"Γλωσσα σχολικων βιβλιων" εναντίον "Παιδικής σκέψης"

Αντέρωτας

Ξωτικό του Φωτός
Προσωπικό λέσχης
Παρακαλω μη σας τρομαζει το μεγεθος. Θελω πολυ να το διαβασετε αυτο και να μου πειτε τις αποψεις σας. Εν αναγκη διαβαστε το σε αποσπασματα!! Ευχαριστω! :))))

Οπως αναφέρω πολλές φορές σε συζητήσεις, είχα σημαντικά μαθησιακά προβλήματα. Εκτός απο την έλλειψη ενδιαφέροντος με ταλαιπωρούσε πολλές φορές η γλώσσα με την οποία ήταν γραμμένα τα σχολικά βιβλία.

Δεν ξέρω αν ήμουν εξαίρεση ή κανόνας. Δεν ξέρω τι ποσοστό αντιπροσώπευα, ούτε τί έκαναν και πώς τα κατάφερναν τα άλλα παιδιά. Ούτε ξέρω αν τα καταλάβαιναν ή αν τα μάθαιναν παπαγαλία. Αυτό που ξέρω είναι οτι κυκλοφορούσαν πάρα πολλά βοηθήματα απο διάφορες εκδόσεις (Πατάκης, Gutenberg κλπ) τα οποία μόνο και μόνο περιλάμβαναν περιλήψεις ή το ίδιο το κείμενο του σχολικού βιβλίου με πιο απλή γλώσσα. Αν δεν ειχα βοηθηματα, οι γονεις μου προσπαθουσαν να γραψουν προχειρα μια περιληψη, κατι που δυσκολευε και τους ιδιους. Δεν ηταν λιγα τα βρισιδια και σχολια που ακουγα για τους συντακτες των βιβλιων, για την απαράδεκτη γλώσσα τους, τοσο απο τους γονεις μου και απο αλλους φιλους τους (συνηθως μορφωμενους) που μας επισκεπτονταν στο σπιτι και καμια φορα προσπαθουσαν να με βοηθησουν.

Αυτό απο μόνο του σημαίνει οτι δεν ημουν εγω το προβλημμα, αλλα όντως υπήρχε κάποιο αντικειμενικό πρόβλημα.

Να σημειώσω οτι (απο όσο βλέπω τον εαυτό μου τώρα) ήμουν (είμαι) ιδιαίτερο παιδί με υπερανεπτυγμένη φαντασία και τεράστιο πρόβλημα συγκέντρωσης. Μια άγνωστη λέξη, ή κάτι που καταστρέφει τη ροή του λόγου ήταν αρκετό να με κάνει να χαθώ και να ξεχαστώ εντελώς. Κάποια απο τα προβλήματα του διαβάσματος θα μπορούσαν να είχαν λυθεί στην παράδοση, το θέμα είναι όμως οτι δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ στην παράδοση. Μια άλλη ιδιαιτερότητά μου ήταν οτι ήμουν τελείως αδιάφορος σε βιβλία και λογοτεχνία, οπότε είχα λιγότερο ανεπτυγμένη λεκτική αντίληψη και γλώσσα απο πολλά άλλα (δεν ξερω ποσοστο) παιδιά.

Θα προσπαθήσω να μιλήσω για τα προβλήματα που δημιουργούσανε τα σχολικά βιβλία σε μένα, όπως θυμάμαι τον τρόπο που σκεφτόμουν τότε.

Σήμερα έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο Λουκιανού Εκλογές της 1ης Γυμνασίου και διάβασα λίγο απο την εισαγωγή, και αμέσως καταλαβαίνω το "πρόβλημα" (προσωπικό ή αντικειμενικό, δεν ξέρω). Είναι γραμμένη μάλλον απο ακαδημαϊκούς, όχι απο εκπαιδευτικούς, απο άτομα τα οποία έχουν τεράστια απόσταση και απο την παιδική ηλικία αλλά και απο τον ανάλογο τρόπο σκέψης. Αγνοούν οτι πολλές λέξεις είναι άγνωστες στο παιδί, οτι είναι αδιάφορες και άτοπες, ενώ πολλές απο αυτές είναι "φορτισμένες" με διαφορετικό νόημα λόγω της περιορισμένης εμπειρίας του παιδιού. Είναι σε μια γλώσσα σχεδόν λόγια, και το μόνο διδακτικό που έχει είναι οτι φαίνεται πως απευθύνεται σε έναν πανάσχετο.

Ορίστε μερικά παραδείγματα

Τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας που διδασκόμαστε στο Γυμνάσιο δεν είνα όλα γραμμένα την ίδια περίοδο ούτε δημιουργήθηκαν μέσα στις ίδιες πολιτιστικές, πνευματικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Καλύπτουν μια μεγάλη χρονική περίοδο, και ακόμη τα πνευματικά κέντρα, στα οπόια διαμορφώνονται οι συγγραφείς κάθε εποχής, δεν είναι κάθε φορά τα ίδια. Ο Λουκιανός πχ έγραψε σε μια εποχή που απέχει περίπου χίλια χρόνια απο την εποχή του Ομήρου και εξακόσια από την εποχή του Ηροδότου.
Αυτή η παράγραφος πολύ σωστά προσπαθεί να ξεκαθαρίσει μια γνωστη παρεξηγηση: καμια φορα τσουβαλιάζουμε όλους τους "Αρχαίους Έλληνες" απο κάθε εποχή και πολιτισμό, αγνοώντας την ποικιλότητα. Πόσο απλά το λέει όμως αυτό; Με πολλες αχρηστες λέξεις και πληροφορίες!!!!

Στον παιδικό μου μικρόκοσμο, οι "Αρχαίοι Έλληνες" ήταν η Έλληνες προ Χριστού, και οι πιο διάσημοι ήταν ο Όμηρος, ο Σωκράτης και σια. Αν ήθελε να μας πει οτι ο Λουκιανός ανηκε σε αλλη εποχη (έζησε σε μΧ) μπορούσε να το πει πολύ πιο απλά. Αν μου έλεγε οτι ο Λουκιανός γεννήθηκε μΧ, ηταν αρκετο για να σχηματίσω σε εικόνα την απόσταση που τον χώριζε απο τους άλλους πιο διάσημους αρχαιους.

Α ναι!!!! Για τον παιδικό μου μικρόκοσμο, η "γραμματεία" είναι το γραφείο του σχολείου, και "πνευματικό κέντρο" είναι ένας σύλλογος με επιστήμονες που κάνουν εκδηλώσεις και ομιλίες. Στο παραπάνω κείμενο, η επιλογή των λέξεων (αν και σωστες) ήταν εντελώς ατυχής και με έχανε εντελώς.

Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να διαιρέσουμε την αρχαία μας γραμματεία, χωρίς να μπαίνουμε σε λεπτομέρειες, στις εξής περιόδους: προκλασική ή αρχαϊκή (πχ τα ομηρικά ποιήματα) 8ος - μέσα 5ου πΧ αιώνα, τηνκλασική, οπου δημιούργησαν το έργο τους οι περισσότεροι φημισμένοι αρχαίοι συγγραφείς (πχ ο Ηρόδοτος και ο Σοφοκλής) μέσα 5ου -μέσα 4ου πΧ αιώνα, και μετακλασική, από τα μέσα του 4ου αιώνα ως το τέλος του αρχαίου κόσμου. Αυτή η τελευταία χωρίζεται σε δυο περιόδους, την ελληνιστική και την ελληνορωμαϊκή, της οποίας τα κύρια χαρακτηριστικά τα βρίσκουμε στους συγγραφείς των αυτοκρατορικών χρόνων (τέλη 1ου - αρχές 3ου μΧ αιώνα)
Αυτή είναι μια πολύ χρησιμη παράγραφος, την οποία όμως ακόμα και σήμερα πρέπει να διαβάσω 3 φορές για να εμπεδώσω: γιατί είναι μια παράγραφος που συνδυάζει προτάσεις, περιγραφές, παρενθέσεις, παραδειγματα και χρονολογικές περιόδους, όλα σε μια πρόταση χωρισμένα μόνο με κόμμα!!

Δεν ξέρω τί είχαν στο μυαλό τους!! Τέτοιες απαριθμήσεις πρέπει να γράφονται όσο πιο ευκολοδιάβαστα οπτικά γίνεται! Με λίστες, μπουλετάκια, κατηγορίες και υποκατηγορίες!!!! Πως γινεται οι συντακτες των βιβλιων να γραφουν αντιθετα με τους κανονες καλης γραφης που μαθαιναμε στην Εκθεση;;;;;;;

Η τελευταία πρόταση "της οποίας τα κύρια χαρακτηριστικά τα βρίσκουμε στους συγγραφείς των αυτοκρατορικών χρόνων" είναι εντελώς περιττή και άσχετη με αυτό που θέλει να πει. Προϋποθέτει οτι ο αναγνώστης ξέρει περίπου τί είναι τα αυτοκρατορικά χρόνια και γιατί λέγονται έτσι. Μόλις θα διάβαζα αυτή τη φράση, θα αναρωτιόμουν τι ειναι αυτα τα αυτοκρατορικά χρόνια, γιατί λέγονται έτσι, για ποιον και ποιους αυτοκράτορες (έλληνες; ρωμαίους; κινεζους; ήταν καλοί ή κακοί; ) και αν αυτα τα χρόνια ήταν εντός κάποιας περιόδου που αναφέρθηκε ή αν είναι καινουργια πληροφορία. Με άλλα λόγια, έγινε σύννεφο το διάβασμα ;)

Οπωσδήποτε πρέπει να πέθανε ύστερα απο το 180 που είναι η χρονιά του θανάτου του Μάρκου Αυρηλίου.. το θάνατο του λόγιου αυτού αυτοκράτορα τον αναφέρει ο Λουκιανός σε ένα έργο του.
Η παραπανω πρόταση προσπαθεί να εντοπίσει χρονικά το θάνατο του μυστήριου κυρίου Λουκιανού ακολουθωντας μια πολυ λογικη επαγωγικη σκεψη: Αφου ο Λουκιανος αναφερει το θανατο του Μαρκου Αυρηλιου (180), ο ιδιος πεθανε πιο μετα. Τι πιο απλο!!! Τότε όμως αν διάβαζα έτσι οπως ειναι γραμμένες αυτες οι δυο προτασεις, δε θα μπορούσα να τις συνδυάσω. Το νόημα που θα έβγαζα θα ήταν το εξής.

"Ο Λουκιανός μαλλον πέθανε μετά το 180"
(που παρεπιπτωντως ηταν μια σημαντική και γνωστή χρόνια, στην οποία μάλιστα πέθανε και ο πασίγνωστος λόγιος (???) αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος. Ήταν τόσο σημαντικός (αν και δεν τον ξερεις ακομα) που τον αναφέρει και ο Λουκιανός σε ένα έργο του)


Επίσης το "λόγιος αυτοκράτορας", πέρα του οτι δεν ήξερα τι σημαίνει λόγιος, είναι άλλη μια παράταιρη φράση που δεν έχει καμία σχέση με το μάθημα. Το αν ήταν λόγιος ο κυρ Μάρκος (που εχει ιδιο ονομα με ενα θειο μου) δεν αφορά καθόλου το Λουκιανό και το θάνατό του και ήταν αρκετό να χάσω τον ειρμό μου και να αρχίσω να "πετάω" παλι.

Δηλαδή σε μενα έφτανε μια πληροφορία η οποία δεν είχε καμία σχεση με το θάνατο του Λουκιανού και τη λογική τοποθετησής του μιας και υπερτερουσε ο κυρ Μάρκος.

Η γλώσσα του είναι κομψή και ρέει γεμάτη δύναμη. Το ύφος του είναι απλό, στρωτό, σχεδόν κλασικό.
Να μια φράση που αναγκαστικα την μαθαινεις παπαγαλία. Δεν ειχα καμια δυνατότα να ξερω ποτε μια γλωσσα ειναι κομψη και ποτε όχι, ούτε πότε έχει δύναμη. Επίσης δεν ειχα καμια γνώση οτι ενα ύφος θα μπορουσε να ειναι απλό, στρωτό και "σχεδον κλασσικό" ουτε μπορω να φανταστω σε τι διαφερει το στρωτο υφος απο το μη στρωτο υφος.

Α, και το πιο σημαντικό: στον παιδικό μου μικρόκοσμο το "κλασικό" σημαίνει "κλασική μουσική" οποτε ηταν μια έννοια που δεν κολαγε καθολου με το υφος και τη γλωσσα κάποιου κυριου. Οποτε αρχιζω να φανταζομαι τον κυριο Λουκιανο με περουκες, δαντελες, πιετες κλπ στυλ Λουδοβικου ΙΔ'.





Συνοψίζω: Δεν ξερω πως τα καταφερνε η Λορενα (που τη θαυμαζω) και αλλα παιδια που βλεπουν το μαθημα σαν παραμυθι, αλλα για μενα τα βιβλια ειναι γραμμενα απο παππούδες που έχουν ξεχάσει ή δεν εχουν ιδεα για τον τροπο σκεψης ενος παιδιου σαν εμένα. Αδυνατούν να λάβουν υπόψη τις εικόνες που έχει σχηματίσει απο το μικρόκοσμό του, αδυνατουν να καταλαβουν οτι οι εγκυκλοπαιδικες παραπλευρες πληροφοριες (οπως αν ηταν λογιος ο Μαρκος Αυρηλιος) δεν τα αφορουν και ουτε μενουν, και αδυνατούν να γράψουν με "υφος απλό, στρωτό" όπως του Λουκιανού. Για καποιο ιδιαιτερο και πολυ σωστο λογο οι παιδικες εγκυκλοπαιδειες και τα εξωσχολικα βιβλια ειναι γραμμενα με εντελως διαφορετικο τροπο. Ισως οι ακαδημαϊκοι συντακτες των σχολικων βιβλιων θα επρεπε να τα παρουν ως προτυπα; Αλλα ναι, ξεχασα, τα εξωσχολικα βιβλια ειναι συνηθως μεταφρασεις απο ξενες εκδοσεις

Ενα παιδι δεν εχει πολλα σημεια αναφορας, περα απο τα βασικα που εμαθε απο το δημοτικο και απο εξωσχολικα βιβλια και εγκυκλοπαιδειες. Τα σημεια αναφορας τα χρειαζεται για να καταλαβει αυτα που διαβαζει και να καταφερει να τα αποστηθισει, οχι να του δημιουργηθουν καινουργια για να αποστηθισει και αυτα. Να μου τοποθετεις το Λουκιανο σε σχεση με το Σωκρατη το καταλαβαινα, αλλα με τον Πλουταρχο που δεν τον ειχα ξανακουσει, ηταν εντελως αστοχο. Και ναι, την επομενη χρονια εμαθα ποιος ειναι ο Πλουταρχος. Αλλα πιστεψτε με, ουτε καν θυμομουν οτι την προηγουμενη χρονια τον ειχα ξανασυναντησει ως συγχρονο του Λουκιανου

Το θεμα ειναι οτι το παιδι που θυμοταν οτι ο κυρ Μαρκος ηταν λογιος, θα επαιρνε καλυτερο βαθμο, θα ηταν πιο "καλος μαθητης" και πιο "εξυπνο παιδακι"

ΥΓ. Στη δευτερα γυμνασιου πιστευα οτι η "Αρχαια Ελληνικη Γραμματεια" που γραφαμε πανω στα διαγωνισματα ηταν ενα γραφειο ή επιτροπή φιλολόγων στο σχολείο ή στο Υπουργείο και βαθμολογούσανε τα γραπτά. Για κάποιο μυστήριο και άγνωστο λόγο, φαινεται είχαν περισσότερη βαρύτητα απο τα άλλα μαθήματα.

Και δε φταίω εγώ γι' αυτή τη λάθος φαντασίωση
 
Last edited:
Αυτό το πρόβλημα το έχω και εγώ σε κάποιο βαθμό και ειδικά στα μαθήματα που απ'την αρχή δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον για μένα.
Ο τρόπος που είναι γραμμένα με αναφορές σε ανθρώπους, που δεν γνωρίζω ή πρόκειται να μιλήσουν αργότερα γι'αυτους είναι εκνευριστικός και η γλώσσα που κάποιες φορές χρησιμοποιούν αρκετά ιδιόμορφη.
Ιδιαίτερη δυσκολία είχα πάντα στην ιστορία αφού κάθε χρονιά αδυνατώ να συνδέσω την εποχή με την οποία είχαμε ασχοληθει την προηγούμενη. Επιπλέον μαθαίνουμε πάντα αποσπασματικά μέρη του βιβλίου, γιατί πολλές σελίδες βρισκονται εκτός ύλης μετά από εντολή του βιβλίου.(προς Θεού καμία ενόχληση ως προς τη σμύκρινση της ύλης που φαίνεται γενικά ατελείωτη. Απλά θα ήθελα να γίνεται μια περιληπτική σύνδεση με τα προηγούμενα ώστε να έχω μια σφαιρική γνώση χωρίς μπαλωματιές και ασάφιες)

Ακόμα όταν δε ξέρω κάτι απ'τα πολλά άγνωστα σε μένα που αναφέρονται χωρίς πάντα να είναι απαραίτητα, αναγκάζομαι να ψάξω. Ανοίγω λοιπόν τον υπολογιστή και με αφορμή αυτά καταλήγω σε ένα τελείως άσχετο θέμα και το διάβασμα πάει περίπατο.
Και επειδή ανήκω και γω στα παιδιά που παρασύρονται από την ίδια τους τη σκέψη με μια λέξη μοναχά πλάθω ιστορίες με τα ανούσια σχόλια που βρίσκω απο δω κι'απο κει (κάτι σα το θείο Μάρκο που λέγαμε)
Συμφωνώ πως αν ήταν γραμμένα με πιο όμορφο τρόπο ''Τέτοιες απαριθμήσεις πρέπει να γράφονται όσο πιο ευκολοδιάβαστα οπτικά γίνεται! Με λίστες, μπουλετάκια, κατηγορίες και υποκατηγορίες!!!!'' θα ήταν πολύ ευκολότερο να παρακολουθήσεις και να κταλάβεις.
Ακόμα κι'αν ονειροπολούσες την ώρα της παράδοσης (για τα γαλανα μάτια του απέναντι, μια γάτα που σκαρφάλωσε στο δέντρο για να πιάσει ένα απ'τα πουλιά που κελαηδούσαν, έχει και ζέστη οπότε σκέφτεσαι να πας για κανένα μπανάκι κλπ...:ρ) μπορείς να κατανοήσεις, αν είναι γραμμένα με σχεδιαγράμματα και με πιο απλό τρόπο.
 

Λορένα

Πολεμίστρια του Φωτός
Πολυ ενδιαφερον θεμα :)

Ας αναλυσω λοιπον και εγω την δικη μου περιπτωση..

Ημουν και εγώ περίπτωση μαθήτριας.
Καταρχήν να εξηγησω, πως απο μικρη διαβαζα τελειως μονη μου. Η μητερα μου με βοηθησε μονο στην πρωτη δημοτικου. Απο κει και περα διαβαζα μονη μου, εκτος απο καποιες περιπτωσεις (σπανιες) στα μαθηματικα, που ζητουσα την βοηθεια του πατερα μου.
Απο αυτο και μονο αντιμετωπισα αρκετες δυσκολιες, γιατι πολλα πραγματα δεν τα καταλαβαινα, ιδιαιτερα τα μαθηματικα και την γραμματικη. Να συμπληρωσω πως την οποια μορφης βοηθεια, την πηρα στα χρονια του λυκειου (σαν φροντιστηρια), ουτε εξωσχολικα, ουτε τιποτα.
Κατά περίεργο τρόπο ημουν απο τις καλές μαθητριες. Ίσως γιατι ειχα αυτη την "ικανοτητα" που περιεγραψα σε αλλο νηματιο.

Όλα για μενα ηταν θεμα ψυχολογιας..
Όλα επισης ηταν και πηγη γνωσεων. Έτσι αντιμετωπιζα τα βιβλια μου, και ετσι τα μαθαινα απεξω. Επαιρνα τα βιβλια στην αρχη του σχολικου ετους, και σε δυο (περιπου) μερες, τα ειχα διαβασει ολα. Και τα καταλαβαινα, ακριβως γιατι επαιρνα απο αυτα πληροφοριες. Στα επη του Ομηρου πχ, στις σημειωσεις κατω, εχουν απιστευτες πληροφοριες, που δεν εχω διαβασει πουθενα, σε καμια εγκυκλοπαιδια, και σε κανενα αλλο βιβλιο.
Μια απο τα ιδια και η ιστορια ο Λουκιανος, ο Ηροδοτος κτλ. Εκεινα ειχαν στις τελευταιες σελιδες ;)
Τα θρησκευτικα επισης, μεχρι την ταξη που σταματησαν το "ιστορικο" του θεματος και.. αρχισαν τα.. ασχετα. Μου ηταν αδυνατο να τα μαθω. Τετοιες ανοησιες δεν ειχα ξαναδει.

Απο την στιγμη λοιπον, που τα ειχα κανει μια πρωτη αναγνωση, οσο δυσνοητα και αν ηταν, τα καταλαβαινα, και απο κει και περα, ηταν ευκολο να τα μαθω. (αν τα διαβαζα πολλες φορες τα μαθαινα και απεξω). Ποτε επισης δεν διαβασα με το σκεπτικο : να μαθω το μαθημα της επομενης μερας. Εκανα.. αυτο που λενε : μελετη. Τα μελετουσα εξονυχιστικα, και συγκρινα με αλλα που ειχα μαθει απο αλλα βιβλια. Και.. γι'αυτο και μου εμεναν, και τα θυμαμαι ακομη και σημερα.

Γι'αυτον ακριβως τον λογο, δεν ακολουθησα θεωρητικη κατευθυνση. Παπαγαλια δεν μπορεσα ποτε να τα μαθω. Ουτε και με το ετσι θελω. Οτι εμαθα, το εμαθα αβιαστα. πως διαβαζεις ενα μυθιστορημα και σου μενει; Ετσι ακριβως τα διαβαζα και μου εμεναν και μενα :)

Η δικη μου δυσκολια, υπηρξε στα μαθηματικα. Η βοηθεια του δασκαλου, εδω δεν ηταν αρκετη. Ειχα συγκεκριμενες αποριες, που δεν συμβαδιζαν με το συνολο των υπολοιπων παιδιων. Μια απο τα ιδια και στην γραμματικη, που.. αν δεν μαθαινα αγγλικα, δεν θα ηξερα ακομη ουτε τα βασικα.
Τα μαθηματικα και η γραμματικη, αυτοι ηταν οι εφιαλτες μου στα σχολικα μου χρονια. Ήθελαν διαφορετικη αντιμετωπιση, που τοτε δεν ειχα καταφερει.
 

Αντέρωτας

Ξωτικό του Φωτός
Προσωπικό λέσχης
Πιστευω οτι θα γινοσουν μια χαρα φιλολογος (αν δεν ηταν η γραμματικη!!)

Με εντυπωσιαζει το πώς δεν κολούσες σε κάποια μπερδεμένη ή κακώς διατυπωμένη έκφραση και φιλτράριζες μόνο την "πληροφορία", εσυ και μαλλον οι περισσοτεροι φυσιολογικοι ανθρωποι ;)
 
Last edited:

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Πολύ ενδιαφέρον θέμα και πολύ καλά το παρουσίασες, Αντέρωτα. Οι παρατηρήσεις σου εύστοχες και σε κάποια σημεία με έκανες και γέλασα :χαχα:

Έχεις δίκιο πως η γλώσσα των σχολικών βιβλίων δεν είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι. Οι συγγραφείς φαίνεται να ξεχνούν πως ένα παιδί του Γυμνασίου πρωταρχικά είναι αυτό ακριβώς: ένα παιδί!

Για τα σχολικά βιβλία έχω μια μάλλον κακή άποψη και ενώ το θέμα έχει θιχτεί και σε άλλο νημάτιο απέφυγα να απαντήσω διότι θα μου έτρωγε πολύ χρόνο να συγκροτήσω μια θέση.

Πιστεύω όμως πως στις συγκεκριμένες περιπτώσεις που ανέφερες ήτανε και σφάλμα τού εκπαιδευτικού. Διότι το βιβλίο είναι το υλικό και από εκεί και πέρα ο καθηγητής ή ο δάσκαλος, που έχει την άμεση σχέση με τους μαθητές, πρέπει να βρει τον κατάλληλο τρόπο να τους το προσφέρει.

Ένα πολύ συχνό λάθος από την πλευρά του εκπαιδευτικού, που δείχνει μια μάλλον κακή κατάρτιση στις εκπαιδευτικές μεθόδους, είναι η παράλειψη να εισάγουν μια εξειδικευμένη λέξη ή φράση, ή μια νέα ορολογία. Ξεκινάν το νέο μάθημα και χρησιμοποιούν λέξεις και όρους που δεν στάθηκαν να τους ερμηνεύσουν.

Ομοίως, είναι εξίσου σημαντικό κατά την παράδοση να έχεις συναίσθηση πως η "γραμματεία", για να πάρω το παράδειγμά σου, ενδέχεται να έχει μια άλλη σημασία στο μυαλό των παιδιών και είναι πρωταρχικό να εισάγεις το νέο νόημα.

Όπως είπα μου άρεσε το κείμενό σου και βαθμολόγησα το νημάτιο με πέντε αστέρια. Το λέω για να σας θυμίσω πως μπορείτε να βαθμολογείτε νημάτια και σας παροτρύνω να το κάνετε. :)
 

Αντέρωτας

Ξωτικό του Φωτός
Προσωπικό λέσχης
Πιστεύω όμως πως στις συγκεκριμένες περιπτώσεις που ανέφερες ήτανε και σφάλμα τού εκπαιδευτικού. Διότι το βιβλίο είναι το υλικό και από εκεί και πέρα ο καθηγητής ή ο δάσκαλος, που έχει την άμεση σχέση με τους μαθητές, πρέπει να βρει τον κατάλληλο τρόπο να τους το προσφέρει.

Ένα πολύ συχνό λάθος από την πλευρά του εκπαιδευτικού, που δείχνει μια μάλλον κακή κατάρτιση στις εκπαιδευτικές μεθόδους, είναι η παράλειψη να εισάγουν μια εξειδικευμένη λέξη ή φράση, ή μια νέα ορολογία. Ξεκινάν το νέο μάθημα και χρησιμοποιούν λέξεις και όρους που δεν στάθηκαν να τους ερμηνεύσουν.
Απο τους καθηγητες μου εχω καλη εντυπωση. Απαντουσαν σε αποριες, εκαναν ερωτησεις, υπαγορευαν σημειωσεις. Το δικο μου προβλημα ηταν οτι δεν μπρουσα να προσεχω το μαθημα. Αρα δεν ειχα αποριες, δεν εκανα ερωτησεις, και αν καποιος συμμαθητης ειχε ρωτησει τι ειναι η "γραμματεια" και του ειχε απαντησει ο καθηγητης, το ειχα χασει... Οταν πλεον θα το εβλεπα στην ωρα του διαβασματος, θα ηταν ηδη πολυ αργα.

Αλλο ενα παραδειγμα των καλων καθηγητων μας (και των κακων βιβλιων) ειναι οτι καποιοι εκαναν το μαθημα αποκλειστικα με δικες τους σημειωσεις, οπως πχ αυτο της Αστρονομιας Β' Λυκειου. Ο καθηγητης μας εγραφε ολο το μαθημα με δικα του λογια στον πινακα, το αντιγραφαμε στο τετραδιο, και διαβαζαμε και μας εξεταζε απο κει!! Μια φορα οταν δεν ημαστε συνεργασιμοι ειπε "Αν δε θελετε να κανουμε μαθημα εγω δεν εχω κανενα προβλημα! Θα διαβασετε το μαθημα απο το βιβλιο να δειτε τι ωραια που ειναι!" :)))

Ομοίως, είναι εξίσου σημαντικό κατά την παράδοση να έχεις συναίσθηση πως η "γραμματεία", για να πάρω το παράδειγμά σου, ενδέχεται να έχει μια άλλη σημασία στο μυαλό των παιδιών και είναι πρωταρχικό να εισάγεις το νέο νόημα.
Η "γραμματεια" ηταν ενα παραδειγμα. Ειναι αυτη και πολλες αλλες λεξεις που ξερουμε αποκλειστικα απο το περιβαλλον του σπιτιου, των γονιων μας, την τηλεοραση κλπ που εχουν συγκεκριμενα νοηματα, διαφορετικα απο αυτα των βιβλιων.

Για παραδειγμα με παραξενευε η λεξη "κατηγορουμενο" στο Συντακτικο. Ηξερα "τον κατηγορουμενο" (δηλαδη τον υποδικο) απο δικαστικες σειρες και ταινιες. Ουτε καν μπορουσα να φανταστω οτι προερχεται απο την κατηγορια, δηλαδη το ειδος.
 
Last edited:
Αντέρωτα, αν και η πρώτη σου ανάρτηση με τρόμαξε όντως σε μέγεθος, τη διάβασα πολύ γρήγορα και τη βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Είναι ένα θέμα που με έχει απασχολήσει αρκετά.

Ως μαθήτρια, βέβαια, είχα την ικανότητα της παπαγαλίας, οπότε δεν είχα δυσκολευτεί ποτέ στο σχολείο. Όταν όμως, στα φοιτητικά χρόνια άρχισα να κάνω μαθήματα σε παιδάκια δημοτικού και γυμνασίου, κοινώς, τα είδα όλα! Πολλές φορές αισθανόμουν ότι ουσιαστικά έπρεπε να μεταφράσω αυτό που έγραφε το βιβλίο, ώστε να καταλάβουν τι λέει. Συνέβαινε ακριβώς αυτό που περιγράφεις, δηλαδή αναφορές σε πράγματα και καταστάσεις για το οποία τα παιδιά δεν είχαν ακούσει ποτέ, χωρίς φυσικά να συνοδεύονται από τις κατάλληλες εξηγήσεις. Και σε αυτό ερχόταν να προστεθεί η συνεχώς αυξανόμενη ύλη. Έβλεπα σε ασκήσεις μαθηματικών δευτέρας δημοτικού πράξεις με μορφή εξίσωσης, ενώ στην τετάρτη κάλυπταν ύλη αγγλικών που εγώ είχα κάνει σε δύο χρόνια φροντιστηρίου.

Πάντως και από τα δικά μου μαθητικά χρόνια θυμάμαι ότι οι εισαγωγές των βιβλίων των αρχαίων ήταν το πιο δύσκολο και δυσνόητο τμήμα τους και μόνιμο άγχος για το αν θα πέσει θέμα από εκεί στις εξετάσεις!
 
Last edited:
Τρίτη λυκείου και ετοιμάζομαι για πανελλήνιες. Μαθήτρια του 18 με ώριμο μυαλό (νομίζω) και κατασταλαγμένη ως προς το τι θέλω να κάνω. Ο, τιδήποτε έχει να κάνει με τις σχολές της τρίτης τότε δέσμης, εκτός από νομικά.

Και προσπαθώ να διαβάσω και να μάθω ιστορία .... Ήταν δύο κοντόχοντρα μπλε βιβλία και ένα κόκκινο, πιο μεγάλο και πιο λεπτό. Αυτό το κόκκινο το λέγαμε πηγές. Και δεν διαβαζόταν, ούτε μαθαινόταν. Εκτός αυτού κανείς ποτέ δεν μπήκε στον κόπο να μας εξηγήσει γιατί το λέγαμε πηγές. Στο μυαλό μου έρχονταν κρυστάλλινα νερά να τρέχουν από ραχούλες, αλλά μόλις το άνοιγα γκρεμιζόταν το όνειρο.

Είναι κρίμα που δεν το έχω κρατήσει, να αντιγράψω μια - δυο παραγράφους.

Το αποτέλεσμα ήταν να γράψω το χαμηλότερο βαθμό στην ιστορία, αλλά το βασικότερο είναι ότι ποτέ δεν έμαθα ιστορία. Όταν, σε μεγαλύτερη ηλικία, αποφάσισα να ασχοληθώ κάπως με το θέμα, διαπίστωσα ότι έπρεπε να αρχίσω από το μηδέν, γιατί οι ιστορικές μου γνώσεις περιορίζονταν στο ότι η 25η Μαρτίου ήταν με τους Τούρκους και η 28η Οκτωβρίου με τους Γερμανούς.

Σίγουρα φταίει η γλώσσα των βιβλίων και το όλο τους στήσιμο. Έχω μπροστά μου το βιβλίο Ιστορίας της β' γυμνασίου και το βρίσκω απολύτως εχθρικό προς τον αναγνώστη. Καταρχάς είναι γραμμένο σε στήλες (όπως οι εφημερίδες).

Τέλος, ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι πολύ κρίσιμος στο θέμα που συζητάμε και νομίζω ότι αν θέλει μπορεί να κάνει όλα τα παιδιά να τον παρακολουθήσουν, ακόμα και σένα, Αντέρωτα. Έστω, αν όχι για 50 ολόκληρα λεπτά, για ένα ικανοποιητικό πάντως διάστημα.
 
Last edited:

Λορένα

Πολεμίστρια του Φωτός
Εδω θελω οπωσδηποτε να πω κατι.

Τα βιβλια ιστοριας Β' και Γ' Λυκειου, ειναι απο τα ωραιοτερα που εχω δει ποτε.

Μιλουν για την ιστορια της Ευρωπης κατα την διαρκεια της βιομηχανικης επαναστησης. Όσο και αν εψαξα αλλου, σε κανενα αλλο βιβλιο δεν βρηκα τοσες λεπτομερειες και τοσους πινακες και εικονες απο γνωστους καλλιτεχνες της εποχης. Βασικα.. δεν εχω βρει αλλο βιβλια παρομοια. Τοσον καιρο τωρα προσπαθω να βρω βιβλια ιστοριας αλλων λαων περαν της ελληνικης, αλλά... που!

Το ύφος των βιβλιων δεν μπορω να το σχολιασω γιατι δεν το προσεξα. Για μενα ηταν ενδιαφερον οι απιστευτες πληροφοριες που ειχαν.. σαν εγκυκλοπαιδια το διαβαζα. Τα κρατω ακομη και σημερα στην βιβλιοθηκη μου.


Και.. πανω που το εφερε η κουβεντα : η γεωγραφια Α' Β' γυμνασιου, καθως και δημοτικου, ηταν απιστευτα καλες
 
Λορένα, σίγουρα δε μιλάμε για τα ίδια βιβλία, αλλά με τον έρωτα που έχεις εσύ με την Ιστορία, και τις πηγές να σου έδειχνα θα έλεγες ότι σου αρέσουν.

Και, τελικά, έχει μεγάλο ενδιαφέρον ο τρόπος πρόσληψης του ίδιου ακριβώς πράγματος από διαφορετικά άτομα.

Ο τίτλος του νηματίου μου έφερε στο μυαλό και κάτι άλλο. Όταν πριν δυο - τρία χρόνια άλλαξαν όλα τα βιβλία του Δημοτικού, επικρατούσε μεγάλη αντίδραση στα σχολεία. Οι πιο ανοιχτόμυαλοι δάσκαλοι καλοδέχτηκαν την αλλαγή λέγοντας ότι ήταν πια καιρός. Και ύστερα άρχισαν να καταγράφουν τα υπέρ και τα κατά των καινούριων βιβλίων. Οι πιο συντηρητικοί το είδαν σαν ένα μεγάλο μπελά. Τόσα χρόνια είχαν συνηθίσει στον τυφλοσούρτη, και τώρα ... πού όρεξη για κάτι τόσο διαφορετικό!

Περνώντας ο καιρός, τα καινούρια βιβλία άρχισαν να δοκιμάζονται στην πράξη και η γενική διαπίστωση ήταν ότι τα βιβλία Γλώσσας και Ιστορίας ήταν πραγματικά καλά, αλλά τα Μαθηματικά χωλαίνουν επικίνδυνα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα : με τα παλιά βιβλία, η α' δημοτικού διδασκόταν τους αριθμούς 1 - 10 και προσθαφαιρέσεις πάντα μέχρι το δέκα. Με τα καινούρια βιβλία τα πρωτάκια μαθαίνουν τους αριθμούς 1 - 100!!!

Και μια λογική απορία ενός δασκάλου μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση. Μα καλά, αναρωτήθηκε, αυτό το έρ'μο το μυαλό των παιδιών δεν έχει κάποια συγκεκριμένα όρια; Οι δυνατότητές του δεν είναι πεπερασμένες;

Δεν έχω απάντηση πάνω σ' αυτό. Αυτό που αναρωτιέμαι με τη σειρά μου, όμως, είναι αν τα σημερινά παιδιά με τα τόσα ερεθίσματα θα είχαν πρόβλημα με τους όρους γραμματεία, κατηγορούμενο ή πηγές. :ουχ:
 

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Χαρακτηριστικό παράδειγμα : με τα παλιά βιβλία, η α' δημοτικού διδασκόταν τους αριθμούς 1 - 10 και προσθαφαιρέσεις πάντα μέχρι το δέκα. Με τα καινούρια βιβλία τα πρωτάκια μαθαίνουν τους αριθμούς 1 - 100!!!
τα παιδιά μας φυσικά δεν γίνονται πιο έξυπνα, απλά πιο πιεσμένα. :ουχ:
 
Top