Πολιτικώς ορθά παραμύθια

Πριν καιρό έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλιαράκι με παραμύθια, με τα πολιτικώς ορθότερα παραμύθια του Τζέημς Φινν Γκάρνερ. Με αφορμή μια συζήτηση στο ομιλητήριο, θα παραθέσω εδώ την ιστορία του παπουτσωμένου γάτου:


Σε μια όχι και πολύ μακρική χώρα, ζούσε ένας άντρας και οι τρεις του γιοι. Αφου ο πατέρας επέτυχε να τεθεί σε κατάσταση αναπόφευκτης αχρηστίας, η περιουσία του μοιράστηκε στους γιούς του: ο μεγαλύτερος κληρονόμησε την εταιρεία πετρελαιοειδών, ο επόμενος από το μεγαλύτερο πήρε της μετοχές των εφημερίδων και της τηλεόρασης και ο λιγότερο μεγάλος πήρε ένα γάτο. Ξεχνώντας προς στιγμήν τις ώρες συντροφικότητας και ευχαρίστησης που μπορεί να σου δώσει ένας ζωικός σύντροφος, ο λιγότερο μεγάλος γιος παρακάλεσε τους αδελφούς του να μην τον αναγκάσουν να προσβάλει την εγκυρότητα της διαθήκης.
«Ακούστε με, αδελφοί μου», είπε, « [...]Μη με αναγκάσετε να τον πουλήσω σε κάποια εταιρεία καλλυντικών για να έχω κάποια απόδοση του κεφαλαίου μου.[...].

Αργότερα ο γάτος κατσάδιασε το σκληρό και κοντόφθαλμο ανθρωποειδές: «Είναι φυσικά χαρακτηριστικό του δικού σας φυράματος να μεταχειρίζεστε κάποιον που έχει τέσσερα πόδια σαν μια πηγή εκμετάλλευσης. Δε βρισκόμαστε εδώ πέρα για τον υλικό ή οποιουδήποτε άλλου τύπου πλουτισμό σας, δικέ μου. Μάλιστα, έχω τόσο πολύ αηδιάσει, που δε σκοπεύω να σου αποκαλύψω με ποιον τρόπο θα σε έκανα σπουδαίο και σημαντικό πρόσωπο.» Πιο πολύ από το ότι η γάτα μιλούσε, οι τελευταίες λέξεις κίνησαν το ενδιαφέρον του φιλόδοξου αλλά πενιχρά προικισµένου άντρα: «Ω γατούλη µου, καλέ µου, εσύ που είσαι ο πιο αγαπητός και έµπιστος φίλος µου, πώς θα το επιτύγχανες αυτό;»
«Δεν νοµίζω ότι επιθυµείς να µάθεις. Προφανώς, δεν διαθέτεις ούτε την πρόνοια ούτε την πυγµή που προαπαιτείται για να κάνεις µια επιτυχή καριέρα στον δηµόσιο τοµέα».
«Μα σε παρακαλώ πολύ», είπε ο εξαιρετικά πρόθυµος νεαρός. «Ψοφάω να ανακατευτώ µε την πολιτική.[...]».
Ο γάτος αναστέναξε. «Από συναισθηµατικής απόψεως είµαι µαζί σου», είπε ο γατούλης, «είσαι τόσο ηλίθιος για να τα βγάλεις πέρα µόνος σου. Εντάξει λοιπόν, θα σε βοηθήσω. Για να ξεκινήσω λοιπόν χρειάζοµαι δύο πράγµατα: πρώτον, ένα µπλε κοστούµι µε λεπτή ρίγα -Armani, φυσικά και έναν χαρτοφύλακα και καουµπόικες µπότες µε φανταχτερά στολίδια, και δεύτερον, την υπόσχεση ότι ποτέ δεν θα πεις δηµοσίως έστω και µία φράση χωρίς να την έχω εγκρίνει εγώ».[...]


«Και τώρα πήγαινε σπιτάκι σου και περίµενε. Εξασκήσου στο να µοιάζεις πολιτικός µαθαίνοντας ιππασία, γκολφ, γράφοντας τα αποµνηµονεύµατά σου και µε άλλες τέτοιες ευγενείς ασχολίες».
«Μα δεν έχω αποµνηµονεύµατα για να τα γράψω», διαµαρτυρήθηκε ο πανέµορφος νεαρός.
«Σου είπα να εξασκηθείς», επανέλαβε ο γάτος δείχνοντας τα νύχια του. «Εάν νοµίζεις ότι θα έχεις ποτέ την ευκαιρία να γράφεις ο ίδιος, τότε αντιµετωπίζουµε ήδη κάποιο πρόβληµα». Και µ' αυτά τα λόγια ο Παπουτσωµένος Γάτος έφυγε για να οργανώσει την πρώτη συνέντευξη τύπου.


Οι προκριµατικές εκλογές για τη γερουσία απείχαν µόλις πέντε εβδοµάδες, και το γήπεδο των υποψηφίων είχε ήδη γεµίσει. Όταν ο Παπουτσωµένος Γάτος διοργάνωσε τη συνέντευξη τύπου, µόνο µια χούφτα δηµοσιογράφοι βρήκαν τον χρόνο να παραστούν ή έδειξαν κάποιο ενδιαφέρον. Αυτό δεν είχε και µεγάλη σηµασία, γιατί επρόκειτο να είναι πολύ σύντοµη.
Το µόνο που έκανε ο γάτος ήταν να εµφανιστεί πάνω στην εξέδρα και να πει: «Θα ήθελα να σας ανακοινώσω ότι ο εργοδότης µου δεν θα είναι υποψήφιος για το χρίσµα του κόµµατος για τη γερουσία αυτή την περίοδο. Σας ευχαριστώ όλους. Και παρακαλώ να µη γίνουν ερωτήσεις». Μετά, αποχώρησε.


Και οποία η αντίδρασις που προκάλεσε! Πολυσέλιδα άρθρα και ρεπορτάζ άρχισαν να εµφανίζονται παντού για τον απρόθυµο υποψήφιο. Ποιος ήταν; Ποιες ήταν οι απόψεις του; Ποια ήταν η σηµασία της λαϊκής αναστάτωσης που προκαλούσε αυτή η γυµνασµένη φιγούρα µε τη νεανική ζωτικότητα; Με όσο το δυνατόν λιγότερες δηλώσεις και έξυπνη χρησιµοποίηση των µίντια, ο Παπουτσωµένος Γάτος κατάφερε να διαµορφώσει για τον ανθρώπινο σύντροφό του την εικόνα ενός ανθρώπου που αναγκάζεται να µπει στον στίβο της πολιτικής εξαιτίας της θέλησης του λαού που είναι απογοητευµένος και ψάχνει για κάποιον λευκό ιππότη (παρ' ότι αυτές οι ιδέες δείχνουν βασικά χρωµατική προκατάληψη) σ' ένα ψηλό ορµητικό άτι (οµοίως µε τα προηγούµενα και επιπλέον φανερώνει προκατάληψη για το ύψος και το είδος, για να µην πούµε ότι είναι γενικά πολύ Ευρωκεντρικό).
Μετά από µερικές εβδοµάδες και χωρίς να πει λέξη, ο νεαρός µε την οµορφιά τύπου Ρόµπερντ Ρέντφορντ κέρδισε το χρίσµα του κόµµατος για τη γερουσία! [...]


Τώρα λοιπόν ο παπουτσωμένος γάτος άρχισε να δουλεύει πραγματικά για να εκλεγεί στη γερουσία ο εκλεκτός του. Εξέδωσε λοιπόν φυλλάδια µε τις θέσεις του, που ήταν τελείως ανόητες αλλά εξαιρετικά αξιοµνηµόνευτες. Έβαλε τον υποψήφιο να φωτογραφηθεί ανταλλάσσοντας χειραψίες µε βιομηχανικούς εργάτες, µε συνταξιούχους και τους μαϊντανούς των κοσµικών συγκεντρώσεων. Κάποιος αντίπαλος κάλεσε τον ηθικά δεσµευµένο υποψήφιο σε ανοιχτή συζήτηση, και αυτός αποσύρθηκε την τελευταία στιγµή, δηλώνοντας ότι µια τέτοια εκδήλωση θα ήταν µία ακόµη εξάσκηση στον «συνήθη πολιτικό λόγο». Το αισιόδοξα απλοϊκό σίύνθηµα της εκστρατείας τους -«Εδώ και Τώρα Αλλαγή!» έδειχνε να αγγίζει τις χορδές των αισιόδοξα απλοϊκών ψηφοφόρων.[...]


Καθώς η εκστρατεία έφτανε στο τέλος της και ενώ ο γκαρδιακός και προπονηµένος του υποψήφιος υπολειπόταν του αντιπάλου του στις δηµοσκοπήσεις, ο Γάτος κατάλαβε ότι έφτασε ο καιρός να πάψουν να το παίζουν µε το σταυρό στο χέρι. Διοργάνωσε µία ακόµη συνέντευξη τύπου και αυτή τη φορά ανακοίνωσε στα µίντια: «Η εκστρατεία µας έχει την τιµή να ζητήσει από τον αντίπαλό µας να αποσυρθεί από τις εκλογές, ώστε να µην αναγκαστούµε να αποκαλύψουµε τις πηγές µας σύµφωνα µε τις οποίες υπάρχει κάποια πιθανή διασύνδεση του αντιπάλου µας µε µια πειραµατική ιατρική διαδικασία αλλαγής φύλου, στην οποία κατά πάσα πιθανότητα υπεβλήθη πριν από 23 χρόνια σε µια άγνωστη ξένη χώρα, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων της οµιλεί την σουηδικήν. Σας ευχαριστώ. Δεν θα δεχτούµε ερωτήσεις».


Αυτός ο υπαινιγµός, όπως σωστά θα µαντέψατε, είχε καταλυτική επίδραση στην προεκλογική εκστρατεία. Άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες φήµες για το τι τύπου αποδείξεις είχαν ή δεν είχαν στα χέρια τους ο Γάτος και το αφεντικό του. Ο αντίπαλός τους συνεχώς αρνιόταν τις κατηγορίες ότι κάποτε ήταν γυναίκα και τώρα έγινε άντρας, ότι ήταν ακόµα γυναίκα µόνο που τώρα ήταν παγιδευµένη µέσα σε αντρικό κορµί ή ότι ήταν τώρα άντρας παγιδευµένος στο κορµί µιας γυναίκας µε κάποια ιδιαίτερη προτίµηση στα γυναικεία ρούχα - χωρίς αυτό φυσικά να σηµαίνει ότι κάτι πάει στραβά ή είναι αφύσικο σ' αυτές τις επιλογές τρόπου ζωής.
Όπως συνήθως το συναίσθημα επικράτησε της λογικής και αφού έγινε η καταμέτρηση των ψήφων, την εσπέραν των εκλογών, ο Παπουτσωμένος Γάτος και ο ροδαλός και ενθουσιώδης ανθρώπινος σύντροφός του κέρδισαν με άνετη πλειοψηφία. [...]


Ο περιχαρής πολιτικός µπήκε και πάλι στην αίθουσα και εν µέσω ζητωκραυγών και επευφηµιών πήγε στην εξέδρα. «Θέλω να ευχαριστήσω την οικογένειά µου, τους φίλους και τους οπαδούς µου», ξεκίνησε, «για όλη τη σκληρή δουλειά και την αφοσίωσή σας, και είµαι στην ευχάριστη θέση να σας πληροφορήσω ότι µόλις µου τηλεφώνησε ο αντίπαλος και παραδέχτηκε την ήττα του!»
Χειροκροτήµατα, χειροκροτήµατα, χειροκροτήµατα!
«Ήταν ένας άξιος αντίπαλος και έδωσε µια σωστή µάχη, αλλά η δική µας εκστρατεία δεν ήταν για κάποια θέµατα ή κάποια ιδεολογία ή ακόµη για τις ικανότητες ή για τη δυναµική σκέψη. Η δικιά µας εκστρατεία είχε ένα απλό και ξεκάθαρο µήνυµα: "Εδώ και Τώρα Αλλαγή!».
Χειροκροτήµατα, χειροκροτήµατα, χειροκροτήµατα!


«Και τώρα, θα µου επιτρέψετε να πω και δυο λόγια εκτός προγράµµατος». Από τα παρασκήνια ακούστηκε ο ήχος κάποιου ποτηριού που έσπασε, κι ένα χαµηλόφωνο, πονεµένο γρύλισµα. Συνέχισε όµως απτόητος: «Θα ήθελα να ευχαριστήσω κάποιον που χωρίς αυτόν δεν θα είµασταν σήµερα εδώ που είµαστε: τον αρχηγό της εκστρατείας µου, τον έµπιστό µου. Είµαι πολύ περήφανος που σας παρουσιάζω τη γάτα µου - τον Παπουτσωµένο Γάτο!»
Χειροκροτήµατα, χειροκρ ... σιωπή.


Να πιστέψουν τ' αυτιά τους; Αυτός ο τύπου Κέννεντυ νεαρός πολιτικός, ο φωτεινός και αστραφτερός ιππότης τους, η ελπίδα για το µέλλον τους, είχε αφήσει τη γάτα του να διευθύνει την προεκλογική του εκστρατεία; Όχι, βέβαια, ότι δεν υπήρχε προηγούμενο –και άλλα μη ανθρώπινα ζώα είχαν εδώ και πολλά χρόνια καταλάβει υψηλόβαθμα πόστα- αλλά γιατί το κρατούσε μυστικό; Τι είδους άντρας ήταν αυτός που απέκρυπτε μια τέτοια πληροφορία, και ποιος ξέρει τι άλλο έκρυβε; [...]
Οι συγκεντρωμένου άρχισαν να θυμώνουν, ακόμα και αυτοί που αγαπούσαν τις γάτες, Αισθάνονταν ότι τους ξεγέλασαν, τους κορόιδεψαν,τους εγκατέλειψαν, τους κεράτωσαν [...]

Ο Παπουτσωµένος Γάτος τον αποχαιρέτησε και έφυγε. Έγραψε κάποια άρθρα στα περιοδικά για να πει τη δική του πλευρά της πρόστυχη ς αυτής ιστορίας, µετά έπιασε δουλειά ως τηλεοπτικός σχολιαστής µε έδρα την πρωτεύουσα. Ο γερουσιαστής µόλις που κατάφερε να κερδίσει την αναπόφευκτη επαναληπτική ψηφοφορία, αλλά τα ερωτήµατα περί της ευθυκρισίας του συνέχισαν να υπάρχουν και παρεµπόδισαν κάθε έργο που θα µπορούσε να επιτελέσει στην εξάχρονη θητεία του. Σχεδόν από την ηµέρα της ορκωµοσίας του, όλοι του φέρονταν σαν να ήταν µια µη περιπατητική αγριόχηνα, κάτι που ο Παπουτσωµένος Γάτος υπενθύµιζε τόσο στον ίδιο όσο και στην υπόλοιπη χώρα κάθε φορά που έβγαινε στον αέρα ως πολιτικός σχολιαστής.
 

Λορένα

Πολεμίστρια του Φωτός
Παρα πολυ ενδιαφερουσα η μεταφορα του παπουτσωμενου γατου

προτεινω να κανουμε κατι αναλογο και σε καποια αλλα πολυ γνωστα παραμυθια

Ωστοσο.. περιμενω την τοποθετηση καποιου μελους μας, πριν σχολιασω κατι ;)
 
Τι σημαίνει "πολιτικώς ορθό";

Μήπως να συμφωνήσουμε πρώτα ως προς αυτό και μετά να σχολιάσουμε το παραμύθι;
 
Μμμμ... Σωστή παρατήρηση Χρυσηίδα.
Πρέπει να σημειώσω ότι έχω παραλείψει ένα σχετικά μεγάλο τμήμα του παραμυθιού γιατί θεώρησα ότι το μέγεθός του ήταν απαγορευτικό για να το διαβάσει κανείς στον υπολογιστή. Φυσικά, δεν έχω καμία αντίρρηση να το συμπληρώσω.
Ο όρος πολιτικά ορθό, όπως τον έχω καταλάβει τουλάχιστον, αναφέρεται στην αντικατάσταση συναισθηματικά φορτισμένων λέξεων με άλλες, λέξεις ή φράσεις, οι οποίες δεν προκαλούν την ίδια αίσθηση. Από το λίγο που έψαξα είδα ότι αυτός ο όρος ξεκίνησε στις ΗΠΑ (από πού αλλού θα ήταν δυνατό να ξεκινήσει άλλωστε) και είχε αρχικά να κάνει με λέξεις που χρησιμοποιούνταν υποτιμητικά για μειονότητες. (να, η τελευταία φράση ίσως μπορεί να θεωρηθεί το πολιτικά ορθό του ρατσιστικά). Από την αρχή κιόλας του παραμυθιού ο συγγραφέας έχει αντικαταστήσει τη λέξη θάνατος με τη φράση "κατάσταση αναπόφευκτης αχρηστίας", αν και νομίζω ότι στα αγγλικά θα είναι πιο σαφές.
Βέβαια, εδώ ο συγγραφέας δε μένει απλά στην αντικατάσταση των λέξεων, αλλά προσαρμόζει το παραμύθι στη σύγχρονη πραγματικότητα, σχολιάζοντάς την. Εδώ: students.ceid.upatras.gr/~akis/jotd25/0013.html βρήκα τη Χιονάτη και τους επτά νάνους γραμμένο με πολιτικά ορθό τρόπο, χωρίς αυτήν την προσαρμογή στο παρόν.
 

Λορένα

Πολεμίστρια του Φωτός
Να πω την αληθεια.. οπως ειδα οτι εγινε προσαρμογη του παραμυθιου, σε πολιτικο σκηνικο, προς τα κει με πηγε η ερμηνεια του ορου.

Τεσπα.. ενδιαφερουσα η προσεγγιση με προσεγμενες λεξεις :)

Υ.Γ. αλλο παραμυθι ετσι, εν συντομια; :)
 
Λοιπόν, ωραία.

Αφού διευκρινίσαμε τον όρο, να πω τη γνώμη μου για την παραπάνω μετάπλαση του γνωστού παραμυθιού.

Το ότι ο συγγραφέας το μεταφέρει στη σημερινή εποχή για να καυτηριάσει κάποια κακώς κείμενα είναι ολοφάνερο.

Από κει και πέρα, εγώ αυτό το κείμενο δεν το θεωρώ "πολιτικώς ορθό", το θεωρώ παρωδία του πολιτικώς ορθού. Αλλά, απ' την άλλη, μπορεί αυτός ακριβώς να είναι ο στόχος του συγγραφέα, να σχολιάσει δηλαδή, το πόσο δήθεν μοιάζει αυτή η καινούρια καραμέλα όταν δεν την εννοείς πραγματικά, όταν δεν την έχεις μέσα σου.

Δεν ξέρω αν γίνομαι σαφής.
 
Και σαφής γίνεσαι και θα συμφωνήσω απόλυτα. Διαβάζοντας και τα υπόλοιπα παραμύθια του βιβλίου είναι φανερό ότι ο συγγραφέας διακωμωδεί αυτήν την καινούργια καραμέλα, όπως πολύ εύστοχα τη χαρακτηρίζεις. Έτσι δημιουργεί πολιτικά ορθούς όρους ακόμα και για λέξεις που δεν το χρειάζονται, οπότε το αγαπημένο μας δάσος γίνεται δασώδης βιοπεριοχή, η φτώχεια οικονομική δυσπραγία, τα παιδιά προενήλικες, η γοργόνα γοργονάνθρωπος, η μειοψηφία μη-πλειοψηφία και πάει λέγοντας.
 
Εγώ είχα διαβάσει μικρή Τα Πολιτικώς Ορθά Χριστουγεννιάτικα Παραμύθια, του ίδιου, και δεν είχα καταλάβει την παρωδιακή πρόθεση του συγγραφέα :χαχαχα:, κι έλεγα, πωπω, τι τεράστιος βλάκας είναι αυτός :χαχα:. Φυσικά, όταν μετά από χρόνια ξανάνοιξα το βιβλίο αισθάνθηκα εγώ πολύ βλάκας :χεχ:
 
Κάποτε έκανα κι εγώ μια απόπειρα να γράψω ένα πολιτικώς ορθό παραμύθι.

Πηγή έμπνευσης ήταν το παραμύθι Το βασιλόπουλο και η ραφτοπούλα, που πάει κάπως έτσι :

" Ήτανε μια φορά ένας ράφτης κι είχε μια κόρη πολύ όμορφη. Καθότανε λοιπόν η ραφτοπούλα μπρος στο παράθυρο του σπιτιού της κι έραφτε και κάθε μέρα πέρναγε από' ξω το βασιλόπουλο καβάλα και τήνε καλημέριζε. Ένα πρωί λοιπόν είχε πάει η ραφτοπούλα να κόψει σύκα από το περιβόλι. Πέρασε και το βασιλόπουλο από κάτου καβάλα, και καθώς η ραφτοπούλα ήτανε κοντά στη μάντρα, και τα μακριά της μαλλιά κρεμόντανε ίσαμε κα΄του, πιάνει τη μία της πλεξούδα και της τήνε φιλεί ".

Η ραφτοπούλα ντρέπεται, εκείνος αρχίζει και της λέει τραγούδια, εκείνη θεωρεί ότι την εκθέτει, αποφασίζει να τον εκδικηθεί και διάφορα τέτοια "πείσματα" μέχρι που παντρεύονται. Αλλά η πρώτη νύχτα του γάμου είναι κι αυτή επεισοδιακή : η ραφτοπούλα κρύβει στο κρεβάτι μια ζαχαρένια κούκλα για να νομίζει το βασιλόπουλο ότι είναι αυτή που τον περιμένει. Εκείνος βλέπει το φούσκωμα στο κρεβάτι και βγάζει το μαχαίρι του να τη σφάξει (για να της δείξει ότι δεν τον "τύλιξε" τελικά). Κι όταν νομίζει ότι ξεμπέρδεψε με δαύτη, η ραφτοπούλα φανερώνεται μέσα από την κασέλα που ήταν κρυμμένη και ..... αγαπιούνται.

Αυτά, εν ολίγοις, λέει το παλιό παραμύθι. Εδώ η εκδοχή της Χρυσηίδας.
 
Last edited:
Top