"ομόφυλα ζευγάρια"

[Αντέρωτας]

Προκειται μαλλον για αλλο ενα μαργαριταρι που δινει και παιρνει στην τηλεοραση στις μερες μας.

Στην αρχη ακουγαμε για "ομοφυλόφιλα ζευγάρια" (που ουτε αυτο ειμαι σιγουρος αν ειναι σωστο), κατοπιν ομως εγινε "ομόφυλα", εικαζω για διαφορους λογους:
1. Ειναι πιο ευκολοπροφερτο
2. Δεν ταμπελοποιει τα μελη του ζευγαριου. Δεν ειναι απαραιτητα 2 ομοφυλοφιλοι, αφου θα μπορουσαν και οι δυο ή ο ένας, να ειναι αμφιφιλόφυλοι, πανσεξουαλικοί ή οτιδηποτε αλλο που δεν ταμπελοποιείται.

Η λέξη "ομόφυλος" λοιπον επικεντρωνεται στη συσταση του ζευγαριου και όχι στο σεξουαλικο προσανατολισμο των μελων του, που μπορει να ειναι εντελως διαφορετικο θεμα.

Το γλωσσικο προβλημα ομως ποιο ειναι; Η λεξη "ομόφυλος" προσδιοριζει το φυλο σε σχεση με καποιον. Αν δυο ξαδελφια ειναι αγορια μπορυμε να πουμε "ομόφυλα ξαδέλφια" ή οτι "το ένα ειναι ομόφυλο με το άλλο". Ομως οταν μια πχ. ομαδα αποτελειται απο αντρες, ποτε δε λεμε "ομόφυλη ομάδα".

Ενα ζευγαρι λοιπον δεν ειναι οντοτητα που εχει φύλο, αλλα ακομα και να ειχε, δε χρησιμοποιοουμε την εκφραση για να το συγκρινουμε σε σχεση με ενα αλλο. Οταν λεμε λοιπον "ομοφυλα ζευγαρια" εννοουμε αθελα μας, μια ομαδα ζευγαριων που ειναι ολα του ιδιου φυλου (αν υπηρχε)

Υποθετω λοιπον οτι η εκφραση "ομοφυλο ζευγάρι" ειναι ενας αδεξιος τροπος για να αναφερθουμε (πιο σωστά) σε "ζευγάρι ομοφύλων"



Αντιστοιχως, εχω αμφιβολιες αν το "ομοφυλόφιλο ζευγάρι" ειναι σωστο. Κυριολεκτικα θα ελεγα σημαινει "ενα ζευγαρι που εχει ενα Α φυλο και ερωτευεται αλλα ζευγαρια που εχουν το Α φυλο" . Πιο σωστα λοιπον θα επρεπε να λεγοταν "ζευγάρι ομοφυλοφίλων" ή "ομοφυλοφιλικό ζευγάρι". Τους ιδιους ενδοιασμους εχω για το "ετεροφυλο(φιλο) ζευγάρι".

 

[Μακρυγιάννης]

Δεν μου άρεσε και εμένα. Θυμήθηκα ότι ο Σαμψών είχε πει: Αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων. Το αντίθετο του "αλλόφυλος" δεν είναι "ομόφυλος"; Δηλαδή αυτός που ανήκει στην ίδια φυλή. Υπάρχει και η λέξη ομοαίματος (συνώνυμο); Ο Άγγελος Σικελιανός τη χρησιμοποιεί.

 

[Αντέρωτας]

Α εσυ το πας αλλου απο την πλευρα που το βλεπεις δεν το θεωρω λαθος ομως. Ομοφυλος μπορει να ειναι ειτε ο ομοαιματος ειτε αυτος με τον οποιο εχουμε ιδιο φυλο. Αλλωστε η λεξη ομοφυλό-φιλος αυτό σημαινει: "αυτος που αγαπαει αυτους με το ιδιο φυλο" (και όχι που εχουν την ιδια φυλή)

Η δικη μου ενσταση εναι το κατα ποσο η λεξη πορει να χαρακτηρισει ενα συνολο ανθρωπων (ομαδα ή ζευγαρι): εχει φυλο το συνολο; και ειναι ομοφυλο/ετεροφυλο σε σχέση με ποιον;

Γι'αυτο θεωρω οτι το σωστο ειναι να λεμε "συνολο/ομάδα/ζευγάρι ομοφυλων" και όχι "ομόφυλο σύνολο" που ακουγεται στην τηλεοραση

 

[Μακρυγιάννης]

Μάλλον έχεις δίκιο.

 

[Ίζι]

Χμ, καταλαβαίνω το συλλογισμό σου, όμως μου ακούγεται πολύ σωστό. Ίσως καλύτερο είναι το "ομόφυλοι σύντροφοι". (Και τέλος πάντων, κάπως πρέπει να το λέμε).

 

[Φαροφύλακας]

Εγώ πάλι δεν το βρίσκω λάθος. Το "ζευγάρι" δεν σημαίνει μονάχα πως είμαστε δύο. Έχει και την σημασία του ότι είμαστε σε σχέση όπως π.χ. στην πρόταση: "Έχουμε απόψε καλεσμένο ένα φιλικό ζευγάρι για φαγητό." Εδώ δεν εννοούμε πως απλά θα έρθουν δύο άνθρωποι, αλλά πως αυτοί οι άνθρωποι έχουν σχέση γάμου μεταξύ τους.

ομόφυλο = ιδίου φύλου
ζευγάρι = δύο άνθρωποι σε σχέση γάμου

Άρα, εφόσον η σχέση εμπεριέχεται στο ουσιαστικό, δεν χρειάζεται να ενυπάρχει και στο επίθετο. Ομοίως, και σε αντιδιαστολή προς το ομόφυλο ζευγάρι, το ετερόφυλο ζευγάρι μού ακούγεται εξίσου σωστό.

 

[Τοστογεύσκυ]

δέν μου φαίνεται εσφαλμένο το ''ομόφυλα ζευγάρια'', άν και προτιμώ κι εγώ την έκφραση ''ζεύγος ομοφύλων''. Μερικές παρατηρήσεις :
- η κοινωνική συμβίωση δέν προϋποθέτει απαραιτήτως την ομοφιλική σχέση (κάλλιστα θα μπορούσαν να ενώσουν τα οικονομικά τους δύο ομόφυλοι που τρέφουν μή ερωτική φιλία, και για το οικονομικό τους συμφέρον. Γνωρίζω τουλάχιστον ένα τέτοιο ζεύγος).
- η κοινωνική συμβίωση δέν είναι γάμος (οπότε δέν είναι δυνατό να καταλήξει σε τεκνοθεσία).
- το ''ομόφυλα ζευγάρια'' δέν είναι δυνατό να σημαίνει ΠΑΡΑ ΜΌΝΟΝ ''ζεύγη ομοφύλων'', αφού δέν είναι δυνατό να ξέρουμε το φύλο ενός εκατέρου μέλους των ζευγών ούτως ή άλλως, κι άρα δύο ή περισσότερα ζευγάρια δέν μπορούν ποτέ να χαρακτηρισθούν ως ''ομόφυλα'' ή κάν ''ετερόφυλα''.
- τέλος (οκ, είναι η δική μου μικρή μανία με τους νεολογισμούς), χρησιμοποιώ αντί του ''ομοφυλοφιλία'' / ''ομοφυλόφιλος'' (που θεωρώ ιδιαίτερα κακόηχα), ή και αντί του (ψυχιατρικού) ''φιλομόφυλος'', απλώς τα ''ομοφιλία'', ''ετεροφιλία'', ''ετερόφιλος'', ''ομόφΙλος''.

 

[Αντέρωτας]

η κοινωνική συμβίωση δέν προϋποθέτει απαραιτήτως την ομοφιλική σχέση (κάλλιστα θα μπορούσαν να ενώσουν τα οικονομικά τους δύο ομόφυλοι που τρέφουν μή ερωτική φιλία, και για το οικονομικό τους συμφέρον. Γνωρίζω τουλάχιστον ένα τέτοιο ζεύγος).

Ομως η κοινωνική συμβίωση ως εναλλακτική του γάμου έχει παρουσιαστεί, και η ουδετερη έννοια της συμβίωσης δεν είναι παρα ένα παραθυράκι για να αποτελει το next best thing για το γάμο των ομοφυλων ζευγαριων. Αυτο, θεωρώ, οτι ειχε στο μυαλο του ο νομοθετης, και οχι δυο πχ. ξαδελφια, η ετεροφυλοφιλους συγκατοικους. Μαλιστα θεωρω οτι αυτή η έννοια έχει ταυτιστεί με την ερωτική σχέση στην κοινή γνώμη, που θα "στιγματιζόνταν" κάποιοι απο τους παραπάνω (σε εισαγωγικά το "στιγματιζονταν", υποθέτοντας οτι θα τους ενοιαζε κατι τετοιο).

η κοινωνική συμβίωση δέν είναι γάμος (οπότε δέν είναι δυνατό να καταλήξει σε τεκνοθεσία).

Αποτελει ομως το next best thing, και, αν μου επιτραπει το slippery slope λογικο σφαλμα, εικαζω οτι θα αποκτησει περισσοτερο κυρος με τον καιρο, ή οτι αποτελει πειραματικό πρόδρομο για τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριων σε Ν χρόνια, ή δεκαετίες

το ''ομόφυλα ζευγάρια'' δέν είναι δυνατό να σημαίνει ΠΑΡΑ ΜΌΝΟΝ ''ζεύγη ομοφύλων'', αφού δέν είναι δυνατό να ξέρουμε το φύλο ενός εκατέρου μέλους των ζευγών ούτως ή άλλως, κι άρα δύο ή περισσότερα ζευγάρια δέν μπορούν ποτέ να χαρακτηρισθούν ως ''ομόφυλα'' ή κάν ''ετερόφυλα''.

Εδω το πηγαινεις στο θεμα οικονομιας της γλωσσας. Με την ιδια λογικη, θα μπορουσαμε να πουμε οτι "δυο παιδι" δεν ειναι λαθος, αφου τα παιδια δεν θα μπορουσαν να ειναι ενα, αλλα δυο. Οπως συμβαινει στα τουρκικα: iki cocuk (αντι *iki cocuklar. Το -lar δε χρειαζεται, αφου ο πληθυντικος εννοειται απο τον αριθμο)

 

[Τοστογεύσκυ]

άαα, νά μιά ευκαιρία για μερικές ακόμα πληροφορίες (άχρηστες βέβαια, όπως κι όλες που δημοσιεύω εδώ κι αλλού, αλλά γοητευτικές) : το ίδιο, αντέρωτα, συμβαίνει και στη ρωσσική, όπου ο πληθυντικός σε αριθμητικώς προσδιοριζόμενο πλήθος αντικειμένων ξεκινάει απο το ''πέντε'' και μετά, ενώ μέχρι καί το τέσσερα χρησιμοποιείται ο ενικός και μάλιστα με τα αριθμούμενα όχι στην ονομαστική, αλλά στη γενική (σά να λέγαμε ''δύο μήλου'', αλλά ''πέντε μήλα''). Κι εμείς άλλωστε είχαμε το δυϊκό αριθμό. Η ''ρωσσική λογική'' κρύβεται στο ότι στους χαμηλούς αριθμούς υπερτερεί το ''είδος'' σάν γενική έννοια (κι άρα, στον ενικό), απο το οποίο διαχωρίζονται λίγες μονάδες (κι άρα, στη γενική - που είναι κάπως σάν τη δική μας ''γενική διαιρετική'').
στην αντίκρουσή σου, έχω να αντείπω : όχι, δέν εννοώ αυτό που γράφεις. Εννοώ ότι, άν μέσα σε ένα ΣΥΝΟΛΟ ζευγών υπάρχει ένας ή μία έστω και μόνο ετερόφυλη/ος, τότε ΌΛΑ τα ζευγάρια του συνόλου δέν μπορούν να είναι ομόφυλα, αφού καθένα ξεχωριστό ζεύγος ομοφύλων μπορεί να αντιπαρατεθεί στο ΄(έστω ένα και μοναδικό) ζεύγος ετεροφύλων.
όπως έγραψα και πιό πάνω, δέν αντιλέγω στην ένσταση, και θεωρώ ακριβέστερη την έκφραση ''ζεύγη ομοφύλων'' απ' ό,τι ''ομόφυλα ζεύγη''. Θα πρέπει όμως να σου υπενθυμίσω ότι συχνά μιά γενική της προελεύσεως ή διαιρετική μπορεί να μετατραπεί σε προσδιορισμό - πχ ''γυναίκές τινες των ωραίων'' μπορεί να γίνει ''ωραίαι τινές γυναίκες'', ''κάποιες γυναίκες απο τις όμορφες'' ή ''κάποιες όμορφες γυναίκες''. Κάπως έτσι (στη ΔΙΚΗ ΜΟΥ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΉ πάντα αίσθηση της γλώσσας) μπορώ να κατανοήσω το ''ομόφυλα ζευγάρια'' - χωρίς, ξανατονίζω, να διαφωνώ με σένα.