’ στην λίμνη κι είναι φανερά εξωγήινης προέλευσης. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σύνολο ανεξάρτητων μικροοργανισμών που συμβιώνουν στον υγρό βιότοπο και που στο πέρασμα του χρόνου, υπό την επίδραση αγνώστων δυνάμεων, συνενώνονται για να φτιάξουν το ενιαίο πλάσμα που αντικρίζουν οι δύο ήρωες του βιβλίου.
Από αυτό το δεύτερο πιο ομιλητικό ρομπότ, λοιπόν, μαθαίνουμε κάποια πράγματα για την ιστορία της θρησκείας που καθώς φαίνεται υπήρξε η μεγαλύτερη στην ιστορία του Γαλαξία μα δυστυχώς δεν μαθαίνουμε κάτι για την θεοσοφία και τα πιστεύω της.
Το ρομπότ διηγείται πως η θρησκεία δημιουργήθηκε κατά τους Μεταβατικούς Αιώνες (Transition Centuries) όταν επικρατούσε χάος και παραλογισμός κι η Γαλαξιακή Αυτοκρατορία κατέρρεε.
Ο δημιουργός της θρησκείας, ο Αφέντης, αν κι είχε ανθρώπινη προέλευση, καταγόταν από έναν πλανήτη του συστήματος των Επτά Ήλιων, απ’ όπου όμως εκδιώχθηκε ήδη σε νεαρή ηλικία κι αυτή η ανάμνηση έμεινε να τον στοιχειώνει μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο ίδιος κατηγορούσε για την εξορία του κάποιους κακόβουλους εχθρούς μα η πραγματικότητα είναι πως υπέφερε από μια ανίατη αρρώστια που απ’ ό,τι φαίνεται χτυπάει μονάχα το είδος homo sapiens κι αυτή ήταν η «θρησκευτική μανία», μάλλον ένα ειρωνικό χιούμορ του δηλωμένου άθεου Άρθουρ Κλαρκ για την προληπτική ανθρωπότητα.
Οι Επτά Ήλιοι ήτανε εκείνες τις εποχές συμπαντικό κέντρο γνώσης και δύναμης κι ο Αφέντης, μάλλον χάρη σε ισχυρούς φίλους, κατάφερε κατά την αποχώρησή του να πάρει ένα μικρό και ταχύπλοο διαστημικό σκάφος και μαζί το ρομπότ που τα διηγείται όλα αυτά που αποτέλεσε το δεύτερο εγώ τού Αφέντη. Μαζί ταξίδεψαν μέσα από αστρικά σύννεφα για να καταλήξουν στην Γη, στον τόπο καταγωγής των προγόνων τού Αφέντη.
Γύρω από τον μύθο γράφτηκε ένας υπερβολικός αριθμός βιβλίων. Ο Αφέντης ταξίδεψε σε πολλούς κόσμους και προσηλύτισε ανθρώπους και μη, πράγμα που υποδηλώνει πως είχε μια πολύ ισχυρή και χαρισματική προσωπικότητα.
Όταν το ρομπότ προσπαθεί να μεταδώσει τα διδάγματα τής θρησκείας είναι ευκαιρία για λίγη ακόμα γλυκιά ειρωνεία από τον Κλαρκ: «Ο μεγάλος πολύπους (δηλ. το ρομπότ) έκανε απεγνωσμένα ό,τι καλύτερο μπορούσε για να τους προσηλυτίσει όμως πολλές λέξεις που χρησιμοποιούσε δεν είχαν νόημα και έπειτα είχε το συνήθειο να επαναλαμβάνει προτάσεις ή ολόκληρα λογύδρια μ’ έναν γρήγορο μηχανικό τρόπο που το ‘κανε πολύ δύσκολο να το παρακολουθήσεις» κι ας σκεφτεί εδώ κανείς τί νόημα θα ‘χουν τάχα λέξεις όπως ανάληψη, άγιο πνεύμα κτλ. όταν κάποτε χαθεί ο Χριστιανισμός ή πώς θ’ ακούγεται μια ψαλμουδιά σε κάποιον άνθρωπο τού μέλλοντος όταν ακόμα και για τους πιστούς σήμερα είναι θολή κι ακατανόητη.
Η Επίσκεψη στην Γη
Ο Αφέντης και μια ομάδα από πιστούς ακόλουθους έφτασαν στην Γη τον καιρό που οι πόλεις δεν είχαν αφανιστεί και που το Λιμάνι τής Διασπάρης ήταν ακόμα ανοιχτό για τ’ αστέρια. Μάλλον κατέφτασαν με διάφορα σκάφη και δεν είναι γνωστό εάν το κίνημά τους συνάντησε καλή υποδοχή. Σε οποιαδήποτε περίπτωση δεν αντιμετώπισε κάποια βίαιη αντίδραση και ύστερα από διάφορες περιπλανήσεις η ομάδα κατέληξε στην Λυς.
Κατά το τέλος τής μακριάς ζωής του ένοιωσε μια νοσταλγία για τον γενέθλιο πλανήτη και ζήτησε να τον βγάλουν στο ύπαιθρο για ν’ αντικρίσει τ’ αστέρια. Καθώς η δυνάμεις του εξασθενούσαν, περίμενε μέχρι να μεσουρανήσουν οι Επτά Ήλιοι και κατά το τέλος ξεστόμισε κάμποσα πράγματα που σε μελλοντικές εποχές ενέπνευσαν το γράψιμο ακόμα περισσότερων βιβλίων. Ξανά και ξανά μίλησε για τους «Μεγάλους» που αν και για την ώρα είχαν αφήσει το συγκεκριμένο χωροχρονικό σύμπαν είναι βέβαιο πως μια μέρα θα επέστρεφαν και ανέθεσε στους ακολούθους να είναι εκεί για να τους υποδεχτούν όταν αυτοί θα γυρίζαν. Αυτά ήταν και τα τελευταία του λόγια που βγάζαν νόημα γιατί κάπου εκεί έχασε την επαφή με το περιβάλλον αν και πριν ξεψυχήσει πρόφερε την φράση που θα ‘μενε στην ιστορία και θα στοίχειωνε τον νου όσων την άκουγαν: «Είναι υπέροχο να παρακολουθείς τις χρωματιστές σκιές στους πλανήτες του αιώνιου φωτός». Έπειτα πέθανε.
Με τον θάνατό του κάποιοι ακόλουθοι τον αφήσανε, άλλοι όμως παρέμειναν πιστοί στις διδαχές του που τις μεταδώσανε μέσ’ στους αιώνες. Στην αρχή πιστεύανε πως οι Μεγάλοι, όποιοι κι αν ήσαν, σύντομα θα επέστρεφαν μα η ελπίδα αυτή ξεθώριασε με το πέρασμα των αιώνων.
Οι αλήθειες μπερδεύτηκαν με τον μύθο και φαίνεται πως φανατικοί πιστοί παρέμειναν να προσδοκούν για γενιές να συμβεί ένα ακατανόητο γεγονός σε μια ακαθόριστη μελλοντική στιγμή κι εδώ δεν μπορούμε βέβαια να μην ξαναδούμε το χιούμορ στην ομοιότητα με την Αποκάλυψη των Χριστιανών.
Οι Μεγάλοι βέβαια ποτέ δεν επέστρεψαν και το κίνημα άρχισε να φθίνει καθώς ο θάνατος και η απομύθευση τού κλέβανε ακολούθους. Κατά τα τελευταία στάδια τής θρησκείας οι πιστοί άρχισαν να στέλνουν σήματα προς τους Επτά Ήλιους, το υποτιθέμενο σπίτι των Μεγάλων ώσπου με τον καιρό η εκπομπή αυτή ξέπεσε σε τελετή δίχως πραγματικό περιεχόμενο.
Απέμεινε μονάχα το παράξενο, αθάνατο ρομπότ ο τελευταίος, μοναχικός πιστός να τηρεί αυτήν την τελετή μέσ’ στους αιώνες των αιώνων.
(2001)